Μωραϊτάκης: Όχι σε πλεονάσματα που πνίγουν την ανάπτυξη

Ζητά αλλαγή προτεραιοτήτων στην οικονομική πολιτική με έμφαση στην επίτευξη ανάπτυξης, προειδοποιώντας ότι η απαίτηση της τρόικας για υψηλά πλεονάσματα απειλεί το Grecovery.

Ποντάρει στον Σαμαρά για θέματα που θα βοηθήσουν τη ρευστότητα της αγοράς και βάζει στο τραπέζι ενδιαφέρουσες προτάσεις όπως το να δοθεί προίκα σε τράπεζα ανάπτυξης το capital buffer του ΤΧΣ.

Ευελπιστεί ότι στο παραπάνω πλαίσιο η κυβέρνηση θα αποδεχθεί αλλαγές στον φόρο υπεραξίας και αναλύει τις δύο προτάσεις που έχουν καταθέσει οι φορείς της Κεφαλαιαγοράς. Θεωρεί λάθος τον επικοινωνιακό χειρισμό της υπόθεσης Eurobank από την κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι πρέπει να εξηγηθεί το όφελος 5 δισ. που έχει ήδη λάβει το Δημόσιο από την τράπεζα. Ζητά δε την άμεση κατάθεση του νόμου και την ιδιωτικοποίηση της Eurobank καθώς νέα καθυστέρηση θα στείλει λάθος σήμα στις αγορές

Ο πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ Αλέξανδρος Μωραϊτάκης μιλάει στο Euro2day.gr και όπως πάντα τα λέει έξω από τα δόντια...

Ερ: Κύριε Μωραϊτάκη, δύο χρόνια σχεδόν μετά τις δίδυμες εκλογές του 2012, η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η κυβέρνηση δείχνει να έχει επιτύχει νωρίτερα και πέραν κάθε προσδοκίας πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά έχει απέναντί της μια εξουθενωμένη κοινωνία. Ποια νομίζετε ότι πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα;

Απ.: Οι επιδόσεις της κυβέρνησης για την εξάλειψη των δίδυμων ελλειμμάτων, του δημοσιονομικού και του εξωτερικού, ήταν εξαιρετικές και οι αριθμοί του πρωτογενούς πλεονάσματος θα το επιβεβαιώσουν. Η προσαρμογή ήταν απολύτως απαραίτητη για να επιτευχθεί ισορροπία ή μικρά πλεονάσματα στο δημοσιονομικό και στο εξωτερικό ισοζύγιο.

Ωστόσο, η εξυπηρέτηση του χρέους θα επιτευχθεί καλύτερα μέσω της μεγιστοποίησης στην αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ. Εάν τα πρωτογενή πλεονάσματα (π.χ. άνω του 2%), που χρησιμοποιούνται για να καλύψουν το δημόσιο χρέος, είναι υπερβολικά, θα βλάψουν την αύξηση του ΑΕΠ και θα επιδεινώσουν τη βιωσιμότητα του χρέους. Και αν η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ αποτύχει, τότε το ελληνικό χρέος θα είναι πραγματικά μη βιώσιμο, παρά τα οποιαδήποτε πλεονάσματα. Έτσι, πρωταρχικός στόχος για την Ελλάδα δεν θα πρέπει να είναι πλέον η μεγιστοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος, αλλά η μεγιστοποίηση της αύξησης του ΑΕΠ.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να διατηρήσει σχετικά μικρά και προσιτά δίδυμα πλεονάσματα (~ 2%) για να επιτραπεί στον ιδιωτικό τομέα να προχωρήσει σε επενδύσεις, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να αυξήσει τους πραγματικούς μισθούς, που θα στηρίξουν την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ. Έτσι, η βιωσιμότητα του χρέους θα πρέπει να εξυπηρετείται μέσω της μεγιστοποίησης στην αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ.

Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός, έχοντας βαθιά γνώση των οικονομικών θεμάτων, αντιλαμβάνεται την αναγκαία αλλαγή προτεραιοτήτων και από εδώ και στο εξής το βάρος θα πέσει στις μεταρρυθμίσεις, στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων και στην ανάπτυξη. Αν συμβεί αυτό σταδιακά, θα ανασάνει και η κοινωνία καθώς θα αρχίσουν να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και κυρίως ελπίδα για το μέλλον.

