Ακόμη θυμάμαι εκείνη τη «μελέτη» που προέβαλαν τα ΜΜΕ και ήθελε η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 13% από 23% να αυξάνει τον τζίρο των επιχειρήσεων κατά 1 δισ. ευρώ και να φέρνει παραπάνω έσοδα στον κρατικό κορβανά.
Πράγματι, η κυβέρνηση τήρησε την προεκλογική της εξαγγελία και ο ΦΠΑ μειώθηκε πιλοτικά, υποτίθεται, τον περασμένο Αύγουστο.
Όμως, ανάλογη μείωση των τιμών δεν σημειώθηκε, αφού η πλειονότητα των επιχειρήσεων δεν χαμήλωσε τις τιμές, ισχυριζόμενη ότι δεν τις είχε αυξήσει όταν ο ΦΠΑ στην εστίαση είχε πάει στο 23%.
Στατιστικά στοιχεία δεν υπάρχουν, αλλά η δική μας (και άλλων) αίσθηση είναι διαφορετική.
Αρκετές, ίσως οι περισσότερες, μικρές εταιρείες, καταστήματα δεν προέβησαν σε μείωση τιμών παρότι δεν είχαν απορροφήσει την αύξηση του ΦΠΑ παλαιότερα. Έτσι, τα λεφτά κατέληξαν στις τσέπες των ιδιοκτητών αντί των καταναλωτών.
Ακόμη και η μειοψηφία που μείωσε τις τιμές 5% περίπου κατά μέσο όρο φαίνεται ότι επωφελήθηκε, έστω λίγο, από τη στιγμή που η μείωση του ΦΠΑ ήταν 10 μονάδες. Επιπλέον, η μείωση του ΦΠΑ οδήγησε σε απώλεια εσόδων παρά τις αρχικές εκτιμήσεις(!) των αρμοδίων ότι θα σημειωνόταν αύξηση των φορολογικών εσόδων.
Όμως, αυτό δεν εμπόδισε τον κ. Σταϊκούρα να δηλώσει ότι οι απώλειες δεν θα ξεπεράσουν τα 45 εκατ. ευρώ στο πεντάμηνο Αυγούστου-Δεκεμβρίου, έναντι εκτιμήσεων της τρόικας για 140 εκατ. ευρώ και του υπουργείου κατά 100 εκατ. ευρώ.
Οι υπολογισμοί βασίζονται στη μεταβολή των εσόδων από ΦΠΑ την ίδια περίοδο και όχι σε επιστημονική ανάλυση που απομονώνει τις άλλες πιθανές αιτίες.
Επομένως, οι εκτιμήσεις του υπουργείου δεν είναι πιθανόν σωστές γιατί οι πωλήσεις δεν επηρεάσθηκαν μόνο από τη μείωση του ΦΠΑ αλλά κι από άλλους λόγους, π.χ. τη σημαντική αύξηση του τουριστικού ρεύματος στη χώρα.
Κι ασφαλώς οι τουρίστες δεν ήλθαν επειδή πληροφορήθηκαν ότι μειώθηκε ο ΦΠΑ στην εστίαση στο 13% από 23%. Το ίδιο ισχύει και για τις 800 νέες θέσεις εργασίας που η μείωση του ΦΠΑ βοήθησε να δημιουργηθούν, σύμφωνα με τον υπουργό.
Θα πρέπει κάποτε και σ’ αυτήν τη χώρα οι εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις των όποιων μέτρων και την υιοθέτηση πολιτικών να μην βασίζονται στην απλή λογιστική, αλλά σε επιστημονικές μεθόδους.
Δεν είναι δύσκολο. Τα οικονομετρικά μοντέλα είναι γνωστά.
Όσον αφορά τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, το αποτέλεσμα είναι σαφές. Κάποιες τιμές στην εστίαση συμπιέσθηκαν, αλλά λιγότερο σε σχέση με τη μείωση του ΦΠΑ, αρκετοί μαγαζάτορες και επιχειρηματίες επωφελήθηκαν αφού δεν μείωσαν τις τιμές και τα δημόσια έσοδα μειώθηκαν.
Η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Θα πρέπει λοιπόν να επανέλθει στα προηγούμενα επίπεδα, γιατί διαφορετικά ο λογαριασμός θα πληρωθεί από άλλους φορολογούμενους που δεν τρώνε ούτε μία φορά έξω.