Ένας δείκτης της Goldman Sachs παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για το κλίμα που επικρατεί σήμερα στις αγορές και στους μικροεπενδυτές.
Η επενδυτική τράπεζα κατασκεύασε έναν δείκτη με τεχνολογικές μετοχές οι οποίες δεν έχουν κέρδη, το βασικό μέγεθος για την αποτίμηση μιας μετοχής. Από τα μέσα Μαρτίου, ο δείκτης έχει ενισχυθεί περίπου 400%.
Γιατί η αξία των μετοχών αυτών αυξήθηκε τόσο γρήγορα; Ένα επιχείρημα είναι ότι πρόκειται για εταιρείες υψηλών περιθωρίων και ανάπτυξης που επανεπενδύουν τα κέρδη τους για να επεκταθούν. Ενδιαφέρονται λιγότερο για τα κέρδη και περισσότερο για τη γρήγορη ανάπτυξή τους.
Αυτό μπορεί να έχει βάση. Αλλά δεν είχε παρατηρηθεί κάτι ανάλογο από τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν λανσαρίστηκε ο δείκτης Goldman Sachs Non-Profitable Tech Stock Index, έως τον Μάρτιο του 2020.
Οι εταιρείες στον δείκτη ουσιαστικά κινούνταν σταθερά τα χρόνια εκείνα παρά την ανοδική πορεία της ευρύτερης αγοράς. Αν οι αγορές θεωρούσαν ότι έχουν προοπτικές υψηλής ανάπτυξης, δεν θα έπρεπε να υπεραποδίδουν με τον ίδιο τρόπο έστω ένα ή δύο χρόνια πριν; Τι άλλαξε;
Θα υποστηρίξουμε ότι το ασυνήθιστο μοτίβο αυτού του δείκτη είναι το αποτέλεσμα μιας σημαντικής στροφής στις προτιμήσεις των επενδυτών, που σημειώθηκε την περασμένη άνοιξη. Πολλοί ιδιώτες επενδυτές εγκατέλειψαν πριν από πολύ καιρό οχήματα ενεργητικής διαχείρισης όπως τα mutual funds ανοικτού τύπου. Κάποιοι έχουν αρχίσει επίσης να χάνουν τον ενθουσιασμό τους με οχήματα παθητικής διαχείρισης μεταξύ των οποίων και τα ETFs, που είναι συνδεδεμένα με δείκτες. Αντίθετα, οι μικροεπενδυτές κυνηγούν μεμονωμένες μετοχές.
Δεν υπάρχει μία μεμονωμένη μεταβλητή που να αποκαλύπτει αυτή τη στροφή, αλλά οι ενδείξεις είναι αδιάσειστες. Οι συναλλαγές δικαιωμάτων μεμονωμένων μετοχών έχουν σκαρφαλώσει σε νέα επίπεδα-ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της Εταιρείας Εκκαθάρισης Δικαιωμάτων Προαίρεσης. Πρωταγωνιστικό ρόλο είχαν οι αγορές δικαιωμάτων προαίρεσης για μετοχές σε παρτίδες 10 ή λιγότερων συμβολαίων. Σχεδόν το 15% όλων των συναλλαγών είναι μόνο για ένα συμβόλαιο.
Εν τω μεταξύ, οι μετοχές μικρής αξίας έχουν συγκεντρώσει τελευταία το ενδιαφέρον των επενδυτών. Τον Δεκέμβριο του 2020, άλλαξαν χέρια 1 τρισ. μετοχές μικρής αξίας. Το νούμερο αυτό ήταν σίγουρα υψηλότερο από το προηγούμενο μηνιαίο ρεκόρ.
Τέτοιου τύπου συναλλαγές δεν συμβαίνουν αν τα χρήματα του κόσμου βρίσκονται στα χέρια ενός επαγγελματία διαχειριστή χαρτοφυλακίου στη Βοστόνη ή ενός παθητικά διαχειρισίμου ETF. Και οι δύο δεν θα κινούνταν σε αυτά τα σημεία της αγοράς.
