Οι γεωπολιτικές επιδιώξεις της Κίνας αντιμετωπίζουν μια νέα μεγάλη πρόκληση, καθώς οι ΗΠΑ συμφώνησαν να βοηθήσουν την Αυστραλία να κατασκευάσει οκτώ πυρηνοκίνητα υποβρύχια και να την προμηθεύσουν με πυραύλους Τόμαχοκ, υποστηρίζουν τοπικοί αξιωματούχοι και αναλυτές.
Η συμφωνία, μέρος μιας νέας τριμερούς αμυντικής συνεργασίας η οποία περιλαμβάνει ακόμα το Ηνωμένο Βασίλειο, θα επιτρέψει στην Αυστραλία να προβάλει ισχύ στον Δυτικό Ειρηνικό.
Μέχρι τώρα, ο κινεζικός στρατός υπολόγιζε ότι ήταν πιθανό να αντιμετωπίσει παρεμβάσεις μόνο από το ναυτικό των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, στην προσπάθειά του να κυριαρχήσει στρατιωτικά στις γειτονικές θάλασσες, ειδικά στη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Ταϊβάν. Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, ο πιο ισχυρός Κινέζος ηγέτης μετά τον Μάο Τσετούνγκ, έχει επανειλημμένα πει ότι η ενοποίηση με την Ταϊβάν ήταν «ιστορική αποστολή και ακλόνητη δέσμευση», η οποία δεν «μπορεί να μετατίθεται από τη μία γενιά στην άλλη». Το Πεκίνο έχει υποσχεθεί να πάρει τον έλεγχο της Ταϊβάν και δια της βίας, αν χρειαστεί.
O στρατηγός Λι Χσι Μινγκ, πρώην επικεφαλής του γενικού επιτελείου στρατού της Ταϊβάν, δήλωσε την Πέμπτη: «Τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια δίνουν για πρώτη φορά στην Αυστραλία δυνατότητες στρατηγικής αποτροπής και επίθεσης».
«Θα είναι σε θέση όχι απλώς να προστατεύουν τις δικές τους θαλάσσιες λωρίδες επικοινωνίας, αλλά και να αναπτύξουν δυνάμεις μακριά από τα εδάφη τους. Προσθέστε σε αυτό τους πυραύλους Τόμαχοκ και η γροθιά της Αυστραλίας φτάνει ως την ενδοχώρα της Κίνας».
O Λι πρόσθεσε ότι η «λογική περιοχή ανάπτυξης αυτών των υποβρυχίων θα ήταν τα βαθιά νερά του Δυτικού Ειρηνικού κοντά στην Ταϊβάν». «Δεν υπάρχουν πολλά που μπορεί να κάνει ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός για να αντιμετωπίσει αυτή τη νέα στρατιωτική ικανότητα», σημείωσε. «Οι ανθυποβρυχιακές πολεμικές επιχειρήσεις είναι από τις πιο δύσκολες και επικίνδυνες και ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα χρειαστεί περισσότερο καιρό να εκπαιδευτεί σε αυτές από όσο θα χρειαστεί για να κατασκευαστούν και να αναπτυχθούν τα υποβρύχια της Αυστραλίας».
Η κυβέρνηση της Αυστραλίας ανακοίνωσε ότι η συμφωνία με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία είναι γνωστή και ως AUKUS, «αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο άλμα όσον αφορά τις στρατιωτικές ικανότητες του βασιλικού ναυτικού της Αυστραλίας».
«Τα πυρηνικά υποβρύχια είναι ανώτερα όσον αφορά την ταχύτητα, την ευελιξία, την επιβιωσιμότητα και την απόκρυψη ίχνους και διαθέτουν σχεδόν απεριόριστη ανθεκτικότητα, σε σχέση με τα παραδοσιακά υποβρύχια», πρόσθεσε. «Οι ικανότητες αυτές επιτρέπουν στα πυρηνοκίνητα υποβρύχια να λειτουργούν σε αμφισβητούμενα ύδατα με μικρότερο κίνδυνο εντοπισμού».
Εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών επέκρινε την Πέμπτη την τριμερή συμφωνία ως «εξαιρετικά ανεύθυνη», λέγοντας ότι θα «υπονόμευε την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα και θα ενέτεινε την κούρσα εξοπλισμών».
Ο Σι έχει προγραμματίσει να μιλήσει την Παρασκευή διαδικτυακά σε συνάντηση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, ο οποίος συνέρχεται στο Τατζικιστάν, με τις συνομιλίες να επικεντρώνονται στην κατάληψη της εξουσίας στο Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο Σι δεν απάντησε στην πρόταση της Ουάσιγκτον για συνάντηση των δύο ηγετών πρόσωπο με πρόσωπο, εν μέρει επειδή το Πεκίνο θέλει η Ουάσιγκτον να κάνει βήματα για να βελτιώσει τις τεταμένες διμερείς σχέσεις.
