Οι ωκεανοί γίνονται τώρα... νεκρές ζώνες!

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν μεταβάλει τη βασική χημεία των θαλασσών, με αποτέλεσμα να βιώνουμε τώρα μια αντίστροφη εξέλιξη: την επιστροφή στα άγονα αρχέγονα νερά, όπως ήταν εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια πριν.

Σε Αμερική, Ευρώπη αλλά και στις αναπτυσσόμενες χώρες η απειλή είναι τεράστια. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Σπουδών του Λάνταου και του Κέντρου Περιβαλλοντικών Μελετών του Χέλμχολτς, η ρύπανση των ευρωπαϊκών υδάτων είναι πολύ μεγαλύτερη από τις έως τώρα εκτιμήσεις. Από το 2004, ο συνολικός αριθμός των υδάτινων χέρσων περιοχών σε όλο τον κόσμο έχει υπερτετραπλασιαστεί, από 146 σε πάνω από 600 σήμερα.

Οι πιο επικίνδυνοι ρύποι είναι οι χημικές ουσίες. Οι θάλασσες δηλητηριάζονται από ουσίες που είναι τοξικές, παραμένουν στο περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα, διανύουν μεγάλες αποστάσεις, συσσωρεύονται στη θαλάσσια ζωή και ανεβαίνουν στην τροφική αλυσίδα. Μεταξύ των χειρότερων ενόχων είναι τα βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος, ο οποίος απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από την καύση του άνθρακα και στη συνέχεια με τη βροχή πέφτει στους ωκεανούς, στα ποτάμια και στις λίμνες. Ο υδράργυρος μπορεί επίσης να βρεθεί σε ιατρικά απόβλητα.

Εκατοντάδες νέες βιομηχανικές χημικές ουσίες εισέρχονται στην αγορά κάθε χρόνο, οι περισσότερες από αυτές χωρίς να έχουν δοκιμαστεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν αυτές που είναι γνωστές ως «επίμονοι οργανικοί ρύποι», που βρίσκονται συνήθως σε ρέματα, ποτάμια, παράκτια ύδατα, και, όλο και περισσότερο, στον ανοιχτό ωκεανό.

Αυτές οι χημικές ουσίες συσσωρεύονται αργά στους ιστούς των ψαριών και των οστρακοειδών, και μεταφέρονται στα μεγαλύτερα πλάσματα που τα τρώνε. Μελέτες από την αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος έχουν συνδέσει την έκθεση σε επίμονους οργανικούς ρύπους με τον θάνατο, τις ασθένειες και τις ανωμαλίες σε ψάρια και άλλα άγρια ζώα. Αυτές οι διάχυτες χημικές ουσίες μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου, το νευρικό και το αναπαραγωγικό σύστημα στον άνθρωπο.

Έπειτα, υπάρχουν και τα θρεπτικά συστατικά, τα οποία εμφανίζονται όλο και περισσότερο σε παράκτια ύδατα, αφότου έχουν χρησιμοποιηθεί ως χημικά λιπάσματα σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, συχνά βαθιά στην ενδοχώρα.

Όλα τα ζωντανά πλάσματα χρειάζονται θρεπτικά συστατικά. Οι υπερβολικές ποσότητες, ωστόσο, σπέρνουν τον όλεθρο στο φυσικό περιβάλλον. Το λίπασμα που βρίσκει τον δρόμο του προς το νερό προκαλεί εκρηκτική ανάπτυξη φυκιών. Όταν αυτά τα φύκια πεθαίνουν και βυθίζονται στον πυθμένα τής θάλασσας, η αποσύνθεσή τους στερεί από το νερό το οξυγόνο που απαιτείται για τη στήριξη της πολύπλοκης θαλάσσιας ζωής. Κάποια από από τα φυκια επίσης παράγουν τοξίνες που μπορούν να σκοτώσουν ψάρια και να δηλητηριάσουν ανθρώπους που καταναλώνουν θαλασσινά.

Το αποτέλεσμα ήταν η εμφάνιση αυτού που οι επιστήμονες της θάλασσας ονομάζουν «νεκρές ζώνες» - περιοχές άδειες από την ωκεάνια ζωή που οι άνθρωποι εκτιμούν περισσότερο. Η υψηλή συγκέντρωση θρεπτικών ουσιών που ρέει με τον ποταμό Μισισιπή και καταλήγει στον Κόλπο του Μεξικού έχει δημιουργήσει μια εποχική υπεράκτια νεκρή ζώνη μεγαλύτερη από την πολιτεία τού Νιού Τζέρσεϊ. Μια ακόμη μεγαλύτερη νεκρή ζώνη - η μεγαλύτερη του κόσμου - μπορεί να βρεθεί στη Βαλτική Θάλασσα, και είναι συγκρίσιμη σε μέγεθος με την Καλιφόρνια. Οι εκβολές των δύο μεγαλύτερων ποταμών της Κίνας, του Γιανγκτσέ και του Κίτρινου Ποταμού, έχουν παρομοίως χάσει την πολυπίκοιλη θαλάσσια ζωή τους. 

Πηγή: Premium.paratiritis.gr