Αντίθετα, τρία πράγματα άλλαξαν δραματικά τις προτιμήσεις των επενδυτών. Το πρώτο ήταν η μείωση στο μηδέν των προμηθειών για την πραγματοποίηση συναλλαγών το 2019. Στη συνέχεια, η διάδοση των κλασματικών μετοχών (fractional) έριξε περισσότερο λάδι στη φωτιά. Τέλος, η μαζική αύξηση των αποταμιεύσεων από τα προγράμματα στήριξης της κυβέρνησης των ΗΠΑ οδήγησε σε αυξημένο όγκο συναλλαγών. Αυτό ξεκίνησε με το πρώτο πακέτο τον περασμένο Μάρτιο και συνέχισε με αυτό των 900 δισ. δολαρίων που πέρασε τον περασμένο μήνα. Η κυβέρνηση Μπάιντεν υπόσχεται νέο γύρο τόνωσης.
Οπλισμένο με φρέσκο χρήμα στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς και έναν φόβο για την οικονομία που τους απέτρεπε να καταναλώσουν, το πλήθος αυτό των μικροεπενδυτών στράφηκε στο χρηματιστήριο. Οι επενδύσεις τους δεν εστιάζουν στις θεωρητικά «ασφαλείς» μετοχές που μπορεί να βρει κανείς στον δείκτη S&P 500. Αν ήταν, θα συνέχιζαν να αγοράζουν παθητικά ETFs και να μην πάνε παραπέρα. Αντίθετα, ψάχνουν για τον επόμενο «μονόκερο».
Ένας επενδυτής στη Σίλικον Βάλεϊ ρώτησε κάποτε: «Πώς αποκαλείς κάποιον που αγόρασε 10 κερδοσκοπικές τεχνολογικές μετοχές, εννιά εκ των οποίων πήγαν στο μηδέν και η δέκατη ήταν μονόκερος;». Η απάντηση είναι «πολύ πλούσιο».
Με αυτή τη λογική της εποχής του ράλι του dotcom, η αναζήτηση για το επόμενο όνομα έχει οδηγήσει τους επενδυτές σε τεχνολογικές εταιρείες που ακόμα δεν έχουν βγάλει χρήματα. Αγοράζουν μετοχές της Plug Power, η οποία κατασκευάζει κυψέλες καυσίμων και τους τελευταίους έξι μήνες έχει εκτοξευτεί από τα 7 στα 70 δολάρια (αντιστοιχεί στο 12% του δείκτη). Ή δοκιμάζουν την τύχη τους στη Nio (8% του δείκτη), την κινεζική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων που έχει πραγματοποιήσει ράλι από τα 10 στα 60 δολάρια από το καλοκαίρι.
Πώς θα μπει τέλος σε αυτή τη νοοτροπία; Η εκτίμησή μας είναι μια επιστροφή στην κανονικότητα. Μόλις οι εμβολιασμοί ανεβάσουν ταχύτητα, τα κρούσματα υποχωρήσουν και η οικονομία ανοίξει και πάλι, οι επενδυτές θα κοιτάξουν να βελτιώσουν το επίπεδο διαβίωσής τους. Είτε αυτό πάρει τη μορφή ενός νέου αυτοκινήτου είτε της ανακαίνισης μιας κουζίνας, λιγότερα χρήματα θα δαπανηθούν για την αναζήτηση μονόκερων.
Ο οικονομολόγος Χερμπ Στάιν είχε πει κάποτε: «Αν κάτι δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα, θα σταματήσει». Σε κάποιο σημείο, η προοπτική κερδών πρέπει να μεταφραστεί σε πραγματικά κέρδη. Μέχρι τώρα, το σθένος αυτού του νέου πλήθους των μικροεπενδυτών δεν έχει δοκιμαστεί σε συνθήκες σοβαρής διόρθωσης.
Ο επενδυτικός στόχος της συμμετοχής σε εταιρείες οι οποίες δεν βγάζουν χρήματα θα αποτύχει μακροπρόθεσμα. Μέχρι να έρθουν όλοι αντιμέτωποι με αυτή την πραγματικότητα, οι traders θα συνεχίσουν να αγοράζουν τις μετοχές αυτές ελπίζοντας σε μελλοντικά κέρδη.
*O αρθρογράφος είναι πρόεδρος της Bianco Research.