Έχεις μείνει ποτέ ξάγρυπνος αναλογιζόμενος ότι είσαι ένας no coiner, ένας από τους δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που τους απεχθάνονται οι οπαδοί του bitcoin γιατί δεν έχουν κανένα απολύτως κρυπτονόμισμα;
Αν ναι, σου έχω καλά νέα. Δεν χρειάζεται να ανησυχείς άλλο. Κατά πάσα πιθανότητα δεν είσαι ένας no coiner. Μπορεί στην πραγματικότητα να είσαι hodler, λέξη που στην αργκό τον κρυπτονομισμάτων χρησιμοποιείται για όσους, όπως εγώ, έχουν στην κατοχή τους bitcoin με πολύ μακροχρόνιο ορίζοντα.
Πώς σου συνέβη αυτό το πραγματικά υπέροχο πράγμα; Μέσω οποιασδήποτε παθητικής (και των περισσότερων ενεργητικών) έκθεσης μπορεί να έχεις στην αμερικανική αγορά μετοχών. Φαντάσου ότι έχεις συμμετοχή στο iShares Core S&P 500 ETF. Η έκτη μεγαλύτερη επένδυσή του είναι η Tesla (το 1,84% του χαρτοφυλακίου).
Η Τesla, στην οποία έχω συμμετοχή, αποκάλυψε ότι αγόρασε τον περασμένο μήνα bitcoin αξίας περίπου $1,5 δισ. Αυτό σε καθιστά hodler. Το ίδιο ισχύει σε γενικές γραμμές για κάθε ETF της αμερικανικής αγοράς: η Tesla είναι για παράδειγμα η έκτη μεγαλύτερη επένδυση στο Vanguard Total Stock Market Index Fund.
Ενδεχομένως όσα σου είπα να μην σου έφτιαξαν το κέφι. Ενδεχομένως δεν επενδύεις με βάση μια συγκεκριμένη χώρα, αλλά επιλέγεις διεθνή ETF. Σου έχω και αλλά ευχάριστα νέα. Δεν έχεις μείνει έξω από το παιχνίδι. Τα περισσότερα από αυτά τα ETF έχουν επενδύσει επίσης στην Tesla. Eίναι η Πέμπτη επένδυση στο iShares MSCI World ETF: το 1,12% του fund. Είσαι και εσύ ένας hodler.
Σου τα αναφέρω όλα αυτά όχι μόνο διότι είναι διασκεδαστικό ότι ο no coiner τείνει να εξαλειφθεί στον κόσμο των επενδυτών, αλλά επειδή μας υπενθυμίζει ένα πιθανό πρόβλημα: την υπερέκθεση των διεθνών επενδυτών στην αμερικανική αγορά και κατά συνέπεια σε μερικές τεράστιες τεχνολογικές εταιρείες.
Αν έχεις συμμετοχή στο iShares Core S&P 500 ETF που ανέφερα παραπάνω τότε το 23,9% των χρημάτων σου είναι τοποθετημένο σε έξι μετοχές: στην Apple, στη Microsoft, την Amazon, το Facebook, την Tesla και την Alphabet. Ας πάρουμε ένα διεθνές ETF, ας πούμε το MSCI World ETF, το οποίο έχει επενδύσει το 60% του χαρτοφυλακίου του στις ΗΠΑ και οι έξι κορυφαίες επενδύσεις του είναι επίσης στην αμερικανική αγορά. Αποτελούν το 15% του fund.
Toύτο φαίνεται από πολλές απόψεις λογικό. Σε έναν κόσμο χαμηλής ανάπτυξης όπως αυτόν των τελευταίων δέκα ετών, η ανάπτυξη που προσφέρουν οι εταιρείες αυτές (ειδικά με τον ούριο άνεμο της πανδημίας) είναι προφανώς εξαιρετικά πολύτιμη και αυτό αντανακλάται στις τιμές. Οι επενδυτές δεν θα έλεγα ότι παραπονιούνται ακριβώς. Ωστόσο, ίσως τώρα είναι η στιγμή για να γίνει ένας απολογισμός. Αν ήσουν ένας διεθνής επενδυτής θα ήθελες το 60% των χρημάτων σου να είναι τοποθετημένο στις ΗΠΑ και το 15% σε έξι τεχνολογικές εταιρείες;
Ένας τρόπος για να απαντήσει κανείς στο ερώτημα αυτό είναι να δει τι συνέβη στα μεγάλα ονόματα των περασμένων δεκαετιών. Το πιο κοντινό παράδειγμα είναι η δεκαετία του 1970, όταν σύμφωνα με στοιχεία της Schroders, οι πέντε κορυφαίες μετοχές με όρους κεφαλαιοποίησης ήταν οι IBM, ΑΤ&Τ, General Motors, Eastman Kodak και Exxon.
Αντιστοιχούσαν στο 24% της κεφαλαιοποίησης του S&P 500. Από το 1980, οι τέσσερις κρατούσαν (η Kodak είχε αντικατασταθεί από την Amoco) αλλά οι πέντε νέες κορυφαίες μετοχές αντιστοιχούσαν μόλις στο 17% του δείκτη. Το 1990, οι πέντε κορυφαίες μετοχές αντιστοιχούσαν στο 13% της κεφαλαιοποίησης του δείκτη, με τις IBM και AT&T να επιβιώνουν στην κορυφαία πεντάδα. Ως το 2010, το μερίδιο είχε συρρικνωθεί στο 11% και όλες από τις πέντε αρχικές μετοχές είχαν βγει προ πολλού από την πεντάδα.
