Η οικονομική ισχύς της Ευρώπης τις επόμενες δεκαετίες θα καθοριστεί από την ικανότητά μας να κινητοποιούμε ιδιωτικές επενδύσεις. Πρέπει να επιταχύνουμε την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας μας. Για να γίνει αυτό, πρέπει να δώσουμε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αντλήσουν τα τεράστια ποσά ιδιωτικών κεφαλαίων που απαιτούνται -περισσότερα από 500 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης κάθε χρόνο.
Κατά την τελευταία δεκαετία, η ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς ορισμένων μεγάλων βιομηχανικών δυνάμεων ξεπερνούσε σταθερά εκείνη της ΕΕ. Από έναν παρόμοιο αριθμό αρχικών δημόσιων εγγραφών με τις ΗΠΑ, φτάσαμε σήμερα να έχουμε λιγότερο από τις μισές. Η χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ είναι σήμερα υπερδιπλάσια από εκείνη της ΕΕ σε όρους ΑΕΠ. Πρέπει να κλείσουμε το χάσμα.
Στον πυρήνα του, το σχέδιο για την ένωση των κεφαλαιαγορών αφορούσε πάντα τη μείωση του κατακερματισμού της αγοράς. Αυτό ήταν μερικές φορές μια αργή και προσεκτική διαδικασία, λόγω των διαφορετικών νομικών καθεστώτων και παραδόσεων. Είναι όμως καιρός να εντείνουμε τις προσπάθειές μας.
Η δημιουργία μιας βαθύτερης και καλύτερα λειτουργούσας κεφαλαιαγοράς θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις να χρηματοδοτήσουν καινοτόμα εγχειρήματα καθώς και μακροπρόθεσμα έργα. Θα ενισχύσει τη στρατηγική μας αυτονομία, ως ένα σημαντικό, θεμελιωδώς ανοικτό, οικονομικό μπλοκ. Και θα καταστήσει την οικονομία μας πιο ανθεκτική, μειώνοντας τη μεγάλη εξάρτηση των επιχειρήσεων της ΕΕ από την τραπεζική χρηματοδότηση.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη να θέσουν την υποανάπτυκτη ένωση κεφαλαιαγορών μας στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης. Σε μια κίνηση που ξεκίνησε από τον πρόεδρο του Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρώπης θα συζητούν τακτικά ποιες προτεραιότητες πρέπει να αντιμετωπιστούν στον επόμενο νομοθετικό κύκλο. Ως υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας και της Γερμανίας, πιστεύουμε ότι η Ευρώπη πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της και δεσμευόμαστε πλήρως να χρησιμοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία για να επιταχύνουμε τις διαπραγματεύσεις. Σε έναν γαλλογερμανικό οδικό χάρτη, έχουμε διατυπώσει κοινές ιδέες για την πορεία προς τα εμπρός.
Πρώτα απ' όλα, πρέπει να καταστήσουμε τη χρηματοδότηση με βάση την αγορά πιο ελκυστική για τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αντιστραφεί η αρνητική τάση, που έχει οδηγήσει σε σημαντικά περισσότερες διαγραφές παρά εισαγωγές στο χρηματιστήριο τα τελευταία χρόνια. Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να εγκλωβιστούμε σε έναν φαύλο κύκλο στον οποίο περισσότερες εταιρείες που απομακρύνονται από τις δημόσιες αγορές οδηγούν σε συρρίκνωση της συμμετοχής των επενδυτών και ούτω καθεξής. Η επαναφορά των κεφαλαιαγορών σε σωστή τροχιά θα απαιτήσει τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στις δημόσιες αγορές, ιδίως για τις ΜΜΕ.
Με την τρέχουσα πρόταση για έναν νόμο της ΕΕ για την εισαγωγή στο χρηματιστήριο που θα απλοποιήσει τη διαδικασία, μπορούμε να κάνουμε ένα μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η Γερμανία και η Γαλλία συμφωνούν ότι αυτό πρέπει να αποτελέσει θέμα προτεραιότητας.
