«Νέο, ανοικτό δίκτυο για να αποφευχθούν τα μονοπώλια στα Telecoms»

Η ανάπτυξη υποδομής δικτύου νέας γενιάς, που θα βασίζεται στην οπτική ίνα, «που θα πηγαίνει παντού χωρίς τη διαμεσολάβηση παλαιών τεχνολογιών, ήτοι του δικτύου χαλκού», αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση, υποστηρίζει ο γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Βασίλης Μαγκλάρας.

Ο κ. Μαγκλάρας δηλώνει «ακούμε την αγορά και διαβουλευόμαστε συνεχώς μαζί της» για το μοντέλο με βάση το οποίο θα αναπτυχθεί η συγκεκριμένη υποδομή, ενώ σύντομα παραδίδεται και σχετική μελέτη.

Ο ίδιος προσθέτει πως «μονοπώλια και συγκεντρώσεις δημιουργούνται όταν η αγορά είναι κλειστή ή πηγαίνει με αργούς ρυθμούς στις νέες τεχνολογίες» και προσθέτει πως η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) «το τελευταίο διάστημα έχει δείξει ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος της αποκατάστασης της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς».

Για τα Ελληνικά Ταχυδρομεία υποστηρίζει πως προωθείται η λύση ώστε να καταβληθούν οι οφειλές του δημοσίου και προσθέτει πως «άλλοι θέλουν τα ΕΛΤΑ να μαραζώσουν και να τους υφαρπάξουν το μερίδιο αγοράς που έχουν, άλλοι πιστεύουν ότι οι πόροι του ελληνικού δημοσίου είναι απεριόριστοι και θέτουν τις προσδοκίες τους αναλόγως».

Για το περίφημο θέμα της διαστημικής υπηρεσίας που είχε εξαγγείλει η ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, ο κ. Μαγκλάρας υποστηρίζει πως «η δημιουργία φορέα που θα ενώνει όλες αυτές τις διαφορετικές δυνάμεις, ώστε να προκύπτει σοβαρό οικονομικό, κοινωνικό και επιστημονικό αποτέλεσμα, δεν είναι μόνο αναγκαία ενέργεια αλλά και καθ' όλα επιβεβλημένη».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης.

Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στις τελευταίες θέσεις της Ε.Ε. με βάση την ταχύτητα και την ποιότητα των ευρυζωνικών συνδέσεων. Αρκεί ο κανονισμός που εγκρίθηκε πρόσφατα από την ΕΕΤΤ για το vectoring, ώστε να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος;

Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της ΕΕ όσον αφορά στα δίκτυα νέας γενιάς γιατί για άλλη μια φορά, σε έναν κρίσιμο τομέα, έγινε η επιλογή από τις παρελθούσες κυβερνήσεις να διατηρηθεί ο στρεβλός και οιονεί μονοπωλιακός χαρακτήρας της αγοράς τηλεπικοινωνιών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να παραμένει καθηλωμένη σε συγκεκριμένες τεχνολογίες. Έτσι, κρίσιμες επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες όχι μόνο δεν έγιναν αλλά και αποτράπηκαν, καθώς με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μεγάλες αλλαγές θα επέφεραν μεγάλες διαφοροποιήσεις στα μερίδια αγοράς.

Η ΕΕΤΤ, μετά από πολύ καιρό αδράνειας -δεν θα ήθελα να πιστεύω και συμπόρευσης με τις δυνάμεις της στρέβλωσης, σε ορισμένες φάσεις της- έκανε την δουλειά της. Δηλαδή, ρύθμισε την υφιστάμενη κατάσταση και εμπόδισε τη δημιουργία μιας νέας στρέβλωσης. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό δεν είναι αρκετό και στην Ελλάδα χρειάζονται να γίνουν πολλά ακόμα για να αναπτυχθεί ένα αξιόπιστο δίκτυο νέας γενιάς. Κυρίως, όμως, για να μπορούν οι καταναλωτές να απολαμβάνουν καλύτερες και φτηνότερες υπηρεσίες.