Εκτοτε οι τεχνολογικοί κολοσσοί απογειώθηκαν και πλέον η νέα κορυφαία πεντάδα κυριαρχεί στην αγορά. Σήμερα, αντιστοιχούν στο 22% του δείκτη και εν πολλοίς σε αυτούς οφείλεται η υπεραπόδοση των τελευταίων ετών. Αν δεν τους λάβετε υπόψη τόσο η Ιαπωνία, όσο και οι αναδυόμενες αγορές είχαν μεγαλύτερη απόδοση από τις ΗΠΑ την περσινή χρονιά.
Οπότε μπορεί η δεκαετία του 2020 να είναι η δεκαετία χωρίς ανατροπές; Η δεκαετία όπου τα μεγάλα ονόματα είναι τόσο σπουδαία που παραμένουν στην κορυφή; Δεν φαίνεται ιδιαίτερα πιθανό. Δείτε τις αποτιμήσεις. Έχουμε όλοι συνηθίσει την ιδέα ότι με κινητήρια δύναμη τις λαμπρές τεχνολογικές μετοχές της η αμερικανική αγορά προσφέρει ένα premium και ότι όντας η αγορά με την καλύτερη επίδοση τα οκτώ από τα τελευταία δέκα χρόνια, δικαιούται κατά κάποιο τρόπο να κερδίζει.
Αλλά η διαφορά στις αποτιμήσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και στον υπόλοιπο κόσμο είναι πλέον μεγαλύτερη από ότι υπήρξε ποτέ. Ο σημερινός κυκλικά προσαρμοσμένος λόγος της τιμής προς τα κέρδη για τις αμερικανικές μετοχές είναι 35, έναντι 21 στην Ευρώπη και 14 στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα. Για να υποχωρήσει στα ιστορικά φυσιολογικά επίπεδα, υποστηρίζει ο Ντάνκαν Λαμόντ της Schroders, πρέπει οι ΗΠΑ να υποαποδίδουν κατά 5% τον χρόνο για μια δεκαετία.
Τούτων δοθέντων, oι αποτιμήσεις δεν μας λένε πολλά για το τι θα συμβεί στις αγορές βραχυπρόθεσμα (αν έστελναν αξιόπιστα σήματα στους επενδυτές οι τιμές των μετοχών των τεχνολογικών κολοσσών θα έπρεπε να είχαν καταρρεύσει σε ένα μεγάλο sell-off πριν από καιρό).
Οπότε τι μπορεί να κάνει τη μεγάλη αλλαγή και να πυροδοτήσει κάποια αλλαγή στο επενδυτικό κλίμα; Οι εμβολιασμοί είναι ξεκάθαρα ένας τέτοιος παράγοντας. Καθώς ο κόσμος βγαίνει από τα lockdown, οι μετοχές των κυκλικών εταιρειών θα επωφεληθούν. Στις ΗΠΑ αντιστοιχούν μόλις στο 35% της αγοράς έναντι πάνω από 55% στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιαπωνία.
H επιστροφή της φυσικής ελευθερίας στη Δύση θα βοηθήσει συνεπώς τις αγορές εκτός ΗΠΑ πολύ περισσότερο από τις στηριζόμενες στην τεχνολογία αμερικανικές αγορές.
Αντίστοιχο αντίκτυπο μπορεί να έχει το ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου στις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αναμένεται να στρέψει την προσοχή της στους εταιρικούς φόρους, κάτι που θα πλήξει τα κέρδη των αμερικανικών εταιρειών σε σχέση με αυτά σε άλλες αγορές.
Tέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι η τελευταία χρονιά δίδαξε τις κυβερνήσεις κάτι για την εξουσία. Εδώ και χρόνια η συζήτηση για τους τεχνολογικούς κολοσσούς έχει επικεντρωθεί στο κατά πόσον τα κράτη ελέγχουν τις εταιρείες.
Αλλά αν κάτι μας υπενθύμισε η πανδημία είναι πως όταν τα πράγματα γίνονται πραγματικά δύσκολα τότε ο πραγματικός κυρίαρχος είναι τα κράτη. Ποιος θα σκεφτόταν πριν από έναν χρόνο ότι οι σύγχρονες δημοκρατικές χώρες θα κρατούσαν τους πολίτες τους όχι μόνο εντός των συνόρων, αλλά εντός των σπιτιών τους; Αυτό είναι εξουσία. Και αν μπορούν να το κάνουν αυτό χωρίς πρόβλημα τότε τι είναι ένας έκτακτος φόρος σε όσους ωφελήθηκαν από την πανδημία ή ρυθμίσεις που βάζουν τάξη στη λειτουργεία των κοινωνικών δικτύων; Δείτε την αυτοπεποίθηση με την οποία η αυστραλιανή κυβέρνηση αντιμετώπισε την Google, απαιτώντας οι τεχνολογικοί κολοσσοί να πληρώνουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης για την χρησιμοποίηση του περιεχομένου τους.
Το κρίσιμο στοιχείο σε όλα αυτά είναι πως δεν υπάρχει αυτό που λένε παθητική επενδυτική στρατηγική. Αν επενδύσεις σε ένα διεθνές ETF τότε έχεις λάβει μια ενεργητική απόφαση να συνδέσεις το οικονομικό σου μέλλον με τις ΗΠΑ και συνεπώς με τους τεχνολογικούς κολοσσούς. Αυτό δεν είναι κακό, μπορεί να είναι αυτό που θες. Αλλά αν σταματήσεις και σκεφτείς την κατανομή των στοιχείων ενεργητικού σε αυτό που θεωρείς παθητική στρατηγική τότε μπορεί να καλωσορίσεις το 2030 όχι σαν ένας χαρούμενος hodler όπως θα ήθελες.