Bitcoin: Γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος

Όταν ρωτήθηκε ο πρώην διοικητής της Fed, Alan Greenspan, αν το bitcoin πρόκειται να αντικαταστήσει τον χρυσό, αυτός όχι μόνο το αρνήθηκε αλλά έβαλε και τα γέλια. Και βέβαια δεν ήταν ο μόνος που δεν το πίστεψε.

Ωστόσο γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος. Την Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017 η αξία ενός ψηφιακού bitcoin ξεπέρασε για πρώτη φορά την τιμή μιας ολόκληρης ουγγιάς χρυσού, αξίας 1.250 δολαρίων.

Κι όμως, δεν έχουν περάσει ούτε 7 χρόνια από τότε που πραγματοποιήθηκε η πρώτη συναλλαγή σε bitcoin εκτός ψηφιακού χώρου. Ήταν όταν ένας προγραμματιστής από τη Φλόριντα διέθεσε 10.000 bitcoins -που σήμερα αξίζουν πάνω από 12 εκατομμύρια- για να αγοράσει 2 πίτσες!!

Τι είναι αυτό το περίφημο Bitcoin

Τι στην ευχή είναι αυτό το Bitcoin, που μέσα σε λίγα χρόνια έκανε εκατομμυριούχο όποιον είχε προνοήσει να επενδύσει πάνω του μόλις λίγες εκατοντάδες δολάρια;

Πρόκειται για ένα νόμισμα αποκλειστικά ψηφιακό. Δεν θα το συναντήσετε σε μορφή χαρτονομίσματος ή σε κέρματα, αν και διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά του χρήματος. Είναι εύκολα ανταλλάξιμο, αναγνωρίσιμο, σπάνιο, διαιρείται σε μικρότερα μέρη και δύσκολα παραχαράσσεται.

Κάνει οτιδήποτε μπορεί να γίνει και με συμβατικά νομίσματα, όπως αγορά και πώληση αγαθών. Με το bitcoin μπορείς να στέλνεις χρήματα σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, σχεδόν δωρεάν. Χωρίς ενδιάμεσους, ταχύτερα, ασφαλέστερα και μάλιστα ανώνυμα, αν το επιθυμείς. Μόνο μια bitcoin διεύθυνση είναι απαραίτητη, αλλά οι διευθύνσεις αυτές δεν συνδέονται απαραίτητα με το ποιος είσαι, όπως τα e-mails.

Η διεύθυνση έχει 34 χαρακτήρες που ξεκινάνε με τον αριθμό 1 ή 3. Για παράδειγμα: 1JnDxSc7kGsnkFs7aBWgo2AQkT67AKL3Vn

Μοιάζει με τις πληρωμές μέσω Διαδικτύου, όπως οι πιστωτικές κάρτες ή το PayPal. Έχει όμως σημαντικές διαφορές:

Κατ' αρχάς, πραγματοποιεί τις συναλλαγές αποκλειστικά σε bitcoins. Όχι σε δολάρια ή ευρώ ή κάποιο άλλο καθιερωμένο νόμισμα.

Δεύτερον, οι πιστωτικές κάρτες ανήκουν σε συγκεκριμένες εταιρείες, ενώ στο δίκτυο του Bitcoin δεν υπάρχουν ιδιοκτήτες. Όπως ακριβώς κανείς δεν είναι ιδιοκτήτης των emails.

Η δημιουργία των Bitcoin

Μία από τις βασικές προκλήσεις του σχεδιασμού ενός ψηφιακού νομίσματος είναι πως πρόκειται απλά για ψηφιακές πληροφορίες. Συνεπώς θα πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός που να αποτρέπει τους ανθρώπους από την απλή αντιγραφή και επικόλληση, ώστε να τους εμποδίζει από το να το ξοδεύουν όσες φορές θέλουν.

Το Νοέμβρη του 2008 κάποιος με το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto έκανε μια δημοσίευση για μια ιδέα ψηφιακού νομίσματος που έλυνε αξιόπιστα όλα αυτά τα ζητήματα. Η πραγματική ταυτότητα του Nakamoto παραμένει μυστήριο μέχρι και σήμερα. Η ανωνυμία ήταν απαραίτητη, καθώς η αμερικανική νομοθεσία απαγορεύει στους ιδιώτες να τυπώνουν το δικό τους νόμισμα και να ανταγωνίζονται το δολάριο.

Κάθε νέο bitcoin δημιουργείται από μια διαδικασία που ονομάζεται εξόρυξη (mining). Ο καθένας μπορεί να λειτουργήσει ως εξορύκτης, οπουδήποτε στον κόσμο, χρησιμοποιώντας την επεξεργαστική ισχύ του υπολογιστή του.