Τι σας κάνει αισιόδοξο για στροφή της κυβέρνησης προς τις μεταρρυθμίσεις και την προσέλκυση επενδύσεων, την ώρα που καθυστερεί εδώ και μήνες η κατάθεση και η ψήφιση του νέου νόμου για τις τράπεζες, μπλοκάροντας και την ιδιωτικοποίηση της Eurobank;

Η καθυστέρηση της ιδιωτικοποίησης της Eurobank στέλνει λάθος μήνυμα στις αγορές, καθώς υποδηλώνει προβληματικό θεσμικό πλαίσιο και αδυναμία του δημόσιου τομέα να διαχειριστεί τα περιουσιακά του στοιχεία. Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι οι ζημίες του ΤΧΣ από τη Eurobank είναι μαθηματικά αναπόφευκτες, καθώς απέκτησε την τράπεζα με αρνητική καθαρή θέση. Ως εκ τούτου, το ΤΧΣ είναι απίθανο να διεκδικήσει το σύνολο των κεφαλαίων που διέθεσε, σε μια στιγμή μάλιστα που η κεφαλαιακή επάρκεια της τράπεζας ήταν στα χείριστα επίπεδα.

Θα πρέπει άμεσα να αναδιαμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο κατά τέτοιον τρόπο που να μη στοχοποιείται το ΤΧΣ, του οποίου η αποστολή είναι να υποστηρίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, γεγονός που μπορεί να συνεπάγεται και απώλειες.

Η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου φέρεται να προσκρούει, όμως, στις αντιδράσεις βουλευτών της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας ,οι οποίοι επικαλούνται τη ζημία που θα γράψει το ΤΧΣ από τη μείωση του ποσοστού του εφόσον η τιμή της έκδοσης νέων μετοχών είναι σημαντικά χαμηλότερη της τιμής κτήσης...

Δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι έχουν, ήδη, επωφεληθεί από τη Eurobank, λόγω του κουρέματος των ομολόγων που κατείχε η τράπεζα, μέσω του PSI+ και της επαναγοράς των αναδιαρθρωμένων ελληνικών κρατικών ομολόγων με σημαντική έκπτωση. Το συνολικό όφελος για τον Έλληνα φορολογούμενο από την παραπάνω ζημία που ενέγραψε η Eurobank ανέρχεται σε περίπου 5 δισ. ευρώ.

Στον αντίποδα, το Δημόσιο διέθεσε 5,8 δισ. ευρώ στη Eurobank, και κινδυνεύει να επωμισθεί σημαντική απομείωση (dilution) εφόσον επιλέξει να καλυφθεί η νέα αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας εξ ολοκλήρου από ξένους επενδυτές. Δεν αποκλείεται, όμως, εφόσον η τράπεζα θωρακιστεί κεφαλαιακά με τη νέα αύξηση κεφαλαίου, το Δημόσιο να αποφύγει πιθανές ζημίες, ή ακόμη και να αποκομίσει κάποιο κέρδος. Αν η οικονομία αναπτυχθεί και οι επισφάλειες αρχίσουν να μειώνονται η αποτίμηση της ιδιωτικοποιημένης Eurobank θα ανέβει δίνοντας την ευκαιρία στο Δημόσιο να αποεπενδυθεί σε ανώτερα επίπεδα. Η κυβέρνηση, αν και έχει να υπερβεί σημαντικά πολιτικά εμπόδια κατά την ιδιωτικοποίηση της Eurobank, θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι ο φορολογούμενος έχει ήδη ωφεληθεί από την απόκτηση και τη μεταπώλησή της με θετική αξία.

Συμφωνείτε με την πρόθεση της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει το κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ ως πιστωτική γραμμή διευκόλυνσης για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού;

Τα ομόλογα EFSF που έχει το ΤΧΣ είναι τα υψηλότερης εγγυημένης ποιότητας ομόλογα που είναι διαθέσιμα. Γι' αυτόν τον λόγο δεν πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την άμεση χρηματοδότηση της κυβέρνησης. Θα πρέπει, κατά την άποψή μου, να τοποθετηθούν σε υφιστάμενη τράπεζα ή σε μια νεότευκτη τράπεζα ανάπτυξης προκειμένου να αποκτήσουν μέγιστο όφελος ως ίδια κεφάλαια των τραπεζών ή να εξασφαλίσουν ως ενέχυρο φθηνή ρευστότητα από την ΕΚΤ, η οποία μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση της ελληνικής κυβέρνησης, αν είναι απαραίτητο. Με αυτόν τον τρόπο διατηρείται η δυνατότητα επιλογής για να καλυφθούν τυχόν κενά της κρατικής χρηματοδότησης, αλλά επιτρέπει στα ομόλογα αυτά να χρησιμοποιηθούν και ως ίδια κεφάλαια.