Αξιωματούχοι στο Πεκίνο έχουν ανησυχήσει από την απροθυμία του Μπάιντεν να αποσύρει πολλές από τις σκληροπυρηνικές πολιτικές που εφάρμοσε κατά της Κίνας ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ. Την Τετάρτη, ο Γιανγκ Τζιέκι, ο κορυφαίος Κινέζος αξιωματούχος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, κάλεσε την κυβέρνηση Μπάιντεν να «επανορθώσει τις εσφαλμένες πολιτικές κατά της Κίνας και να συνεργαστεί με την Κίνα για να επαναφέρει τις διμερείς σχέσεις στη σωστή τροχιά το συντομότερο δυνατόν».
Ο Ζου Φενγκ, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Τσινγκούα στο Πεκίνο, τόνισε ότι η συμφωνία AUKUS «στοχεύει άμεσα στη συγκράτηση της ανόδου της Κίνας. Η πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν απέναντι στην Κίνα «είναι τραμπισμός χωρίς τον Τραμπ», το οποίο συνιστά ουσιαστικά μια συνέχιση της στρατηγικής καταπίεσης της Κίνας από τον Τραμπ».
Η Γιουν Σουν, ειδική στην κινεζική εξωτερική πολιτική στο Στίμσον Σέντερ στην Ουάσιγκτον, υποστήριξε ότι η πρωτοβουλία των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου σημαίνει ότι ο Σι δεν μπορεί πλέον να «αγνοεί την Αυστραλία ως σοβαρή στρατιωτική απειλή» και ότι θα πρέπει να αποδεχτεί την πραγματικότητα ότι ο Μπάιντεν δημιουργεί ένα «ενιαίο μέτωπο», το οποίο η Κίνα φοβόταν εδώ και καιρό.
«Τούτο δημιουργεί ένα προηγούμενο το οποίο θα διαδραματίσει ρόλο στη μελλοντική αμυντική συνεργασία των ΗΠΑ με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας και της Ινδίας» ανέφερε η Σουν. «Η Κίνα προσπαθεί να αποτρέψει την ανάδυση και την εδραίωση μιας τέτοιας συμμαχίας».
«Ένας τρόπος να το κάνει αυτό είναι με την ενίσχυση της κινεζο-ρωσικής σύμπραξης», πρόσθεσε. «Είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην ανάδυση ενός διπολικού κόσμου».
Ο Σου Τζου-Γιουν, αναλυτής στο Ινστιτούτο Έρευνας για την Εθνική Άμυνα και Ασφάλεια, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν, τόνισε ότι η ραγδαία επέκταση του στόλου των πυρηνικών υποβρυχίων της Κίνας και η πιο φιλόδοξη στρατηγική της για απόκτηση πυρηνικών όπλων βοήθησαν να πειστούν οι ΗΠΑ να ενισχύσουν την Αυστραλία με υποβρύχια και πυραύλους.
«Η συμφωνία για τα υποβρύχια έχει ξεκάθαρα στόχο τη στρατηγική της Κίνας για τα πυρηνικά», σημείωσε η Σου. Η Κίνα έχει 18 πυρηνοκίνητα υποβρύχια, τα 14 από τα οποία πιστεύεται ότι είναι μάχιμα.
O Ντριου Τόμσον, πρώην ειδικός του Πενταγώνου σε θέματα Ασίας, ο οποίος διδάσκει τώρα σε πανεπιστήμιο στη Σιγκαπούρη, ανέφερε ότι η τριμερής συμφωνία «έχει τεράστιες προεκτάσεις» και σηματοδοτεί «μια πολύ σημαντική αναβάθμιση της σχέσης της Αυστραλίας με τις ΗΠΑ».
Εγκαταλείποντας το σχέδιό της να αγοράσει συμβατικά υποβρύχια από τη Γαλλία, ο στρατός της Αυστραλίας θα είναι σε καλύτερη θέση να συντονίζει επιχειρήσεις με τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ιαπωνικές δυνάμεις. «Η υποβρύχια πρόωση είναι μια από τις πιο καλά φυλασσόμενες τεχνολογίες του αμερικανικού ναυτικού, την οποία τη μοιράζεται προς το παρόν μόνο με το Ηνωμένο Βασίλειο» τόνισε ο κ. Τόμσον. «Η απόκτηση των πυραύλων Τόμαχοκ είναι κάτι το λογικό καθώς η χρήση τους μεταξύ διαφορετικών ναυτικών δυνάμεων αυξάνει σημαντικά την ισχύ».
Η συμφωνία υποδηλώνει επίσης ότι το Πεκίνο θα αντιμετωπίσει πιθανότατα ένα ακόμα στρατηγικό πισωγύρισμα στην Αυστραλία, όταν η Καμπέρα αποφασίσει αν θα ανακαλέσει τον 99ετή δανεισμό του λιμανιού Ντάρβιν, το οποίο ανήκει στη Landbridge, μια κινεζική εταιρεία.