Τα bitcoins παράγονται με προβλέψιμο ρυθμό. Ο αριθμός νέων νομισμάτων κάθε 4 χρόνια μειώνεται στο μισό. Η έκδοσή τους θα σταματήσει όταν φτάσουν το προαποφασισμένο όριο των 21 εκατομμυρίων bitcoins, περίπου το 2140.

Η εγκυρότητα των συναλλαγών εξασφαλίζεται μέσω μιας εξελιγμένης μεθόδου κρυπτογραφίας. Επιπλέον παρέχει ελεύθερη πρόσβαση σε ολόκληρο τον κώδικα, στον οποιονδήποτε και ανά πάσα στιγμή. Για αυτό δεν γίνεται να πλαστογραφηθεί, ούτε να ελεγχθεί κεντρικά.

Δεν υπάρχει κάποιο νομισματοκοπείο που να τα παράγει, ούτε ελέγχονται από κάποια Κεντρική Τράπεζα ή κυβέρνηση. Η δημιουργία τους δεν εξαρτάται από τη βούληση κανενός για δημιουργία περισσότερων ή λιγότερων νομισμάτων. Έτσι αποτρέπονται φαινόμενα όπως ο πληθωρισμός.

Αυτό το πλεονέκτημα είναι μοναδικό, αν σκεφτούμε πως οι Κεντρικές Τράπεζες επιδιώκουν κάθε χρόνο να υπάρχει πληθωρισμός κοντά στο 2%. Δηλαδή αν δεν τους ξεφύγει ο στόχος, σε 100 χρόνια μόνο και μόνο λόγω του επιδιωκόμενου πληθωρισμού, το νόμισμα που ελέγχουν θα έχει χάσει το 96% της αγοραστικής του δύναμης.

Οι προοπτικές του

Όπως συμβαίνει με όλα τα νομίσματα, η αξία του bitcoin συνδέεται άμεσα από την τιμή που είναι διατεθειμένοι οι ενδιαφερόμενοι να αποδεχτούν ως δίκαια και εύλογη. Η ισοτιμία του κυμαίνεται ελεύθερα και καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση στις αγορές συναλλάγματος.

Δεν υπάρχει η εγγύηση ενός κράτους ή μιας Κεντρικής Τράπεζας, ούτε αντίκρισμα σε χρυσό. Η αξία του βασίζεται σε κάποιο μαθηματικό αλγόριθμο. Και όμως τα χαρακτηριστικά του είναι τόσο αξιόπιστα, έτσι ώστε οι κάτοχοί του να δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σε αυτό, παρά σε παραδοσιακές μορφές νομισμάτων.

Σήμερα υπάρχουν 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι χωρίς τραπεζικό λογαριασμό. Μέσω του bitcoin, αρκεί να διαθέτουν ένα κινητό τηλέφωνο και σύνδεση στο Ιντερνετ. Είναι σαν να χρησιμοποιούν μια τράπεζα με πρόσβαση σε όλο τον κόσμο.

Η Goldman Sachs, σε μια μελέτη της, παραδέχεται πως αν όλες οι διατραπεζικές συναλλαγές αντικατασταθούν με το πρωτόκολλο του Bitcoin, ακόμα και αν χρεώνονται με 1%, θα γλίτωναν οι συναλλασσόμενοι 200 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Το Bitcoin έχει αποδειχτεί ιδιαίτερα αξιόπιστο. Οι πιθανότητες είναι υπέρ του για να συνεχίσει να αναπτύσσεται. Ωστόσο κανένα νόμισμα δεν θεωρείται απόλυτα ασφαλές. Η ιστορία είναι γεμάτη από νομίσματα που κάποια στιγμή έπαψαν να χρησιμοποιούνται.

Παρόλο που οι προηγούμενες αποσύρσεις οφείλονταν κυρίως στον υπερπληθωρισμό, κάτι που στο Bitcoin είναι αδύνατον να υπάρξει, ελλοχεύει πάντοτε ο κίνδυνος της απώλειας της εμπιστοσύνης. Μόνο για όσο διάστημα υπάρχει εμπιστοσύνη γίνεται αποδεκτό στις συναλλαγές.

Σε 20 χρόνια, ο όγκος διακίνησης σε Bitcoin ή θα είναι τεράστιος ή καθόλου, όπως διορατικά ανάφερε ο ιδρυτής του, ο Satoshi Nakamoto.

Τα 7 έχουν ήδη περάσει...

* Ο Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα [email protected]