Τι πρέπει να γίνει για να κερδηθεί το μεγάλο στοίχημα της προσέλκυσης επενδύσεων και της διατηρήσιμης ανάπτυξης;

Το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι θετική εξέλιξη ως ένα σημείο. Όσο μεγαλώνει τόσο η οικονομία αποπληθωρίζεται και δυσχεραίνει ο λόγος χρέους προς ονομαστικό ΑΕΠ.

Ο αποπληθωρισμός μπορεί να βοήθησε τις παγκόσμιες τιμές των βασικών εμπορευμάτων και την ανακοπή της κρίσης ζήτησης στις αναδυόμενες αγορές, αλλά μπορεί να εμποδίσει επίσης και την αύξηση του ΑΕΠ και να βλάψει τόσο τη ζήτηση όσο και τις επενδύσεις, πλήττοντας τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Η Ευρώπη, η οποία επιδιώκει υπερβολικά πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, πρέπει να αντιληφθεί ότι καμία ελλειμματική χώρα δεν έχει καταφέρει να επιτύχει πλεονάσματα χωρίς να βάζει σε κίνδυνο την ανάπτυξη.

Πρόβλημα προκαλείται και από την υπερφορολόγηση των κεφαλαίων, αναστέλλοντας την επανεκκίνηση της πιστωτικής επέκτασης στην οικονομία. Είναι τεράστιο λάθος να μειώνεται σε τέτοιο βαθμό η απόδοση του κεφαλαίου, διότι δεν θα γίνουν επενδύσεις. Επιπλέον, εάν υποχωρούν οι τιμές στα ακίνητα, αυξάνονται οι επισφάλειες των τραπεζών που στηρίζονται στην πραγματική αξία των ακινήτων ως collateral. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι δεν έχει κανένα οικονομικό νόημα να «αποστειρωθεί» η οικονομία για να μειωθεί το χρέος.

O ΣΜΕΧΑ μαζί με το Χ.Α. και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επιδιώκουν να αλλάξει το καθεστώς φόρου υπεραξίας για μετοχές, ομόλογα και παράγωγα, εν όψει του νέου νομοσχεδίου που καταρτίζει η κυβέρνηση. Τι ακριβώς ζητάει η αγορά; Είστε αισιόδοξος ότι μπορεί να γίνουν αποδεκτά από την κυβέρνηση τα αιτήματα και σε τι βαθμό;

Έχουμε προτείνει στην κυβέρνηση δύο εναλλακτικά σενάρια: Το πρώτο προβλέπει την κατάργηση του φόρου υπεραξίας, με ταυτόχρονη αύξηση του φόρου επί των συναλλαγών από 0,2% σε 0,3%. Για τις day trade συναλλαγές προβλέπει συντελεστεί 0,03% ώστε να ενισχυθεί η εμπορευσιμότητα και το βάθος της αγοράς, αλλά και τα έσοδα του δημοσίου. Ταυτόχρονα, προτείνεται να επιβληθεί φόρος πωλήσεων 0,05% σε ομόλογα.

Το δεύτερο σενάριο προβλέπει διατήρηση του φόρου υπεραξίας, αλλά με θέσπιση υψηλού αφορολόγητου. Θα μπορούσε για παράδειγμα να υιοθετηθεί το γερμανικό μοντέλο, που βάζει φόρο υπεραξίας μόνο σε όσους κατέχουν πάνω από το 1% του μετοχικού κεφαλαίου εισηγμένων εταιρειών.

Τα εγχώρια assets παρέμειναν αλώβητα από τους κλυδωνισμούς στις αναδυόμενες αγορές. Θα μπορούσε η Ελλάδα να αναδειχθεί σε επενδυτικό καταφύγιο για τα emerging funds; Τι κλίμα έχετε από τους ξένους;

H Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί ως η μόνη αναδυόμενη οικονομία στον κόσμο που διαθέτει σκληρό νόμισμα, αν μάλιστα διατηρήσει πλεονάσματα στον προϋπολογισμό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Με αυτόν τον συνδυασμό μπορεί γίνει ένας αγαπημένος προορισμός ξένων χαρτοφυλακίων, καθώς και άμεσων ξένων επενδύσεων. Προϋπόθεσή όμως για να συμβεί αυτό είναι η διασφάλιση διατηρήσιμης ανάπτυξης.