Απαντήσεις σε ένα καυτό ερώτημα επιχειρεί να δώσει ο Μάρτιν Γουλφ στο παραπάνω βίντεο: μπορεί η Covid-19 να σκοτώσει τον λαϊκισμό;
Όπως εξηγεί, ένα από μεγάλα ερωτήματα είναι πως η πανδημία μπορεί να μεταμορφώσει τον δεξιόστροφο εθνικιστικό λαϊκισμό, που υπήρξε πολύ πετυχημένος τα τελευταία χρόνια, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον Ντ. Τραμπ, τον Ζ. Μπολσονάρο, τον Ινδό Ν. Μόντι και ως ένα βαθμό τον Μπόρις Τζόνσον.
Στις παραπάνω χώρες, η αντιμετώπιση της πανδημίας ήταν κακή και γι’ αυτό πολλοί αναρωτιούνται αν έφτασε το τέλος αυτού του πολύ επιθετικού λαϊκισμού. Μάλλον είναι νωρίς να το πούμε, διαπιστώνει ο Μάρτιν Γουλφ.
Αυτό που φαίνεται πως έχει σημασία δεν είναι τόσο η πολιτική ιδεολογία όσο το κατά πόσο οι κυβερνήσεις ενδιαφέρονται να κυβερνήσουν. Υπάρχουν, για παράδειγμα, δημοκρατικές κυβερνήσεις που πήγαν πολύ καλά στη διάρκεια της πανδημίας, όπως η Νότια Κορέα, η Νέα Ζηλανδία, η Δανία, η Αυστρία και η Γερμανία. Από την άλλη πλευρά, ανάλογα αποτελέσματα είχαν διαφορετικού τύπου καθεστώτα, όπως αυτά σε Βιετνάμ και Κίνα. Εξίσου καλά τα κατάφερε ένας κλασικός λαϊκιστής, ο Βίκτορ Ορμπαν.
Υπό αυτό το πρίσμα, σημειώνεται, το κρίσιμο ερώτημα φαίνεται να είναι αν μια κυβέρνηση ενδιαφέρεται πραγματικά να κυβερνήσει. Το σημαντικό στοιχείο σε πολιτικούς όπως ο Τραμπ και ο Μπολσονάρο και ως ένα βαθμό κάποιους άλλους, είναι ότι δεν ενδιαφέρονται να κυβερνήσουν, δεν καταλαβαίνουν τι είναι αυτό, τους είναι αδιάφορο. Μάλιστα με κάποιους τρόπους προσπαθούν να διαλύσουν το κράτος. Είναι προφανές ότι αν αυτός είναι ο στόχος, δεν μπορείς να διαχειριστείς καλά μια πανδημία.
Υπάρχουν, όμως, άλλοι απολυταρχικοί πολιτικοί και σίγουρα λαϊκιστές, που καταλαβαίνουν τα παραπάνω και εντέλει το εάν θα παραμείνουν στην εξουσία εξαρτάται από το να είναι λογικά αποτελεσματικοί στη διαχείριση της κρίσης. Κατά συνέπεια, είναι πιο πιθανό το είδος των λαϊκιστών που δεν ενδιαφέρονται να κυβερνήσουν να είναι αυτό που θα εξαφανιστεί.
Το τι θα τους αντικαταστήσει, ωστόσο, δεν αποτελεί δεδομένο πως θα είναι μια αποτελεσματική δημοκρατική κυβέρνηση. Μπορεί να είναι ένας πιο αποτελεσματικός δικτάτορας, ένας αυταρχικός ηγέτης που θέλει να κυβερνήσει. Αυτό μας δείχνει η περίπτωση της Ουγγαρίας.
Με βάση τα παραπάνω, το πλέον πιθανό σενάριο είναι να επιτύχουν κυβερνήσεις που θέλουν πραγματικά να προσφέρουν στους πολίτες.