Δεν βγαίνουν οι αριθμοί για τις συντάξεις!

Η Ελλάδα έχει πληθυσμό 11 εκατ. άτομα περίπου έναντι 10,5 εκατ. της Πορτογαλίας που βγήκε από το Μνημόνιο τον περασμένο Μάιο.

Η χώρα της Ιβηρικής απασχολούσε 564.000 δημοσίους υπαλλήλους στα τέλη του 2013 όσους δηλαδή περίπου η Ελλάδα.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι στη Πορτογαλία αντιπροσώπευαν το 10,5% της εργατικής δύναμης έναντι 14,4% στην Ελλάδα (δικός μας υπολογισμός) και 13,2% στην Ισπανία σύμφωνα με μελέτη των Gamarra, de Araujo και Alvarez με θέμα την κρίση και τους δημοσίους υπαλλήλους.

Όμως, η μισθολογική δαπάνη ήταν χαμηλότερη κατά 500 εκ. ευρώ στη Πορτογαλία έναντι της Ελλάδας το 2013.

Η χώρα μας δαπάνησε 21,8 δισ. ευρώ για τις αμοιβές εξαρτημένης εργασίας της γενικής κυβέρνησης την προηγούμενη χρονιά έναντι 21,23 δισ. της Πορτογαλίας.

Πάλι καλά δηλαδή γιατί η Ελλάδα δαπανούσε 4 δισ. ευρώ περισσότερα το 2012 και 3 δισ. ευρώ το 2011 και το 2010 και 6 δισ. περισσότερα το 2009.

Όμως, η σημαντική μείωση της δαπάνης για αμοιβές εξαρτημένης εργασίας στη γενική κυβέρνηση ως απόλυτο νούμερο αποκρύπτει κάτι άλλο.

Το μερίδιο της συγκεκριμένης κατηγορίας κρατικών δαπανών-της δεύτερης μεγαλύτερης κατηγορίας- στο ΑΕΠ είναι περίπου ίδιο με εκείνο του 2009 όταν η χώρα ξόδευε 30,7 δισ. ευρώ περίπου.

Η σχεδόν εξομοίωση των δαπανών για αμοιβές στη δημόσιο το 2013 δεν λαμβάνει υπόψη την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της πορτογαλικής δημόσιας διοίκησης που δικαιολογεί υψηλότερες συγκριτικά αμοιβές.

Όμως, εκεί που πραγματικά υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ Ελλάδας και Πορτογαλίας είναι στο μέτωπο των κοινωνικών δαπανών, το μεγαλύτερο κομμάτι των οποίων είναι οι συντάξεις.

Ελλάδα και Πορτογαλία εμφανίζονται να έχουν τον ίδιο περίπου αριθμό συνταξιούχων.

Κάπου 2,65 εκατ. άτομα που αντιστοιχούν στο 25% του πληθυσμού.

Όμως, το ελληνικό δημόσιο δαπάνησε περίπου 3,6 δισ. ευρώ περισσότερα από την Πορτογαλία για κοινωνικές δαπάνες το 2013.

Η Ελλάδα δαπανούσε ακόμη περισσότερα, κάπου 11 δισ. ευρώ, το 2012 και περίπου 14 δισ. το 2011.

Η διαφορά ανερχόταν στο ιλιγγιώδες ποσό των 16 δισ. ευρώ το 2009 αφού το ελληνικό δημόσιο ξόδευε 49 δισ. έναντι 33 δισ. του πορτογαλικού.

Μια ματιά στις κύριες συντάξεις γήρατος και αναπηρίας που δίνονται στην Ελλάδα και την Πορτογαλία είναι αποκαλυπτική για τις αιτίες που υπάρχει τόσο μεγάλη απόσταση.

Το 1,7 εκατ. συνταξιούχων στη Πορτογαλία λαμβάνει μηνιαία σύνταξη μέχρι του ποσού των 424 ευρώ.

Στον αγροτικό τομέα, οι συντάξεις φθάνουν τα 227,43 ευρώ.

Οι υπόλοιποι παίρνουν μικρότερα ποσά.

Φυσικά, το κόστος ζωής στη Πορτογαλία είναι χαμηλότερο, π.χ. 20%, όμως δεν εξηγεί επαρκώς τις μεγάλες διαφορές.

Αν λοιπόν οι συντάξεις στην Ελλάδα είναι χαμηλές τι θα πρέπει να πει κανείς για τις πορτογαλικές;

Σημειωτέον ότι οι πορτογάλοι βγαίνουν στη σύνταξη στα 65 ενώ επιτρέπεται να συνταξιοδοτηθεί κάποιος μετά τα 55 αν έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 30 χρόνια δουλειάς ενώ υπόκειται σε δραστικές περικοπές.

Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα που έχει πολύ υψηλότερο δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ, οι 9 στους 10 νέους συνταξιούχους των «ευγενών ταμείων», π.χ. τράπεζες και ΔΕΚΟ, βγαίνουν στη σύνταξη πριν τα 62.

Το ποσοστό πέφτει στο 80% ή χαμηλότερα σε ΙΚΑ και δημόσιο σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι περικοπές των ελληνικών κοινωνικών δαπανών ήταν σημαντικές σε απόλυτα νούμερα αφού ανήλθαν σε 10,8 δισ. ευρώ περίπου από το 2009.

Παρόλα αυτά, οι κοινωνικές δαπάνες της γενικής κυβέρνησης στην Ελλάδα ήταν υψηλότερες ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2013 σε σχέση με το 2009. (!)

Είναι προφανές ότι δεν είναι εφικτό να συντηρηθεί το σημερινό επίπεδο της ελληνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης και ταυτόχρονα να επιτύχει η χώρα τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που απαιτεί το πρόγραμμα.

Κάποιος θα πρέπει να ενδώσει.

Κατά την άποψή μας, δεν είναι λογικό να ξεζουμιστεί η οικονομία και οι σημερινοί και μελλοντικοί εργαζόμενοι για να διατηρηθεί το σημερινό ύψος των κοινωνικών δαπανών και των συντάξεων.

Αντίθετα, ακούγεται πιο λογικό να επιδιωχθεί ο περαιτέρω εξορθολογισμός των κοινωνικών δαπανών και των συντάξεων, π.χ. με αποθάρρυνση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις.

Όμως, η συνταξιοδοτική δαπάνη δεν θα έπρεπε να είχε φθάσει ποτέ στα επίπεδα που έφθασε τα προηγούμενα χρόνια, διογκώνοντας το δημόσιο χρέος.

Η σύγκριση με την Πορτογαλία το επιβεβαιώνει.

Αν λοιπόν θέλουμε να μην στεγνώσει η οικονομία για να πληρώνονται "παχυλές" συντάξεις σε 40ρηδες και 50ρηδες και να δίνονται λεφτά για κοινωνικές παροχές χωρίς αντίκρισμα θα πρέπει να διδαχθούμε από την Πορτογαλία γιατί οι αριθμοί δεν βγαίνουν.

Dr. Money