Εμείς εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση, έχοντας ως καταληκτικό στόχο να προσελκύσουμε νέες επενδύσεις σ’ αυτόν τομέα. Σήμερα, βρισκόμαστε σε φάση ολοκλήρωσης του ανασχεδιασμού του εθνικού σχεδίου ευρυζωνικής υποδομής. Από το εν λόγω σχέδιο θα καταδειχθεί ο τρόπος, η μεθοδολογία και τα χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία θα αξιοποιηθούν, ώστε να ξεκινήσει άμεσα η ανάπτυξη αυτής της καίριας και τόσο σημαντικής για την ψηφιακή οικονομία υποδομής. Ωστόσο, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι διαβουλευόμαστε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της αγοράς καθώς ο στόχος είναι εθνικός και εμείς επιθυμούμε στην υλοποίησή του να συμμετέχουν όλοι όσοι επιθυμούν ένα νέο, ανοιχτό σε όλους δίκτυο οπτικής ίνας, που θα πηγαίνει παντού χωρίς τη διαμεσολάβηση παλαιών τεχνολογιών, ήτοι του δικτύου χαλκού.

Έχετε μιλήσει με την αγορά για το συγκεκριμένο θέμα και ποια είναι η άποψή της; Ποιο μπορεί να είναι το χρηματοδοτικό μοντέλο;

Μια επιχειρηματική σύμπραξη μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα δεν είναι από μόνη της καλή ή κακή. Οι όροι της συνεργασίας είναι αυτοί που κρίνουν και βάσει των οποίων αξιολογείται μια τέτοια σύμπραξη. Εμείς ακούμε την αγορά και διαβουλευόμαστε συνεχώς μαζί της. Αυτό άλλωστε αποδείχτηκε και από την εκτενή διαβούλευση που κάναμε με όλους τους φορείς και τις εταιρείες του χώρου για την από κοινού συγγραφή και βελτίωση του νόμου για τη μείωση του κόστους ανάπτυξης υψίρρυθμων (σ.σ. ευρυζωνικών) δικτύων που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή. Επιθυμούμε και το νέο σχέδιο να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση.

Προς το παρόν, είμαστε στη φάση συγγραφής του σχεδίου, όπως ανάφερα και προηγουμένως, με σύμβουλό μας την Deloitte. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν θα ακολουθούσαμε την πεπατημένη, δηλαδή να χρηματοδοτήσουμε παρωχημένες λύσεις που στηρίζονται στον χαλκό, ούτε θεωρούμε πως το δημόσιο πρέπει να έχει τον ρόλο του χρηματοδότη έργων τα οποία καταλήγουν στα χέρια ιδιωτών για δεκαετίες. Θέλουμε ένα ανοικτό και φτηνό για τους παρόχους δίκτυο οπτικών ινών σε όλη τη χώρα. Και σίγουρα δεν επιθυμούμε να περάσουμε τα επόμενα πενήντα χρόνια με ένα νέο μονοπώλιο να απομυζά καταναλωτές και ανταγωνιστές.

Γι’ αυτό, επιδιώκουμε τα 415 εκατομμύρια που διαθέτει η χώρα από την ΕΕ για τα δίκτυα νέας γενιάς να αποτελέσουν την πρώτη και σημαντικότερη μαγιά για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, ώστε συνδυαστικά να έχουμε την εκκίνηση ενός νέου έργου υποδομής σε όλη την Ελλάδα, πάνω στο οποίο θα πατήσει στο άμεσο μέλλον η μετάβαση της χώρας στην ψηφιακή οικονομία του μέλλοντος.