Πρέπει επίσης να ενισχύσουμε την κουλτούρα των μετόχων. Μπορούμε να βοηθήσουμε τους μεμονωμένους επενδυτές βελτιώνοντας τις πληροφορίες που συνοδεύουν τα «πακεταρισμένα» επενδυτικά προϊόντα λιανικής και τα ασφαλιστικά προϊόντα και αποφεύγοντας μέτρα που θα μπορούσαν να περιορίσουν την πρόσβασή τους σε χρηματοοικονομικές συμβουλές. Αυξάνοντας τη συμμετοχή των μικροεπενδυτών, θα συμβάλουμε επίσης σε μια συνολικά ευρύτερη βάση επενδυτών και σε βαθύτερες δεξαμενές κεφαλαίων.
Θα πρέπει να αναζωογονήσουμε την υποτονική αγορά της ΕΕ για τις τιτλοποιήσεις, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τις τράπεζες στη διαχείριση των κινδύνων και της ρευστότητάς τους και τελικά συμβάλλουν στην κινητοποίηση νέων επενδύσεων. Η Ευρώπη έχει ήδη συμφωνήσει σε στοχευμένες τροποποιήσεις για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις τιτλοποιήσεις και περισσότερες θα μπορούσαν να υιοθετηθούν σε αυτόν τον νομοθετικό κύκλο.
Επιπλέον, θα πρέπει να βελτιώσουμε περαιτέρω το πλαίσιο Βιώσιμης Χρηματοδότησης, για να αξιοποιήσουμε την ηγετική μας θέση. Η προώθηση της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης απαιτεί την αποτελεσματική πρόληψη του greenwashing (σ.τ.μ: ψευτοοικολογικών πρακτικών ή ψευδεπίγραφης οικολογικής ταυτότητας). Και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι απαιτήσεις είναι διαχειρίσιμες. Είναι σημαντικό ότι αυτές που ορίζονται στην ταξινομία της ΕΕ δεν θα πρέπει να αποκλείουν τις ίδιες τις επενδύσεις που χρειαζόμαστε για τη μετάβαση σε μια οικονομία net zero.
Οι ευρωπαϊκές startups και οι επιχειρήσεις που αναβαθμίζονται πρέπει να είναι σε θέση να βρουν τη χρηματοδότηση που χρειάζονται. Η πρωτοβουλία European Tech Champions είναι ένα βασικό βήμα, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε και άλλα κενά, όπως στην αγορά χρηματοδότησης εξόδου.
Τέλος, θα πρέπει να ενισχύσουμε τη θέση της ΕΕ ως παγκόσμιου κόμβου χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, μεταξύ άλλων με την περαιτέρω ανάπτυξη της υποδομής εκκαθάρισης. Ας επαναφέρουμε την ΕΕ σταθερά στον χάρτη των μεγάλων χρηματοπιστωτικών κέντρων και ας μετριάσουμε μέρος της ζημίας που προκάλεσε το Brexit στον ρόλο της ΕΕ ως χρηματοπιστωτικής υπερδύναμης.
Με αυτόν τον τρόπο θα δώσουμε στους Ευρωπαίους μεγαλύτερο λόγο στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και θα διασφαλίσουμε ότι οι επιχειρήσεις δεν θα χρειαστεί να αναζητήσουν αλλού επενδύσεις ή χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να καταστήσουμε το πλαίσιο της αγοράς μας πιο ευέλικτο και να μην αντιμετωπίζουμε πλέον την ανταγωνιστικότητα ως μια απλή μεταγενέστερη σκέψη.
Η Ευρώπη έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, αλλά έχουμε θέσει μόνο τα θεμέλια. Χρειαζόμαστε μια νέα δυναμική, αν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια πραγματική ένωση κεφαλαιαγορών αντάξια του ονόματός της για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας.
* Οι συγγραφείς του άρθρου είναι οι υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας και της Γερμανίας αντίστοιχα.