Οι αναταράξεις στην αλυσίδα εφοδιασμού επέστρεψαν. Μόλις εκτονώθηκαν οι επιπτώσεις των καθυστερήσεων της εποχής της πανδημίας και του κλεισίματος των λιμανιών, δύο ναυτιλιακές δίοδοι, οι διώρυγες του Σουέζ και του Παναμά, υποφέρουν από νέα εμπόδια.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εορταστικές περιόδους, υπάρχει λιγότερη ανησυχία για τυχόν καθυστερήσεις που θα χαλάσουν τα Χριστούγεννα. Τα περισσότερα αποθέματα παιχνιδιών και τροφίμων είχαν ήδη δημιουργηθεί πριν από τα τελευταία προβλήματα. Ωστόσο, τα προβλήματα έχουν εισάγει έναν νέο κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία το 2024.
Περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου διέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα, η οποία πλαισιώνεται από τη διώρυγα του Σουέζ στα βόρεια και το στενό Μπαμ-ελ-Μαντεμπ - γνωστό ως Πύλη των Δακρύων - στα νότια.
Από τα μέσα Νοεμβρίου περισσότερα από 10 διερχόμενα πλοία έχουν δεχτεί επιθέσεις από τους μαχητές Χούτι της Υεμένης, που πρόσκεινται στο Ιράν. Πολλές ναυτιλιακές εταιρείες αντέδρασαν αναβάλλοντας ταξίδια μέσω της περιοχής – που είναι ένα κρίσιμο πέρασμα μεταξύ Ασίας και Ευρώπης. Η πετρελαϊκή εταιρεία BP ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι ανέστειλε τις μεταφορές μέσω του στενού, επικαλούμενη την «επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας».
Δεδομένου ότι η περιοχή αποτελεί σημαντικό δίαυλο μεταφοράς πετρελαίου, υγροποιημένου φυσικού αερίου και καταναλωτικών αγαθών, οι ελλείψεις και οι συμφορήσεις που προκύπτουν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άνοδο του πληθωρισμού.
Το κόστος μεταφοράς αυξάνεται επίσης. Τα ασφάλιστρα για ορισμένα πλοία που διασχίζουν την περιοχή αυξάνονται. Η Maersk ανακοίνωσε επίσης ότι θα επαναδρομολογήσει τα πλοία γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Αν ακολουθήσουν κι άλλοι, το παγκόσμιο κόστος του εμπορίου θα αυξηθεί.
Η διαδρομή γύρω από την Αφρική προσθέτει επιπλέον 3.200 μίλια και εννέα επιπλέον ημέρες ταξιδιού σε ένα τυπικό ταξίδι μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, σημειώνει η πάροχος ναυτιλιακών υπηρεσιών Clarksons. Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου δεν έχουν αυξηθεί σημαντικά μέχρι στιγμής.
Υπάρχει ο κίνδυνος τα προβλήματα στο Σουέζ να συνδυαστούν με κλυδωνισμούς σε άλλες περιοχές. Στην άλλη άκρη του κόσμου, η διώρυγα του Παναμά ταλαιπωρείται από τα χαμηλά επίπεδα ύδατος που συνδέονται με την ξηρασία.
Το κανάλι που συνδέει τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό Ωκεανό λειτουργεί μόνο στο 55% της κανονικής του χωρητικότητας, σύμφωνα με την Capital Economics. Οι διελεύσεις έχουν περιοριστεί για τους επόμενους μήνες και οι τιμές έχουν αυξηθεί. Μέσω της διώρυγας αυτής μεταφέρεται κανονικά το 5% του θαλάσσιου εμπορίου, ιδίως τα αμερικανικά καύσιμα και τα σιτηρά που κατευθύνονται στην Ασία.
Οι επιπτώσεις στον παγκόσμιο πληθωρισμό εξαρτώνται από το πόσο θα διαρκέσουν τα δύο μπλοκαρίσματα και από το αν σε αυτά θα προστεθούν και άλλα σοκ. Ο δείκτης της Fed της Νέας Υόρκης για τις πιέσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού έχει «τσιμπήσει», αν και από χαμηλό σημείο. Ο συνολικός αντίκτυπος είναι επίσης ασαφής. Για παράδειγμα, οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν πρόσφατα λόγω της προοπτικής ότι το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο που κατευθύνεται προς την Ασία μέσω της διώρυγας του Παναμά μπορεί να ανακατευθυνθεί προς την Ευρώπη.
Για να περιοριστούν οι οικονομικές επιπτώσεις, είναι απαραίτητο να υπάρξει γρήγορα ναυτική προστασία στην Ερυθρά Θάλασσα. Ένας διεθνής συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για την παροχή ασφάλειας για τα φορτία κερδίζει έδαφος. Εν τω μεταξύ, η στάθμη των υδάτων στη διώρυγα του Παναμά έχει βελτιωθεί ελαφρώς. Αλλά καμία από τις δύο εξελίξεις δεν πρέπει να κάνει τις επιχειρήσεις ή τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να εφησυχάσουν ότι τα ζητήματα έχουν επιλυθεί.
Ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη διαφοροποιήσει τις διαδρομές εφοδιασμού τους μετά την πανδημία. Αυτό το σοκ υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξουν εναλλακτικές. Αλλά για τις διαδρομές μέσω της διώρυγας του Σουέζ και του Παναμά υπάρχουν λίγες βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις. Αντιπροσώπευαν πάνω από το ήμισυ της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με βάση τον όγκο που είχε προγραμματιστεί μεταξύ Ασίας και Βόρειας Αμερικής το τρίτο τρίμηνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ομάδας εμπορικής ανάλυσης MDS Transmodal. Αυτό σημαίνει ότι οι αρχές πρέπει να επενδύσουν στην ανθεκτικότητα των κομβικών εμπορικών σημείων, τόσο όσον αφορά την ασφάλεια και την προσαρμοστικότητά τους στις κλιματικές συνθήκες, όσο και με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των λιμένων και των εναλλακτικών διαδρομών μεταφοράς.
Η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να ήταν μεμονωμένα γεγονότα. Αλλά οι κλυδωνισμοί στις διώρυγες του Παναμά και του Σουέζ υπενθυμίζουν ότι με την κλιματική αλλαγή και τον αυξανόμενο γεωπολιτικό κίνδυνο, η αστάθεια της εφοδιαστικής αλυσίδας ήρθε για να μείνει.