Χωρίς αγορά δεν θα υπάρξει ανάκαμψη

Η παρουσία του Λ. Παπαδήμου από μόνη της δεν αρκεί για να λύσει τα τεράστια προβλήματα. Η... ύπαρξη της αγοράς είναι προαπαιτούμενο για την ανάκαμψη, σημειώνει ο Αλ. Μωραϊτάκης. Τι λέει για τράπεζες, εκλογές.

Δημοσιεύθηκε: 22 Νοεμβρίου 2011 - 07:57

του Αλέξανδρου Μωραϊτάκη*

Η επιλογή του τεχνοκράτη, με παγκόσμιο κύρος και βαθιά γνώση των θεμάτων, κ. Λουκά Παπαδήμου, σίγουρα δίνει μία πιο αισιόδοξη νότα και δημιουργεί στον κόσμο πιο θετικό αίσθημα, αλλά αυτό από μόνο του δεν λύνει τα τεράστια προβλήματα.

Πραγματικά, εύχομαι μέσα από την καρδιά μου αυτή η μεταβατική κυβέρνηση να πετύχει και να αλλάξει προς το θετικότερο τα πράγματα. Θα έλεγα πως προσεύχομαι να πετύχει όχι μόνο για το καλό το δικό μας αλλά κυρίως για το καλό των επόμενων γενιών.

Δυστυχώς όμως δεν είμαι και τόσο αισιόδοξος. Όχι γιατί δεν αξιολογώ θετικά τον νέο Πρωθυπουργό, αλλά γιατί έχουμε ήδη χάσει πολύτιμο χρόνο. Ανεξάρτητα από το εάν έπρεπε (που κατά την άποψή μου δεν έπρεπε) να μπούμε στο ευρώ, και δη με αυτήν την ισοτιμία, θα είναι επώδυνο εάν φύγουμε από το ευρώ.

Η προηγούμενη κυβέρνηση αρκέστηκε στην ανακοίνωση των προβλημάτων στα μέσα ενημέρωσης και δεν τα έλυνε. Λειτουργούσαν οι υπουργοί περισσότερο ως δημοσιογράφοι, λέγοντας καθημερινά τι βρήκαν, τι συμβαίνει, τι έγινε. Ελάχιστα έκαναν όμως τόσους μήνες, με αποτέλεσμα τώρα να βρισκόμαστε σε πολύ δεινή θέση. Επιπλέον, μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν θέματα δανεισμού και ίσως δεν έχουν τον χρόνο που είχαν στο παρελθόν για να ασχοληθούν μαζί μας.

Κάποιοι λένε πως αυτή είναι θετική εξέλιξη γιατί μπορεί να κάνει τους Ευρωπαίους να πάρουν σκληρές αποφάσεις που θα λύνουν το πρόβλημα και έτσι θα βοηθηθούμε και εμείς. Δεν θέλω να μπω σε αυτήν τη λογική, που πάλι μεταθέτει σε άλλους τις ευθύνες για λύση και όχι σε εμάς που έπρεπε εδώ και μήνες να έχουμε κάνει αυτά που πρέπει ώστε να εκταμιεύονται κανονικά οι δόσεις και να μη ρεζιλεύονται οι Έλληνες και η ιστορία μας από τα λάθη και τις παραλείψεις της προηγούμενης κυβέρνησης.

Δυστυχώς, όμως, τα πρώτα δείγματα της μεταβατικής κυβέρνησης έδειξαν πως δεν υπάρχει η απαραίτητη βούληση. Στην Ιταλία δημιουργήθηκε ένα ευέλικτο μικρό σχήμα τεχνοκρατών, ενώ εμείς αντί να μειώσουμε το ήδη μεγάλο κυβερνητικό σχήμα το αυξήσαμε περαιτέρω. Δηλαδή, η Ιταλία που πληθυσμιακά είναι πολλαπλάσια της Ελλάδας μπορεί να λειτουργήσει με λιγότερα από τα μισά δικά μας μέλη του υπουργικού συμβουλίου και εμείς δεν μπορούμε;

Η απάντηση ότι οι νέοι υπουργοί θα ήθελαν τρεις μήνες να ενημερωθούν δεν με καλύπτει, αφού σε τρεις μήνες θα έχουμε πάλι εκλογές και άρα θα θέλει η νέα κυβέρνηση λογικά επίσης 3 μήνες να ενημερωθεί. Αυτό το διάστημα δεν μας δημιουργεί πρόβλημα και μας δημιουργεί στη μεταβατική κυβέρνηση;

Για πολλούς μήνες δεν κάναμε αυτά που έπρεπε. Πολλοί μέσα από άρθρα και παρεμβάσεις στα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων και εγώ, προσπαθούσαμε να εκφράσουμε την αγωνία μας και να πιέσουμε για λήψη σωστών αποφάσεων. Σήμερα όλοι βλέπουμε πως ελάχιστα έγιναν. Όμως η κρίση είναι πολύ βαθιά και φοβάμαι πως με τις αποφάσεις που έρχονται θα διαλύσουμε κάθε ελπίδα ανάκαμψης.

Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μπορεί τελικά να φέρει ανάποδα αποτελέσματα από αυτά που περιμένουν η τρόικα και η κυβέρνηση. Αν γίνει κρατικοποίηση, αν εκδοθούν κοινές μετοχές με τους όρους που θέλουν κάποιοι, θα διαλύσει ό,τι έχει μείνει όρθιο στην αγορά.

Πρέπει να γνωρίζουν όλοι πως η ύπαρξη της αγοράς είναι προαπαιτούμενο για την ανάκαμψη της χώρας. Αυτό οφείλουν να το έχουν πάντα στη σκέψη τους όσοι κρατούν στα χέρια τους την τύχη της χώρας. Χωρίς αγορά δεν υπάρχει δυνατότητα επιστροφής στην ανάπτυξη. Αυτό είναι δεδομένο.

Το σημείο 23 των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της 26ης/10 και το Παράρτημα 2 αναφορικά με το τραπεζικό πακέτο προβλέπουν, μεταξύ άλλων, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της ευρωζώνης μέσω του EFSF (προϋπολογισμένο ύψος 106 δισ. ευρώ).

Είναι ενδεχόμενο οι σχετικές αυξήσεις να γίνονται με την έκδοση προνομιούχων μετοχών και τούτο γιατί εκτιμάται ότι η έκδοση κοινών μετοχών στα σημερινά εξευτελιστικά επίπεδα τιμών θα οδηγήσει τελικά τις τράπεζες σε προσπάθεια αποφυγής των αυξήσεων κεφαλαίων και αντίθετα σε αμυντική τακτική συρρίκνωσης της χρηματοδότησης της παραγωγής και των επενδύσεων των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών της ευρωζώνης και τελικά σε ενίσχυση της υφεσιακής διαδικασίας.

Για τους ίδιους ακριβώς λόγους ενδείκνυται όπως η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών που υφίστανται τεράστια μείωση των κεφαλαίων τους λόγω του «κουρέματος» (haircut) του χαρτοφυλακίου των ελληνικών ομολόγων τους, με αντίστοιχη ελάφρυνση του Δημοσίου, γίνει από το EFSF με τους ίδιους όρους που θα ισχύσουν για τις υπόλοιπες τράπεζες της ευρωζώνης, αντί να γίνει μέσω του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και του Κρατικού Προϋπολογισμού, περίπτωση που συνεπάγεται και αντίστοιχη αύξηση του δημοσίου χρέους.

Δεδομένου ότι στη μετοχική σύνθεση των ελληνικών τραπεζών μετέχουν άνω των 600 χιλ. (με 1.100.000 κωδικούς) μικρομέτοχοι Έλληνες φυσικά πρόσωπα και αντίστοιχες ελληνικές οικογένειες και περίπου 1.000 συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρίες κ.λπ., καθώς και πάνω από 5.000 θεσμικοί επενδυτές του εξωτερικού, που κινδυνεύουν να απωλέσουν πλήρως τις επενδύσεις τους.

Είναι βέβαιο ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή της μετοχικής ιδέας στην Ελλάδα και για πάρα πολλά χρόνια θα καταστρέψει τις δυνατότητες επιτυχημένων αποκρατικοποιήσεων μέσω του χρηματιστηρίου. Σίγουρα θα οδηγήσει σε υποβάθμιση την ελληνική κεφαλαιαγορά και θα εκμηδενίσει τον ρόλο του χρηματιστηρίου για άντληση κεφαλαίων προκειμένου να γίνουν επενδύσεις για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι μετοχές των τραπεζών στο ελληνικό χρηματιστήριο, ακόμα και με τις τωρινές συνθήκες απαξίωσης των τιμών τους, αντιπροσωπεύουν τα 2/3 των συναλλαγών, ενώ η συμμετοχή των ξένων επενδυτών αντιστοιχεί στο 54% της κεφαλαιοποίησής τους.

Για την περίπτωση που παρά τα ανωτέρω δεν καταστεί δυνατή η έκδοση προνομιούχων μετοχών μέσω του EFSF και επιβαρυνθεί ο προϋπολογισμός και για την αποτροπή της όλης αρνητικής κατάστασης που θα δημιουργηθεί στην περίπτωση της αναγκαστικής εισφοράς κεφαλαίων από το ΤΧΣ στις σημερινές εξευτελιστικές τιμές, που δεν αντανακλούν την εσωτερική αξία των μετοχών, προς αναπλήρωση των ζημιών των τραπεζών που θα προέλθουν από τις απομειώσεις (κούρεμα) των ομολόγων του, προτείνεται να ισχύσει ρύθμιση που να επιτρέπει την επαναγορά των μετοχών από τους παλιούς μετόχους στην τιμή κτήσης του ΤΧΣ (δηλαδή δικαίωμα/option προαίρεσης αγοράς) πλέον μιας εύλογης αμοιβής, που να αντιπροσωπεύει το κόστος του χρήματος, συν ένα πρόσθετο κέρδος υπέρ του Δημοσίου.

* Πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ, Πρόεδρος της NUNTIUS ΑΧΕΠΕΥ, Μέλος Δ.Σ. Συνεγγυητικού, Πιστοποιημένος Αναλυτής Αγορών.

** Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.