Αφήστε το ΑΙ στην υγεία και βελτιώστε το ΕΣΥ

«Το ΕΣΥ είναι σαν τη Λερναία Ύδρα. Είναι ουτοπικό να περιμένεις ότι θα αλλάξει. Μόνο βελτιώσεις μπορεί να γίνουν. Δεν είμαστε Σουηδοί σε νοοτροπία, κουλτούρα και ηθική για να αλλάξει το ΕΣΥ», είχε αναφέρει στη στήλη γιατρός-στέλεχος του ΕΣΥ πριν από ένα εξάμηνο περίπου.   

Χθες, ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στον ρόλο που μπορεί να παίξει η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) στη ριζική αλλαγή του εθνικού συστήματος υγείας. Ο ίδιος έκανε ειδική αναφορά σε εφαρμογές όπως το myhealth.app και στον πλήρη φάκελο του ασθενούς. 

Πράγματι, η ΑΙ φέρνει μια επανάσταση σε πολλούς τομείς όπως η υγεία. Όμως, έχουμε την εντύπωση ότι στην Ελλάδα χρησιμοποιείται  για λόγους εντυπωσιασμού και για να βγάλουν αρκετοί λεφτά από τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις με πρόσχημα το ΑΙ. 

Όμως, για τον λαό που χρησιμοποιεί το εθνικό σύστημα υγείας, αυτό που έχει σημασία είναι η αναβάθμιση των υπηρεσιών που του παρέχει. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα οι χρόνιες παθογένειές του.

Αντί να απαριθμήσουμε κάποιες από αυτές, αποφασίσαμε να αναφερθούμε σε πραγματικά περιστατικά που συνέβησαν σε τριτοβάθμια μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας τον τελευταίο χρόνο.

Πρώτον: Λίγες εβδομάδες αφότου ανέλαβε καθήκοντα σε συγκεκριμένη μονάδα με πολλά κρεβάτια μεγάλου νοσοκομείου των Αθηνών, ο νέος διευθυντής δέχθηκε την επίσκεψη αντιπροσώπου εταιρείας που προμήθευε αναλώσιμα στο νοσοκομείο. Ο αντιπρόσωπος ξεκίνησε λέγοντας πόσο καλή συνεργασία έχουν με το νοσοκομείο και πόσο θα ήθελαν να συνέχιζαν και με εκείνον.  

Η πρόταση; Αν ο τελευταίος δεχόταν, θα λάμβανε γύρω στα 1.500 ευρώ «μαύρα» τον μήνα για όσο θα ήταν στη θέση του. Ο διευθυντής αρνήθηκε την πρόταση. Είναι σαφές πως αν δεχόταν, ο εκπρόσωπος θα τον κρατούσε από το χέρι και θα χρέωνε το νοσοκομείο περισσότερα αναλώσιμα υλικά απ’ όσα χρειαζόταν και σε υψηλότερες τιμές.

Θα μας εξέπληττε αν αυτό ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό διαφθοράς και δεν συμβαίνει στα υπόλοιπα τριτοβάθμια δημόσια νοσοκομεία της χώρας. Το συμπέρασμα; Χρειάζεται κεντρική, διαφανής διαχείριση όλων των προμηθειών σε αναλώσιμα κ.λπ. των νοσοκομείων της χώρας, για να περιορισθεί η σπατάλη και να καταπολεμηθεί η διαφθορά. 

Η εξοικονόμηση πολλών εκατομμυρίων και ίσως δεκάδων εκατ. ευρώ κάθε χρόνο από μια τέτοια κεντρική διαχείριση, λόγω επίτευξης χαμηλότερων τιμών και περιστολής της σπατάλης, θα μπορούσε να διοχετευθεί σε άλλους τομείς, π.χ. υψηλότερες αποδοχές νοσηλευτικού προσωπικού χωρίς επιβάρυνση των δημόσιων οικονομικών. Κάτι τέτοιο ήδη συμβαίνει σε μεγάλη εταιρεία του ιδιωτικού τομέα όπως μαθαίνουμε. 

Δεύτερον: Ως γνωστόν, το ΕΣΥ έγινε αποδέκτης μεγάλων δωρεών από τον ιδιωτικό τομέα αξίας εκατοντάδων εκατ. ευρώ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Κρεβάτια, ιατρικά μηχανήματα, κομπιούτερ, εκτυπωτές κ.λπ.  

Ο διευθυντής ενός άλλου νοσοκομείου της ευρύτερης περιοχής των Αθηνών διαπίστωσε ότι ο εκτυπωτής του γραφείου του από ιδιωτική δωρεά είχε ξεμείνει από μελάνι. Υπέβαλε σχετική αίτηση στο αρμόδιο τμήμα του νοσοκομείου, αλλά δεν μπορούσε να περιμένει και αγόρασε το μελάνι από την τσέπη του.

Κάπου δυο μήνες αργότερα, έλαβε απάντηση από το αρμόδιο τμήμα και του «βγήκαν τα μάτια» κατά το λεγόμενο. Και αυτό γιατί η απάντηση ανέφερε πως το νοσοκομείο δεν προμηθεύει αναλώσιμα για τα μηχανήματα που προέρχονται από ιδιωτικές δωρεές. Αν το ίδιο ισχύει σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας, τότε πολλές από τις ιδιωτικές δωρεές θα αχρηστευθούν με το πέρασμα του χρόνου.  Κι εδώ «μυρίζει» ενδεχόμενη διαφθορά. Αν κάποιοι εισπράττουν προμήθεια από το μπάτζετ του νοσοκομείου για τα αναλώσιμα, δεν θέλουν να διοχετεύουν μέρος του σε αναλώσιμα από τα οποία δεν θα έχουν όφελος, μας ανέφερε γιατρός.

Τρίτον: Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει για την αξιολόγηση των γιατρών, που είναι υποχρεωτική με βάση τον νόμο. Κι εδώ όμως φροντίσαμε να την ευτελίσουμε σε μια τυπική γραφειοκρατική διαδικασία όπως μαθαίνουμε. Διευθυντές υπογράφουν τα χαρτιά που τους φέρνουν οι γραμματείες, γιατί «οι γιατροί είναι καλά παιδιά», χωρίς να εξετάζουν αν πληρούν τις προϋποθέσεις, όπως μαθαίνουμε.

Τέταρτον: Οι ελλείψεις σε συγκεκριμένες ιατρικές ειδικότητες, π.χ. αναισθησιολόγοι, στο ΕΣΥ παραμένουν και είναι πιο έντονες στα επαρχιακά νοσοκομεία. Ακόμη περισσότερο, αυτό ισχύει για το νοσηλευτικό προσωπικό.

Θα μπορούσαμε να γράψουμε περισσότερα. Όμως, σταματάμε εδώ. Αντί να ονειρεύεται την εισαγωγή του ΑΙ στο ΕΣΥ, ας κοιτάξει η κυβέρνηση να το βελτιώσει. Σουηδοί μπορεί να μην είμαστε, όμως θα μπορούσαμε να περιορίσουμε τη διαφθορά, αναβαθμίζοντας τις υπηρεσίες του ΕΣΥ με λίγα πρακτικά βήματα.