Μετά τις απανωτές δολοφονίες από το Ισραήλ ανώτατων ηγετών των στηριζόμενων από το Ιράν ένοπλων οργανώσεων Χεζμπολάχ και Χαμάς την περασμένη εβδομάδα, υπήρξε μια έκρηξη θριαμβολογίας στο Ισραήλ. Αλλά τις επόμενες ημέρες, οι Ισραηλινοί -και η ευρύτερη περιοχή- καταλήφθηκαν από ανησυχία, περιμένοντας με τρόμο τι μπορεί να έπεται, καθώς η χώρα τους βρίσκεται εγκλωβισμένη σε ένα επικίνδυνο, κλιμακούμενο σπιράλ βίας με τους εχθρούς της.
Τα ένοπλα μαχητικά κινήματα του Ιράν και του Λιβάνου έχουν ορκιστεί αντίποινα για τον φόνο με πλήγμα από αέρος στη Βηρυτό του Φουάντ Σουκρ, ανώτατου διοικητή της Χεζμπολάχ, καθώς και του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια που δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη.
Οι ΗΠΑ και οι δυτικοί και Άραβες σύμμαχοί τους βρίσκονται για μια ακόμα φορά να εργάζονται απελπισμένα για να αποκλιμακώσουν την κατάσταση, φοβούμενοι πως η Μέση Ανατολή κινδυνεύει να διολισθήσει προς έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.
Είναι το σενάριο που τρέμουν μετά την τρομακτική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου που πυροδότησε τον πόλεμο στη Γάζα. Ωστόσο, παρά τις διπλωματικές τους προσπάθειες τους τελευταίους δέκα μήνες, και την υποτιθέμενη πολιτική βαρύτητα της Ουάσινγκτον, δυσκολεύονται να συγκρατήσουν τους πρωταγωνιστές. Ωστόσο, μια εκεχειρία στη Γάζα και μια επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων είναι ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί η κλιμάκωση. Τώρα είναι η ώρα.
Η μοίρα της περιοχής βρίσκεται στα χέρια των σκληροπυρηνικών: του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και της ακροδεξιάς του κυβέρνησης, του Χασάν Νασράλα της Χεζμπολάχ, του ανώτατου ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και του Γιαχια Σινουάρ, του στυγνού ηγέτη της Χαμάς που τα άρχισε όλα καθώς ήταν ο εγκέφαλος της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου. Αυτό είναι που κάνει την κατάσταση τόσο εκρηκτική και απρόβλεπτη.
Η τελευταία αύξηση της έντασης ξεκίνησε όταν επίθεση με ρουκέτες που φέρεται να έγινε από την Χεζμπολάχ είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 12 νέοι σε γήπεδο ποδοσφαίρου στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν. Η Χεζμπολάχ αρνήθηκε ότι φέρει την ευθύνη, παραδέχθηκε όμως πως έβαλε κατά στρατιωτικών εγκαταστάσεων κοντά στην περιοχή εκείνη την ημέρα. Μια τέτοια τραγωδία ήταν αναπόφευκτη, καθώς οι μαχητές και το Ισραήλ ανταλλάσσουν εντεινόμενα πυρά από τότε που η Χεζμπολάχ εκτόξευσε ρουκέτες από την άλλη πλευρά των συνόρων στις 8 Οκτωβρίου.
Ισραηλινοί πολιτικοί το περιέγραψαν ως το πιο θανατηφόρο περιστατικό από ξένη επίθεση σε ελεγχόμενο από το Ισραήλ έδαφος από την επίθεση της Χαμάς. Η Ουάσινγκτον αναγνώρισε την απειλή και πίεσε τον Νετανιάχου να δείξει αυτοσυγκράτηση. Αλλά φαίνεται πως αγνόησε τη συμβουλή καθώς τζογάρισε με αντίποινα –σκοτώνοντας τον Σουκρ στη νότια Βηρυτό, το κέντρο της Χεζμπολάχ. Το Ισραήλ συνέχισε με μια άλλη πράξη κλιμάκωσης ώρες αργότερα, σκοτώνοντας τον Χανίγια στην Τεχεράνη (σ.σ. ούτε επιβεβαιώνει, ούτε διαψεύδει την ευθύνη για το χτύπημα).
