Ο Ευκλείδης έχει πάλι… δίκιο!

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Προ μηνός, ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος διετύπωσε, στο πλαίσιο της -μάλλον αδόξως τερματισθείσας- διαμάχης περί το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων, μία ορθή πρόταση η οποία εφόσον είχε υιοθετηθεί θα μπορούσε να είχε οδηγήσει τη χώρα εκτός κρίσης και ύφεσης, μια ώρα αρχύτερα.

Η πρόταση αυτή κοντολογίς αφορούσε τη μείωση του στόχου για την περίοδο μετά το 2019 κατά μια ποσοστιαία μονάδα, στο επίπεδο του 2,5% και τη χρήση του ποσού που θα εξοικονομούνταν ετησίως, περίπου 1,8 δισ. ευρώ, για την ελάφρυνση του φορολογικού βάρους που φέρουν οι ΜμΕ, δηλαδή η συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής επιχειρηματικότητας.

Αυτό που δεν μας είχε εξηγήσει επαρκώς τότε, ο φίλτατος υπουργός επί των Οικονομικών, ήταν οι τρόποι υποκατάστασης των συγκεκριμένων πόρων, σε ό,τι αφορά στην εξυπηρέτηση του χρέους, για την οποία εξ’άλλου, προορίζονται, αν και πλέον, τούτο δεν απαιτείται δεδομένου ότι η πρότασή του απερρίφθη μετ’ επαίνων.

Ένα μήνα μετά, με άρθρο του στο Open Democracy, ο κ. Τσακαλώτος επανήλθε υποστηρίζοντας εν πολλοίς ότι «η εμμονή στους κανόνες θα διαλύσει την Ευρώπη», σημείο στο οποίο έχει και πάλι δίκιο.

Όχι επειδή οι κανόνες αυτοί πρέπει να «χαλαρώσουν», όπως υποστηρίζει, ώστε να καταστεί η ΕΕ και ειδικότερα η ευρωζώνη μια ζώνη δημοσιονομικών μεταβιβάσεων από τον Βορρά προς τον Νότο, αλλά επειδή οι ίδιοι οι κανόνες είναι λάθος.

Για την ακρίβεια, το λάθος τους αφορά παραδόξως προτάσεις ακριβώς όπως αυτήν που διατύπωσε ο φίλτατος κ. Τσακαλώτος, δηλαδή της «προσαρμογής» του πλαισίου κανόνων κατά το δοκούν και κατά τα συμφέροντα του κάθε κράτους μέλους της ευρωζώνης.

Από τη στήλη αυτή έχουμε επανειλημμένως υποστηρίξει κατά το παρελθόν και εμμένουμε σε αυτή την εκτίμηση, ότι το υπόβαθρο επί του οποίου οικοδομήθηκε η ευρωζώνη είναι σαθρό.

Δίχως ενιαία δημοσιονομική πολιτική, δίχως κεντρική τράπεζα σε ρόλο ύστατου δανειστή και δίχως ενιαία τραπεζική εποπτεία, δεν νοείται νομισματική ένωση. Κάτι το οποίο επιβεβαιώθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της παρούσας κρίσης.

Μολονότι από το 2009 έως σήμερα έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την θεραπεία αυτών των παθογενειών, κυρίως σε ό,τι αφορά στο ρόλο της ΕΚΤ, η ευρωζώνη παραμένει ακόμη και σήμερα ένα ατελές δημιούργημα, ευάλωτο σε κλυδωνισμούς ή ακόμη και σε μερική ή και ολική διάλυση.

Κυρίως, δε, επειδή σε όλη τη διάρκεια του βίου της χαρακτηρίστηκε από σφάλματα όπως αυτό που προτείνει εσχάτως ο κ. Τσακαλώτος, δηλαδή την απόκλιση από τους κανόνες.

Εάν το Σύμφωνο του Μάαστριχτ τηρούνταν θα μπορούσε η φιλτάτη κα. Λαγκάρντ, επί θητείας της στο υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας (2010), να διατείνεται ότι η χώρα της θα μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα στο 6% το… 2011, από σχεδόν 8% που ήταν τότε, ενώ το «πλαφόν» του Μάαστριχτ ήταν στο 3%;

Εάν οι κανόνες τηρούνταν, θα μπορούσε η Ιταλία να έχει δημόσιο χρέος άνω του 130% ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της, ενώ η Συνθήκη του Μάαστριχτ θέτει πλαφόν το επίπεδο του 60%, ή η χώρα μας να έχει κάνει τα στατιστικά και δημοσιονομικά ατοπήματα που διέπραξε έως το 2010;

Εκεί βρίσκεται το πραγματικό πρόβλημα της ευρωζώνης.

Στο γεγονός ότι την απαρτίζουν οικονομίες οι οποίες έχουν εντελώς διαφορετικά οικονομικά και δημοσιονομικά χαρακτηριστικά και δεν «λειτουργούν» ως ενιαίο σύνολο, υπό ένα σαφές και αμετακίνητο πλαίσιο κανόνων δημοσιονομικής πολιτικής, υπό το οποίο ενδεχομένως θα ήταν νοητή μια διαδικασία κεφαλαιακών ή δημοσιονομικών μεταβιβάσεων, όπως τις εννοεί ο κ. Τσακαλώτος.

Εάν, συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αυτές, εξάλλου, θα συνέχιζαν να αρνούνται οι Γερμανοί μια αμοιβαιοποίηση του χρέους, θέτοντας έτσι οριστικό τέλος στην κρίση;

Με «εάν», όμως, δουλειά δεν γίνεται…