Ο Τζέρεμι Πάουελ, ο πρόεδρος της Fed, βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα ολοένα και βαθύτερο ρήγμα μεταξύ των αξιωματούχων της κεντρικής τράπεζας για το πότε θα αρχίσει η απόσυρση των πρωτοφανών μέτρων νομισματικής χαλάρωσης που βρίσκονται σε ισχύ από την αρχή της πανδημίας.
Στo ξεκίνημα της πανδημίας, οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας συμφωνούσαν όλοι για την ανάγκη να αποτραπεί μια οικονομική κατάρρευση μέσω της διατήρησης των επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και της αγοράς ομολόγων $120 δισ. κάθε μήνα. Αλλά με την αμερικανική οικονομία να ανακάμπτει μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων -οδηγώντας σε σημαντική άνοδο του πληθωρισμού-, η συζήτηση για το πότε πρέπει να ξεκινήσει η περιστολή του προγράμματος αγοράς ομολόγων έχει ενταθεί.
Η συζήτηση για το πότε θα επιβραδυνθεί ο ρυθμός αγοράς ομολόγων -ένας προπομπός των αναπόφευκτων αυξήσεων επιτοκίων- ξεκίνησε τον περασμένο μήνα και αναμένεται να κορυφωθεί στη συνεδρίαση της Fed.
O Πάουελ πρέπει να βρει μια μέση οδό μεταξύ των αξιωματούχων που πιέζουν για μια πρώιμη και πιο επιθετική απόσυρση και αυτούς που φοβούνται μια απότομη αλλαγή πολιτικής. Αν η Fed επιλέξει μια πιο προσεκτική προσέγγιση, η επιβράδυνση του ρυθμού αγοράς ομολόγων μπορεί να μη λάβει χώρα πριν το 2022. Αλλά αν αισθανθεί ότι υπάρχει πιο επιτακτική ανάγκη να δράσει, μπορεί να ξεκινήσει το φθινόπωρο.
Παρακάτω παρατίθενται τα διαφορετικά στρατόπεδα εντός της Fed καθώς ετοιμάζεται για μια μεγάλη στροφή στη νομισματική της πολιτική. Ο Πάουελ βρίσκεται κάπου στη μέση, κλίνοντας προς τα περιστέρια, αλλά υπάρχουν άλλοι αξιωματούχοι με πιο «γερακίσια» χαρακτηριστικά.
Τα περιστέρια
H πτέρυγα των περιστεριών στη Fed ισχυρίζεται ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να εξεταστεί μια απόσυρση της στήριξης με σχεδόν 7 εκατ. περισσότερους ανθρώπους χωρίς δουλειά σε σχέση με τον περασμένο Φεβρουάριο. Πιστεύουν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα εξασθενίσουν με την πάροδο του χρόνου και ανησυχούν για τα αδύναμα σημεία της αμερικανικής οικονομίας, δεδομένης της ταχύτατης εξάπλωσης της παραλλαγής Δέλτα καθώς και των χαμηλών ποσοστών εμβολιασμού σε διάφορες ρεπουμπλικανικές πολιτείες και σε μεγάλα τμήματα της υφηλίου.
Ο Νιλ Κασκάρι του παραρτήματος της Fed στη Μινεάπολη, ο οποίος έχει δικαίωμα ψήφου στις συνεδριάσεις της κεντρικής τράπεζας ως το 2023, είναι ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος των περιστεριών. Σε συνέντευξή του στο Reuters τον Ιούνιο, τάχθηκε υπέρ του να διατηρηθεί αμείωτος ο ρυθμός αγοράς ομολόγων μέχρι το outlook να γίνει πιο ξεκάθαρο και να παραμείνουν τα επιτόκια σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, τουλάχιστον ως το τέλος του 2023, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος «της πλήρους απασχόλησης».
H Μισέλ Μπόουμαν, η οποία ψηφίζει σε κάθε συνεδρίαση, έχει υιοθετήσει παρόμοια στάση, υπογραμμίζοντας τις μεγάλες οικονομικές δυσχέρειες που πλήττουν δυσανάλογα τους χαμηλόμισθους εργαζόμενους και τους έγχρωμους, γεγονός που σύμφωνα με την ίδια εμποδίζει την πρόοδο προς την επίτευξη του στόχου της πλήρους απασχόλησης.
H Λάελ Μπρέιναρντ και ο πρόεδρος του παραρτήματος της Νέας Υόρκης Τζον Γουίλιαμς, και οι δύο ψηφίζοντα μέλη, έχουν ταχθεί επίσης υπέρ αυτών των απόψεων.
Η Μέρι Ντάλι, πρόεδρος του παραρτήματος της Fed στο Σαν Φρανσίσκο και μέλος του στρατοπέδου των περιστεριών, δήλωσε πρόσφατα στους Financial Times ότι οι διαφωνίες στην κεντρική τράπεζα ήταν κάτι το φυσικό σε αυτό το στάδιο.