Η κρίση οδήγησε επίσης και σε μεγαλύτερη συγκέντρωση της αγοράς τηλεπικοινωνιών, με αποτέλεσμα κάποιοι να εκφράζουν φόβους για δημιουργία νέου μονοπωλίου. Προς αυτή την κατεύθυνση τι προτίθεστε να κάνετε;

Θα διαφυλάξουμε σε κάθε περίπτωση τους Έλληνες καταναλωτές και τον ανταγωνισμό στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση. Εδώ βέβαια χρειαζόμαστε και τη βοήθεια του ανεξάρτητου ρυθμιστή, που το τελευταίο διάστημα έχει δείξει ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος της αποκατάστασης της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς. Μονοπώλια και συγκεντρώσεις δημιουργούνται όταν η αγορά είναι κλειστή ή πηγαίνει με αργούς ρυθμούς στις νέες τεχνολογίες. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσω πως το μεγαλύτερο βάρος για τη ρύθμιση της αγοράς το έχει, όπως άλλωστε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ο ρυθμιστής, δηλαδή η ΕΕΤΤ.

Αρκετοί υποστηρίζουν πως το κόστος ορισμένων υπηρεσιών (όπως η μετάδοση δεδομένων σε κινητό δίκτυο) παραμένει υψηλό στην Ελλάδα, όπως επισημαίνεται και από διεθνείς οίκους. Οι ίδιοι θεωρούν πως συνολικά τα πακέτα κινητής είναι σχετικά ακριβά σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα. Σ’ αυτό το μέτωπο τι μπορείτε να κάνετε;

Δυστυχώς, το διαθέσιμο εισόδημα έχει κατακρημνιστεί τα τελευταία οχτώ χρόνια ενώ οι φόροι έχουν ανέβει σε πολύ υψηλό επίπεδο. Αυτά τα δύο συμβάλλουν αρκετά στη σχετική αύξηση του κόστους. Η Ελλάδα είναι επίσης μια χώρα με πολλές ιδιαιτερότητες. Οι εταιρείες πέραν του πολύ υψηλού κόστους της γραφειοκρατίας, έχουν και ιδιαίτερα υψηλό κόστος λόγω του γεωγραφικού ανάγλυφου και της νησιωτικότητας. Ένα μέρος αυτού του προβλήματος σκοπεύουμε να το αντιμετωπίσουμε πολύ σύντομα με την επίλυση του υπερδεκαετούς και λιμνάζοντος προβλήματος της αδειοδότησης των κεραιοσυστημάτων. Ωστόσο, και εδώ χρειάζεται η συμβολή της ΕΕΤΤ, που πρέπει να διαφυλάξει τους όρους και τις προϋποθέσεις του υγιούς ανταγωνισμού, μην επιτρέποντας υποθέσεις και καταγγελίες να παραμένουν άλυτες για χρόνια.

Υπήρξε μεγάλη συζήτηση για την υπόθεση της διαστημικής υπηρεσίας και των κυβερνητικών επιδιώξεων στο συγκεκριμένο μέτωπο. Κάποιοι λένε πως δεν υπάρχει λόγος για δημιουργία ενός τέτοιου φορέα. Τι πραγματικά συμβαίνει;

Ο ελληνικός λαός, δυστυχώς, έχει δυσφημιστεί πολύ στο παρελθόν, και από το εξωτερικό αλλά και από το εσωτερικό της χώρας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο μέσος Έλληνας να έχει χάσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στις δυνάμεις της πατρίδας του. Συνεπώς, όταν ακούει κάτι καλό και δυναμικό, που απέχει από τα στερεότυπα με τα οποία παρουσιάζουν τη χώρα του, αισθάνεται επιφυλακτικός. Ωστόσο, η πραγματικότητα και ο δυναμισμός του διαστημικού τομέα στην Ελλάδα διαψεύδουν από μόνα τους αυτή την εικόνα.
Σήμερα στη χώρα μας υπάρχει μεγάλος αριθμός αξιόλογων εταιρειών που ασχολούνται με τον τομέα του διαστήματος, για να μην αναφερθούμε στο εξαιρετικό επιστημονικό και πανεπιστημιακό προσωπικό.

Η Ελλάδα επίσης, ως μέλος της ΕΕ, συμμετέχει σε πληθώρα προγραμμάτων αναφορικά με το διάστημα, χωρίς να αξιοποιεί επαρκώς αυτές τις δυνατότητες, ενώ έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια από τη χώρα την τελευταία δεκαετία σε αντίστοιχα προγράμματα της ΕΕ.

