Το πάμε φιρί-φιρί για 4ο μνημόνιο

Ένα χρόνο πριν, η χώρα είχε την ευκαιρία να τελειώσει με το 2ο ευρωπαϊκό μνημόνιο και δεν το έκανε.

Σε κάποιο σημείο στους μήνες που ακολούθησαν, η στήλη είχε τίτλο πως η χώρα πήγαινε σε 3ο μνημόνιο.

Το τελευταίο έγινε πραγματικότητα το περασμένο καλοκαίρι.

Κατόπιν, η κυβέρνηση προέβαλε το επιχείρημα ότι το νέο μνημόνιο είχε χαμηλότερους και πιο βατούς δημοσιονομικούς στόχους. Παρ' όλα αυτά κλήθηκε και έλαβε περιοριστικά μέτρα, κυρίως αυξήσεις φόρων, ύψους 5,7 δισ. ευρώ, για να πετύχει πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 0,25% του ΑΕΠ το 2015 και πλεόνασμα 0,5% αυτή τη χρονιά.

Ως γνωστόν, ακόμη περισσότερα μέτρα προβλέπονται για τη διετία 2017-2018 που λήγει το τρέχον μνημόνιο, ώστε να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 3,5% του ΑΕΠ το 2018.

Για σύγκριση, οι πιστωτές είχαν προσδιορίσει το δημοσιονομικό κενό στο 1,7 δισ. ευρώ στα τέλη του 2014, ώστε να επιτευχθεί ο πρότερος, πιο απαιτητικός στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με 3% του ΑΕΠ το 2015.

Μάλιστα, δεν αποκλείεται να έδιναν στην ελληνική πλευρά τη δυνατότητα να αποδείξει ότι είχε δίκιο μέχρι τα μέσα του 2015, αποδεχόμενοι λιγότερα δημοσιονομικά μέτρα από 1,7 δισ. ευρώ.

Δεν είναι τυχαίο ότι το e-mail Χαρδούβελη περιελάμβανε δημοσιονομικά μέτρα ύψους 900 εκατ. ευρώ ενώ είχε «καβάτζα» 500 εκατ. ευρώ περίπου ακόμη.

Το γεγονός ότι απαιτούνται περισσότερα περιοριστικά μέτρα παρά τους σημαντικά χαμηλότερους δημοσιονομικούς στόχους θα πρέπει να αποδοθεί στην απογοητευτική πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2015 και στις εκτιμήσεις για συνέχιση της ύφεσης το 2016.

Μακάρι να κάνουν λάθος.

Όμως, κάτι δεν πάει καλά.

Ολοι σχεδόν αναγνωρίζουν ότι ο πλέον υγιής τρόπος για βιώσιμους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης είναι η αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών.

Αν αυτό δεν συμβεί, οποιαδήποτε ετήσια μεγέθυνση του ΑΕΠ που θα βασίζεται στην κατανάλωση θα αποδειχθεί πιθανόν προσωρινή και θα διαιωνισθεί ο φαύλος κύκλος της ύφεσης που γεννά ανάγκες για νέα μέτρα, ώστε να πιάνεται ο εκάστοτε δημοσιονομικός στόχος.

Όμως, τα σημάδια από το μέτωπο των άμεσων επενδύσεων δεν είναι καλά.

Για ιδιωτικοποιήσεις που συνδέονται με υποδομές, π.χ. ΟΛΠ, εμφανίσθηκε μόνο ένας επενδυτής, η Cosco, όταν σε ανάλογες περιπτώσεις στο εξωτερικό εμφανίζονται πολλοί υποψήφιοι.

Εξαίρεση ήταν η παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στην οποία εμφανίστηκε πέραν του ενός υποψήφιοι.

Ακόμη χειρότερα, μια γνωστή καναδική εταιρεία, η Eldorado Gold, έφθασε στο σημείο να καταγγείλει πολιτικά παιχνίδια από το κυβερνών κόμμα για τη μεγαλύτερη ίσως ξένη ιδιωτική επένδυση στην Ελλάδα.

Πώς είναι δυνατόν να μη λάβει υπόψη του κάποιος ξένος ενδιαφερόμενος για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα τις παρατηρήσεις της καναδικής εταιρείας που προφανώς δεν μπλοφάρει;

Δυστυχώς, όλα αυτά δεν είναι καλά σημάδια, σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει μεγάλη ανάγκη τις άμεσες ξένες επενδύσεις.

Πολύ περισσότερο όταν το εγχώριο επενδυτικό ενδιαφέρον είναι μικρό για συγκεκριμένους λόγους, π.χ. ρευστότητα κ.λπ.

Δυστυχώς, καμία δημοκρατική χώρα δεν μπορεί να είναι σε ύφεση διαρκείας και να μη βιώσει κάποιας μορφής κοινωνική, οικονομική και πολιτική αναταραχή.

Οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο ενισχύονται, όσο οι επενδύσεις δεν ενθαρρύνονται και η οικονομία δεν αναπτύσσεται, με αποτέλεσμα να χρειάζονται νέα μέτρα και ίσως 4ο μνημόνιο αργότερα.

Dr. Money