Tι θα γίνει με τις καταθέσεις!

Για να κρατήσει τις ελληνικές τράπεζες ζωντανές και συνδεδεμένες με τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ELA), η ΕΚΤ θα πρέπει να κρίνει ότι τα τραπεζικά ιδρύματα είναι φερέγγυα και έχουν επαρκή, αποδεκτά ενέχυρα για να αντλούν την ρευστότητα των 89 δισ. ευρώ από τον ELA.

Στέλεχος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ προειδοποίησε την μέρα που η Ελλάδα δεν πλήρωσε την δόση του 1,6 δισ. ευρώ περίπου προς το ΔΝΤ ότι οι ελληνικές τράπεζες θα ήταν φερέγγυες για 5 ακόμη μέρες.

Κατά σύμπτωση (;) μέχρι και την Κυριακή που διεξάγεται το δημοψήφισμα.

Γεννάται λοιπόν το ερώτημα τι θα συμβεί με τις καταθέσεις αν αποφασισθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι αφερέγγυες.

Το ερώτημα αφορά όλους μας αλλά σίγουρα λιγότερο εκείνους που φρόντισαν να βγάλουν τα λεφτά τους από τις τράπεζες.

Το ζήτημα είναι περίπλοκο, τονίζουν νομικοί που το ξέρουν καλά. Θα ήταν πιο απλό αν η ελληνική Βουλή είχε ψηφίσει τον νόμο που ενσωμάτωνε την Κοινοτική Οδηγία 59 του 2014 στο εθνικό δίκαιο. Η τελευταία ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του 2015 στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης.

Όμως, δεν το έκανε γιατί προφανώς κανένα κόμμα δεν ήθελε να αναλάβει το πολιτικό κόστος αφού η Κοινοτική Οδηγία ορίζει τι γίνεται με τις καταθέσεις σε περίπτωση εξυγίανσης των τραπεζών ιδρυμάτων.

Επομένως, αν η ΕΚΤ αποφασίσει ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι αφερέγγυες θα πρέπει είτε να ανακεφαλαιοποιηθούν είτε να κινηθούν οι διαδικασίες εξυγίανσης (resolution) με βάση τον υφιστάμενο νόμο. Oμως, είναι μάλλον απίθανο να βρεθούν τρίτοι να βάλουν λεφτά για να τις ανακεφαλαιοποιήσουν.

Επομένως, θα πρέπει να κινηθούν οι διαδικασίες εξυγίανσης με βάση τον υφιστάμενο νόμο που χρησιμοποιήθηκε για τις περιπτώσεις του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, της ΑΤΕ Bank κ.τλ.

Όμως, εδώ μπορεί να μιλάμε πιθανόν για όλες τις τράπεζες και όχι μόνο μια. Κι αυτή την φορά, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) δεν έχει αρκετά λεφτά για να χρηματοδοτήσει το χρηματοδοτικό κενό που θα προκύψει από την διαφορά των καταθέσεων από τα δάνεια όπως με την ΑΤΕ. Ούτε υπάρχει φορέας για να χρηματοδοτήσει την μετάβαση όπως έγινε με το ΤΤ.

Επομένως, θα πρέπει να πάμε στο επόμενο βήμα που προβλέπει διάφορα πράγματα για τις τράπεζες σε εξυγίανση. Σ' αυτές θα συμπεριληφθούν οι συνεταιριστικές. Μια από τις ενέργειες είναι η πώληση περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Ετσι κι αλλιώς, οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό αναμένεται να μπουν σε καραντίνα από τους εποπτικούς φορείς των άλλων χωρών στα πλαίσια της εξασφάλισης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (ring fencing).

Ηδη, υπάρχει έντονη φημολογία ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί σύντομα με σημαντική θυγατρική ελληνικής τράπεζας σε γειτονική χώρα. Από εκεί και πέρα, σειρά θα πάρουν οι ομολογιούχοι και φυσικά οι καταθέτες.

Οι τελευταίοι δεν θα «κουρευτούν» με την κλασσική έννοια του όρου. Για την ακρίβεια, οι καταθέτες θα μετατραπούν σε μετόχους των τραπεζών με το στανιό. Κοινώς, θα λάβουν νέες μετοχές για ένα μέρος των καταθέσεων τους, χάνοντας ρευστότητα. Αν οι τιμές των νέων μετοχών ανεβούν στο μέλλον μπορεί να βγάλουν κέρδη.

Με βάση την οδηγία περί εγγύησης καταθέσεων, η μετατροπή θα αφορά τις καταθέσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων άνω των 100.000 ευρώ.

Όμως, τα λεφτά είναι πλέον λίγα για λογαριασμούς άνω των 100.000 ευρώ, όπως μαθαίνουμε, γιατί πολλά νοικοκυριά και εταιρείες έκαναν το κουμάντο τους, π.χ. αποσύροντας καταθέσεις. Ο καθένας μπορεί να καταλάβει τι μπορεί να σημαίνει αυτό.

Κατά την ταπεινή μας άποψη το σημαντικότερο είναι να μην βγάλει η ΕΚΤ τις τράπεζες αφερέγγυες.

Αυτό είναι στο χέρι μας.

Dr. Money