Συνεπώς, η δημιουργία φορέα που θα ενώνει όλες αυτές τις διαφορετικές δυνάμεις, ώστε να προκύπτει σοβαρό οικονομικό, κοινωνικό και επιστημονικό αποτέλεσμα, δεν είναι μόνο αναγκαία ενέργεια αλλά και καθ' όλα επιβεβλημένη. Ο νέος φορέας θα συντονίσει την έρευνα, την πληθώρα εφαρμογών που μπορούν να αναπτυχθούν για την οικονομία και την πολιτική προστασία, ενώ ενδεχομένως να έχει και σημαίνοντα ρόλο σε θέματα αμυντικής τεχνολογίας και εθνικής ασφάλειας.

Οι εφαρμογές που μπορούν να αξιοποιηθούν και οι δυνατότητες που θα δοθούν στην ελληνική οικονομία είναι απεριόριστες. Από την αγροτική παραγωγή έως και τον τομέα των κατασκευών και της ιατρικής, η ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών μπορεί να δώσει συγκριτικό πλεονέκτημα στην ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια.

Ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής φαίνεται πως είναι τα ΕΛΤΑ, τα οποία βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση. Τι συμβαίνει με το κόστος της καθολικής υπηρεσίας και πότε θα πληρώσει το δημόσιο; Πότε θα ξεκινήσει ένα σχέδιο αναδιοργάνωσης των ΕΛΤΑ, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα;

Τα ΕΛΤΑ δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση «αγκάθι» για το Υπουργείο. Τουναντίον. Έχουν έναν πολύ σημαντικό κοινωνικό ρόλο ενώ εξυπηρετούν το σύνολο των Ελλήνων καταναλωτών με πολύ χαμηλό κόστος. Είναι ένας μεγάλος και καθ' όλα αναγκαίος οργανισμός κοινής ωφέλειας που, δυστυχώς, έχει υπάρξει στο παρελθόν θύμα λεηλασίας και κακοδιαχείρισης. Πρόκειται επίσης για άλλη μια ΔΕΚΟ στην οποία σημαντικά ζητήματα για την εύρυθμη λειτουργία της εκκρεμούν προς επίλυση σχεδόν μια δεκαετία. Ο νόμος 4053/2012, ο οποίος ενσωματώνει δύο ευρωπαϊκές οδηγίες αναφορικά με την απελευθέρωση των ταχυδρομικών υπηρεσιών στην ΕΕ, είναι πολύ συγκεκριμένος σχετικά με το τι πρέπει να γίνει και το τι μπορεί να γίνει.

Όμως, όπως συμβαίνει άλλωστε σε πολλές παρόμοιες περιπτώσεις, άλλοι θέλουν τα ΕΛΤΑ να μαραζώσουν και να τους υφαρπάξουν το μερίδιο αγοράς που έχουν, άλλοι πιστεύουν ότι οι πόροι του ελληνικού δημοσίου είναι απεριόριστοι και θέτουν τις προσδοκίες τους αναλόγως. Σε κάθε περίπτωση, η ανάπτυξη αυτού του σημαντικού φορέα συνδέεται με την επιτυχία της εμπορικής του διείσδυσης σε νέες αγορές και προϊόντα, καθώς και με την αξιοποίηση του εκτενούς δικτύου που διαθέτει. Η σημαντικότερη εκκρεμότητα των ΕΛΤΑ επιλύθηκε με τροπολογία σε πρόσφατο νομοσχέδιο του Υπουργείου, με την οποία ανοίγει η πόρτα για την αποζημίωση του φορέα για το κόστος καθολικής υπηρεσίας για τα έτη 2013-14-15, ενώ γίνονται συστηματικές προσπάθειες από τον υπουργό Νίκο Παππά να αποπληρωθούν οι οφειλές του δημοσίου στον οργανισμό.

Σε κάθε περίπτωση, το μέλλον των ΕΛΤΑ συνδέεται με τη δυνατότητά του να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της απελευθερωμένης αγοράς και του ψηφιακού μέλλοντος της άυλης επικοινωνίας.