by OAK
Ο Kemalaxmetboudalas το 2010 είχε μια βιοτεχνία με 5 υπαλλήλους και πούλαγε σώβρακα. Τζίραρε τότε 150.000 λίρες τον χρόνο (ή αλλιώς 100.000 USD τότε ) και κέρδιζε περίπου 30.000 λίρες ή αλλιώς 20.000 USD. Με το κατα κεφαλήν τότε εισόδημα στην Τουρκία στα 8.000 USD ο KemalaxmetBoudalas ήταν πάνω από τη μέση τάξη.
Η τράπεζα του δάνεισε 3 εκατ. λίρες, αλλά σε δολάρια, δηλαδή 2.000.000 USD με επιτόκιο 1% να αγοράσει μηχανήματα. Τα αγόρασε, πήρε 100 νέους υπαλλήλους και η βιοτεχνία έγινε εργοστάσιο και ανέβασε τον τζίρο από τα 150 χιλ. λίρες στα 1.5 εκ λίρες ή αλλιώς 1 εκατ. USD. Τα κέρδη του αυξήθηκαν από τις 30.000 λίρες στις 300.000 ή αλλιώς 200.000 USD. Αποτέλεσμα ο kemalaxmetboudalas να είναι πλούσιος και να ζει το μεγάλο όνειρο.
Μαζί με τον kemalaxmetboudala ζούνε το όνειρο και οι 100 εργαζόμενοι του που μέχρι τότε δούλευαν στα χωράφια να σπέρνουν μαρούλια και τώρα βγάζουν ένα πολύ καλό μηνιαίο μισθό και το κράτος, που παίρνει δέκα φορές περισσότερους φόρους.
Οι 100 εργαζόμενοι αφού βγάζουν κάθε μήνα μισθό αγοράζουν 100 σπίτια με δανεικά, φυσικά σε δολάρια μιας και το επιτόκιο είναι 1% ενώ σε λίρες είναι 8%. Εκτός από σπίτια αγοράζουν και ένα VW ένα OPEL μια Μερσεντές, τα στελέχη- και μην ξεχάσω και τις BMW. O kemalaxmetboudalas, ως εργοστασιάρχης, πάει και αγοράζει την μεγάλη Μερσέντα, και ένα σπίτι 500τμ στον Βόσπορο με δανεικά, πάντα σε δολάρια. Παίρνει, λοιπόν άλλα 300.000 USD για τις αγορές του.
Όλα τα παραπάνω δημιουργούν ανάπτυξη. Ο κλάδος των ακινήτων εκτινάσσεται, των καταναλωτικών ειδών επίσης, οι εισαγωγές εκτινάσσονται, χαίρετε και η μαντάμ Merkel. Και με αυτά και με αυτά το ΑΕΠ της Τουρκίας από 200 δισ. στα 800 και το κατά κεφαλήν εισόδημα από τα 8 στα 15.000 USD.
Μέχρι που ήρθε το 2013 και τα πράγματα άρχισαν να γυρνάνε.
Από το 2013 λοιπόν η ισοτιμία από τα 1,5 πήγε στα 1,7 και εκεί άρχισε η ανηφόρα και τα βάσανα. Μέχρι το 2020 (μόλις 7 χρόνια μετά) η ισοτιμία έφτασε το 7.
Ο kemalaxmetboudalas βρίσκεται ξαφνικά να χρωστάει 2.3 εκ USD ή αλλιώς 16 εκατομμύρια λίρες. Ο φουκαράς kemalaxmetboudalas όμως με τα 300.000 λίρες κέρδη τον χρόνο δεν μπορεί ξαφνικά να πληρώνει το δάνειο. Γιατί τα 300.000 λίρες κέρδη είναι μόλις 40.000 USD και οι τόκοι από το δάνειο είναι 23.000. Δηλαδή, ξαφνικά, όλα τα κέρδη πάνε σε τόκους.
Πιάνει λοιπόν και απολύει τους μισούς εργαζόμενους του, οι οποίοι όμως και αυτοί έχουν καταστραφεί, γιατί ενώ δανείστηκαν 100.000 USD να αγοράσουν ένα σπίτι, τώρα χρωστάνε τα πενταπλάσια σε λίρες. Μαζί με το χάος αυτών παθαίνει και ένα σοκ το τραπεζικό σύστημα, που καταλαβαίνει, ότι όλο το οικοδόμημα με δάνεια σε δολάρια είναι μεγάλη παγίδα και θα χάσουν τελικά όλοι όλα. Οι τράπεζες θα καταστραφούν, οι εργάτες την δουλειά τους, τα σπίτια τους και ο kemalaxmetboudalas ξαφνικά από άρχοντας θα γίνει πάλι φτωχός.
Το σπιράλ θανάτου που έχουν οδηγηθεί, σχεδόν το σύνολο των τραπεζών της χώρας, οι εργαζόμενοι, και οι εταιρείες δεν έχει λύση. Στην Ελλάδα, η λύση ήταν απλή. Μαδήσαμε την μεσαία τάξη, κάψαμε τις τράπεζες, κάναμε ΑΜΚ αλλά μετά από πτώση 25% μπορούμε να ελπίζουμε. Στην Τουρκία, δεν υπάρχει ελπίδα, γιατί απλά δεν υπάρχει λύση. Η λύση είναι μια. Γενική πτώχευση κράτους και ιδιωτών και προσφυγή στο IMF.
Α και να μην το ξεχάσω. Μαζί με τον kemalaxmetboudala ποιος άλλος έχει πρόβλημα ? Μα φυσικά αυτοί που έδωσαν τα δανεικά. Και ποιοι ήταν αυτοί ? Μα φυσικά αυτοί που πούλαγαν τις Μερσεντές, τις bmw και έπαιρναν τα κατασκευαστικά συμβόλαια αεροδρομίων και λιμανιών. Δηλαδή ? Πρώτοι και καλύτεροι ο Γερμανοί. Ακολουθούν Ισπανοί και Ιταλοί καθώς και Αγγλοι. Σας κάνει εντύπωση που βάλανε βέτο Ισπανία, Ιταλία και Γερμανία για κυρώσεις στην Τουρκία ? Ένα ντόμινο είναι όλοι τους και το ξέρουμε. Απλά όπως πάντα:
Στο τέλος "ξυρίζουν" τον γαμπρό
(*) εξαιρετικό, απλό περιγραφικό του φίλτατου Οχι Αλλο Κάρβουνο/κατά υπόγα ΟΑΚ