Και οι δυο επιθέσεις επέφεραν εξευτελιστικά πλήγματα στους εχθρούς του Ισραήλ. Τους άφησε σε δύσκολη θέση: να αντιδράσουν και να διακινδυνεύσουν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ, ή να δείξουν αυτοσυγκράτηση και να φανούν ανίκανοι. Η ρητορική τους υποδηλώνει ότι θα δράσουν, ίσως και συντονισμένα. Η κλίμακα των αντιποίνων θα έχει σημασία και θα καθορίσει την επόμενη πράξη του Ισραήλ, η οποία με τη σειρά της θα διαμορφώσει τις αντιδράσεις της Χεζμπολάχ και του Ιράν.
Υπάρχει, ωστόσο, μια διέξοδος: Οι προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για τη μεσολάβηση μιας συμφωνίας πολλών φάσεων που θα εξασφαλίσει την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα και θα τερματίσει τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς. Αυτό είναι το κλειδί για να ξεκλειδώσει μια ξεχωριστή συμφωνία με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ για τον τερματισμό των συγκρούσεων μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ. Εάν ανακοινωθεί κατάπαυση του πυρός, μπορεί να επιτρέψει στο Ιράν να σώσει τα προσχήματα και να επανεξετάσει την αντίδρασή του.
Οι διαπραγματεύσεις για τους ομήρους βρίσκονται σε αδιέξοδο εδώ και μήνες, με τη Χαμάς να επιμένει ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα εγγυάται τον οριστικό τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, κάτι που ο Νετανιάχου απορρίπτει σθεναρά.
Τις τελευταίες εβδομάδες, όμως, η Χαμάς έχει μαλακώσει τη θέση της, παραδεχόμενη ότι οι λεπτομέρειες για τον τρόπο τερματισμού της σύγκρουσης θα συζητηθούν στο τέλος της πρώτης φάσης της συμφωνίας, όχι πριν από την έναρξή της. Οι διαμεσολαβητές πίστευαν ότι αυτό αφαίρεσε το τελευταίο εμπόδιο για μια συμφωνία.
Αλλά ο Νετανιάχου σκλήρυνε τη θέση του Ισραήλ, παρά το ότι οι επικεφαλής ασφαλείας του υποστηρίζουν μια συμφωνία. Η δολοφονία του Χανίγια - του κύριου διαπραγματευτή της Χαμάς - αποτέλεσε περαιτέρω πλήγμα για τις συνομιλίες.
Η απόφαση της Χαμάς να διορίσει τον Σινουάρ, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τόσους θανάτους και καταστροφές, ως πολιτικό ηγέτη της ομάδας, ήταν μια προσβολή προς το Ισραήλ. Θα μπορούσε επίσης να περιπλέξει τις διαπραγματεύσεις. Αλλά δεδομένου ότι εξακολουθεί να ελέγχει ό,τι έχει απομείνει από τη Χαμάς στη Γάζα, ήταν πάντα το κλειδί για να περάσει μια συμφωνία.
Το Ισραήλ έχει μειώσει σημαντικά τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς. Η οργάνωση δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να ελέγξει τη Γάζα ή να επαναλάβει μια 7η Οκτωβρίου. Το Ισραήλ επέφερε σοβαρά πλήγματα στη Χεζμπολάχ και έδειξε στο Ιράν ότι μπορεί να χτυπήσει την καρδιά της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Η ιστορία αποδεικνύει ότι όταν ένας μαχητής ηγέτης σκοτώνεται, ένας άλλος γεμίζει το κενό. Ο Νετανιάχου πρέπει να ακούσει τον Τζο Μπάιντεν καθώς και τους δικούς του αξιωματούχους ασφαλείας και να αδράξει την ευκαιρία να εξασφαλίσει την ελευθερία των υπόλοιπων ομήρων. Αυτό πρέπει να είναι το σταθερό μήνυμα του Αμερικανού προέδρου.
Η ειρωνεία είναι ότι το Ισραήλ, το Ιράν και η Χεζμπολάχ θα ήθελαν όλοι να αποφύγουν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο στην περιοχή. Όπως έχουν δείξει οι τελευταίοι μήνες, ωστόσο, αργά και επικίνδυνα ολισθαίνουν προς τον πόλεμο.