Πώς ο Κρούγκμαν άλλαξε την ιστορία των «Abenomics»

Όταν ο σύμβουλος του Ιάπωνα πρωθυπουργού και ακαδημαϊκός Ετσούρο Χόντα έμαθε ότι ο Πολ Κρούγκμαν θα επισκεφτεί το Νοέμβριο το Τόκιο, θεώρησε πως είναι μια μοναδική ευκαιρία για να πείσει τον Ιάπωνα πρωθυπουργό να μην προχωρήσει σε αύξηση του φόρου πωλήσεων.

Ο 59χρονος Χόντα ήταν αντίθετος σε μια αύξηση του φόρου και προσπαθούσε να πείσει τον πρωθυπουργό της χώρας Σίνζο Άμπε να την καθυστερήσει. Τον Απρίλιο ο Άμπε είχε αυξήσει τον φόρο στο 8% από 5% και το αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθεί η χώρα στην βαθύτερη τριμηνιαία ύφεση από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Ο Άμπε είχε διορία μέχρι το τέλος Νοεμβρίου για να αποφασίσει αν θα αυξήσει και άλλο τον φόρο, στο 10%. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός είχε ανέβει στην εξουσία το Δεκέμβριο του 2012, με βασικό σύνθημα να βάλει τέλος στις δύο δεκαετίες αποπληθωρισμού της ιαπωνικής οικονομίας. Το Δεκέμβριο του 2013 ανακοίνωσε ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 5,5 τρισ. γεν.

Η αύξηση του φόρου ήταν ένα μέτρο που είχε κληρονομήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση και ο Άμπε βρισκόταν σε δίλλημα για το αν έπρεπε να την αναβάλλει. Ο Χόντα σκέφτηκε πως η παρέμβαση ενός διεθνούς φήμης οικονομολόγου, όπως ο Κρούγκμαν ή ο Στίγκλιτς, θα βοηθούσε.

Η συνάντηση στην κατοικία του Άμπε

Ο Χόντα δήλωσε στο Bloomberg ότι έμαθε κατά τύχη πως ο Κρούγκμαν θα επισκεφτεί το Τόκιο για να μιλήσει σε δύο συνέδρια στην πρωτεύουσα.

«Ήξερα ότι ο Κρούγκμαν θα ήταν ιδανικός, αλλά δεν πίστευα ότι θα έρθει στην Ιαπωνία μόνο για μια συνάντηση», σημείωσε ο Χόντα. «Μετά, έμαθα κατά τύχη πως θα είναι εδώ και δεν υπήρχε περίπτωση να χάσω αυτήν την ευκαιρία», πρόσθεσε.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Bloomberg, o Χόντα κατάφερε να οργανώσει μια εικοσάλεπτη συνάντηση με τον πρωθυπουργό και τον Αμερικανό οικονομολόγο. Τελικά οι δύο άντρες μίλησαν το διπλάσιο χρόνο.

Ο Κρούγκμαν ξεκίνησε την συνομιλία πλέκοντας το εγκώμιο των «Abenomics», περιγράφοντας πόσο πολύ σέβεται το πρόγραμμα για την τόνωση της ιαπωνικής οικονομίας μετά από 15 χρόνια αποπληθωρισμό, είπε ο Χόντα.

Το μόνο πρόβλημα ήταν ο φόρος πωλήσεων, υποστήριξε σύμφωνα με τον Χόντα ο Κρούγμαν. Εν τω μεταξύ, ο Χόντα και άλλοι δύο οικονομικοί σύμβουλοι που βρισκόταν μαζί τους παρέμειναν σιωπηλοί σε όλη τη διάρκεια της συνάντησης.

Σύμφωνα με τον Χόντα, στο τέλος της συνάντησης ο Άμπε είχε αποφασίσει να αναβάλλει την αύξηση του φόρου.

«Αυτό σφράγισε την απόφαση του Άμπε. Ο Κρούγκμαν ήταν ο Κρούγκμαν, ήταν καταπέλτης» εκμυστηρεύτηκε ο Χόντα.
«Ο Άμπε άκουγε πολύ προσεκτικά τις απόψεις του», είπε στο Bloomberg ένας εκ των δύο άλλων οικονομικών συμβούλων που ήταν μαζί με τον Χόντα στην συνάντηση. «Πιθανότατα, βοήθησε τον πρωθυπουργό να πάρει την απόφαση του», τόνισε ο ίδιος.

Ο ίδιο ο Άμπε αναφέρθηκε στην συζήτηση του με τον Κρούγκμαν σε δηλώσεις του σε κρατικό ιαπωνικό κανάλι πριν από τρεις ημέρες. «Μου είπε ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί αυτήν την φορά στην αύξηση του φόρου πωλήσεων και ότι αν δεν είμαστε θα καταστρέψουμε την ραχοκοκαλιά της οικονομία. Είπε πως αν συνέβαινε αυτό, δεν θα αποφεύγαμε τον αποπληθωρισμό, θα ήταν αβέβαιο αν θα τονώναμε την οικονομία και θα επιδιορθώναμε τα οικονομικά του έθνους», αποκάλυψε ο Άμπε.

H βόλτα με τη λιμουζίνα

O Xόντα είχε ενημερώσει τον Κρούγκμαν για το τι διακυβεύεται στην συνάντηση του με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό.
Σε μια βόλτα με λιμουζίνα από το Imperial Hotel ο 59χρονος Ιάπωνας ακαδημαϊκός είπε στον 61χορνο Αμερικανό νομπελίστα ότι έχει την ευκαιρία να πείσει τον Άμπε πως πρέπει να αναβάλλει την αύξηση του φόρου στο 10%.

Απέναντι τους θα έβρισκε τους γραφειοκράτες του υπουργείου Οικονομικών οι οποίοι ήθελαν να εφαρμοστεί το μέτρο για να αυξήσει η κυβέρνηση τα έσοδα της.

Ο ίδιος ο Κρούγκμαν πάντως με δηλώσεις του στο Bloomberg υποβάθμισε την συμμετοχή του στην απόφαση του Άμπε. «Είχε διάφορα ερωτήματα και ελπίζω να έδωσα μια καθαρή απάντηση. Του είπα τα πράγματα που γράφω, ελπίζω να ήμουν πειστικός. Δεν ξέρω τι αντίκτυπο είχα στην απόφαση του», υποστήριξε, λέγοντας πως χαίρεται που τελικά ο Ιάπωνας πρωθυπουργός έκανε τελικά το σωστό.