«Oι καμπές είναι εξ ορισμού δύσκολες», σημείωσε νωρίτερα αυτό τον μήνα. «Υπάρχουν κάποια εισερχόμενα στοιχεία που φαίνονται καλά. Υπάρχουν ρίσκα που παραμένουν και υπάρχουν άνθρωποι σε διαφορετικά σημεία της χώρας ή με διαφορετικές οπτικές» πρόσθεσε.
Τα γεράκια
Οι αξιωματούχοι που ανήκουν στο στρατόπεδο των γερακιών προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να υποτιμηθεί η σημασία των στοιχείων που δείχνουν αύξηση του πληθωρισμού, ειδικά μετά τον τελευταίο γύρο που έδειξε ότι οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν με τον ταχύτερο ρυθμό από το 2008, αλλά και ότι οι πληθωριστικές πιέσεις αφορούν και παράγοντες που δεν είναι παροδικοί, όπως το κόστος των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων.
Τα γεράκια αναμένουν ότι ο πληθωρισμός -όπως υπολογίζεται με βάση τον αγαπημένο δείκτη της κεντρικής τράπεζας, τον δομικό δείκτη προσωπικών καταναλωτικών δαπανών- θα κινηθεί πάνω από τον στόχο του 2% τη φετινή και την επόμενη χρονιά, καθιστώντας αναγκαία μια πιο πρόωρη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής σε σχέση με αυτό που θέλουν τα περιστέρια.
Φοβούνται ότι η Fed κινδυνεύει να πιαστεί στον ύπνο, αν οι αυξήσεις στις τιμές εδραιωθούν, το οποίο θα ανάγκαζε την κεντρική τράπεζα να παρέμβει με πιο αποφασιστικό και επιθετικό τρόπο για να συσφίξει τη νομισματική πολιτική -μια κίνηση που θα προκαλούσε μεγαλύτερες διαταραχές στην οικονομία και στις χρηματοοικονομικές αγορές.
Ο Ρόμπερτ Κάπλαν, πρόεδρος του παραρτήματος της Fed στο Ντάλας και ένα από τα πιο προβεβλημένα μέλη του στρατοπέδου των γερακιών, έχει ταχθεί υπέρ του να αρχίσει σύντομα η επιβράδυνση των αγορών ομολόγων. Είναι επίσης υποστηρικτής της ιδέας για άμεση περιστολή των αγορών τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων, στη βάση ότι ρίχνουν λάδι στη ραγδαία αύξηση των τιμών στην αγορά κατοικιών.
Πράγματι, τα περισσότερα γεράκια που τάσσονται υπέρ μιας πιο πρόωρης περιστολής των αγορών ομολόγων συνήθως επισημαίνουν στις ανησυχίες για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα ως λόγο για να αναληφθεί δράση νωρίτερα παρά αργότερα.
Οι κεντρώοι
Οι αξιωματούχοι που ανήκουν στο στρατόπεδο των κεντρώων αναγνωρίζουν την ισχύ της οικονομικής ανάκαμψης και την άνοδο του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα, καθώς και την αβεβαιότητα του outlook και τον κίνδυνο μιας νέας κάμψης της οικονομικής δραστηριότητας λόγω του κορωνοϊού.
Τονίζουν επίσης ότι θα επιδείξουν ευελιξία ανάλογα με την εικόνα των στοιχείων τους ερχόμενους μήνες, δεδομένου ότι υπάρχουν πολύπλευροι κίνδυνοι.
Είναι λιγότερο πεπεισμένοι για την ανάγκη να περιοριστεί άμεσα η νομισματική τόνωση που παρέχει η Fed αλλά αποδέχονται ότι σύντομα οι συνθήκες θα δικαιολογούν αλλαγές στη νομισματική πολιτική, με σταδιακό ρυθμό.
Η ηγεσία της Fed ευθυγραμμίζεται σε γενικές γραμμές με την άποψη αυτή: ο Πάουελ ανήκει στον κύκλο των κεντρώων που κλίνουν προς την πλευρά των περιστεριών, όπως και ο Ρίτσαρντ Κλαρίντα, ο αντιπρόεδρος, ενώ ο Ράνταλ Κουάρλς μπορεί να μην είναι τόσο αντίθετος με την περιστολή των αγορών ομολόγων, σύμφωνα με αναλυτές.
«Θα ήταν λάθος να δράσουμε πρόωρα», σημείωσε ο κ. Πάουελ σε πρόσφατη ομιλία του σε επιτροπή του Κογκρέσου. «Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, δεν θα εισέλθουμε σε μια μακρά περίοδο με υψηλό πληθωρισμό, επειδή έχουμε εργαλεία για να το αντιμετωπίσουμε αυτό. Αλλά δεν θέλουμε να τα χρησιμοποιήσουμε με τρόπο που δεν είναι απαραίτητος ή μπορεί να διαταράξει την ανάκαμψη της οικονομίας» πρόσθεσε.