Stratfor: Γιατί απέτυχε το στρατιωτικό πραξικόπημα

Oι κινήσεις των πραξικοπηματιών στην Τουρκία σίγουρα ενείχαν το στοιχείο του αιφνιδιασμού, τονίζει η Stratfor σε ανάλυσή της. H ταχύτητα με την οποία οι στρατιωτικοί κατέλαβαν κομβικά σημεία και ανέπτυξαν τις δυνάμεις τους σε μεγάλες πόλεις καταδεικνύει υψηλό επίπεδο οργάνωσης και αποτελεσματικότητας.

Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι αιχμή του δόρατος του πραξικοπήματος αποτελέσαν υποστηρικτές του Φετουλάχ Γκιουλέν. Οι οπαδοί του Γκιουλέν ανήκουν σε μια ισλαμική κίνηση που έχει οικοδομήσει σημαντική επιρροή στην Τουρκία, από τις αρχές του 1970.

Ξεκίνησαν την επιρροή τους από την Χωροφυλακή, στην οποία υπήρχαν χαλαρότεροι έλεγχοι και σταδιακά αύξησαν την επιρροή τους στη αλυσίδα της στρατιωτικής διοίκησης.

Όταν ο Ρ. Τ. Ερντογάν ένιωσε ότι ο Γκιουλέν ισχυροποιείται αρκετά οι σχέσεις μεταξύ των πλευρών άρχισαν να «ξεφτίζουν».

Από το 2014 μαζικές εκκαθαρίσεις έλαβαν χώρα στην Τουρκία ώστε να μειωθεί η επιρροή των οπαδών του Γκιουλέν στην κυβέρνηση και τα media. Ωστόσο η επιρροή των υποστηρικτών του στον στρατό δεν εξαλείφθηκε. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις τακτικές εκβιασμού που χρησιμοποίησαν μέλη του «κινήματος» ώστε να διατηρήσουν τις θέσεις τους στο στράτευμα.

Στην ουσία μια ισλαμιστική φράξια μέσα στο στράτευμα, αποξενωμένη από το υπόλοιπο στράτευμα πρωτοστάτησε στο πραξικόπημα.

Με άλλα λόγια το επιχειρούμενο πραξικόπημα δεν είχε τη στήριξη της «κοσμικής» πολιτικής, στρατιωτικής και κοινωνικής αντιπολίτευσης. Αυτό διεφάνη από την αντίθεση που εξέφρασαν στο πραξικόπημα μονάδες του τουρκικού στρατού, της αστυνομίας αλλά και ο κεμαλιστής αρχηγός της αντιπολίτευσης

Όπως φάνηκε και από τις εκλογές του 2015, στις οποίες το κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης του Ερντογάν έλαβε το 49,5% των ψήφων, η Τουρκία είναι πολωμένη μεταξύ ισλαμιστών, «κοσμικών», εθνικιστών και Κούρδων.

Τα ρήγματα στην πολιτική ζωή της Άγκυρας φέρνουν σε αντιπαράθεση την αντιπολίτευση σε σχέση με την ισλαμιστική ατζέντα του Ερντογάν και το νέο-οθωμανισμό που προωθεί στην τουρκική εξωτερική πολιτική. Ωστόσο υπάρχει ένας ισχυρός αριθμός Τούρκων που στηρίζουν νόμιμα τον Ρ.Τ. Ερντογάν.

Παράλληλα υπάρχει ένας αριθμός πολιτών που εναντιώνονται στον Ερντογάν αλλά και στα πραξικοπήματα καθώς θυμούνται τη βαθιά πολιτική και οικονομική αποσταθεροποίηση που βίωσε η χώρα στο παρελθόν, όταν στο τιμόνι βρίσκονταν πραξικοπηματίες στρατιωτικοί.

Αυτή η προσπάθεια πραξικοπήματος ήταν η διχαστική κίνηση μιας μερίδας ισλαμιστών στο στράτευμα. Και οι διχαστικές τάσεις στους κόλπους των πραξικοπηματιών ποτέ δεν προμηνύουν ένα καλό αποτέλεσμα.