Tα κουκιά με τις συντάξεις δεν βγαίνουν!

Πριν από λίγες μέρες έγιναν ευρύτερα γνωστά κάποια στοιχεία για τους εργαζόμενους που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ με βάση τις αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις των εργοδοτών τον περασμένο Δεκέμβριο.

Από αυτά προκύπτει ότι ο μέσος μικτός μισθός στον ιδιωτικό τομέα ανήλθε σε 1.048,45 ευρώ και ίσως ανέβει πιο ψηλά αν ληφθούν υπόψη οι αμοιβές στον δημόσιο τομέα.

Μάλιστα, το 54% περίπου των μισθωτών του ΙΚΑ λάμβανε αμοιβές έως 1.000 ευρώ.

Οι μέσες αμοιβές για εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση ανήλθαν σε 1.265,08 ευρώ, ενώ έφθαναν τα 445,33 ευρώ για εκείνους που εργάζονταν με μερική απασχόληση, με βάση τα στοιχεία του ΙΚΑ.

Από κάπου 1,23 εκατ. μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, μόλις το 23% λάμβανε μικτά ένα ποσό μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ μηνιαίως και μόλις 48.000 άτομα έπαιρναν πάνω από 4.000 ευρώ.

Φυσικά, δεν αποκλείεται αρκετοί από αυτούς να έχουν κι άλλα εισοδήματα, π.χ. από δεύτερη δουλειά, ενοίκια, αγροτικά προϊόντα, τουρισμό, με αποτέλεσμα η οικονομική τους κατάσταση να είναι καλύτερη απ' αυτήν που δείχνουν τα επίσημα νούμερα.

Αν μάλιστα το έτερον ήμισυ στην οικογένεια εργάζεται επίσης, η οικογενειακή κατάσταση θα είναι ακόμη καλύτερη με δεδομένες τις οικογενειακές υποχρεώσεις.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν άλλοι που είναι άνεργοι για μεγάλο χρονικό διάστημα και επομένως βρίσκονται σε πολύ χειρότερη μοίρα.

Όμως, αυτά τα νούμερα προβληματίζουν όταν φέρνει κανείς στον νου του ότι η μέση σύνταξη προ φόρων και κρατήσεων -κύρια και επικουρική- ανέρχεται στα 908 ευρώ.

Φυσικά, δεν λείπουν οι εξαιρέσεις αφού 174 συνταξιούχοι λαμβάνουν πάνω από 4.000 ευρώ τον μήνα, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό.

Ακόμη κι αν ο μέσος μικτός μισθός ανέβει στα 1,200 ευρώ είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατον να διατηρηθεί το σημερινό μέσο επίπεδο των συντάξεων γήρατος χωρίς επώδυνες παρεμβάσεις τα επόμενα χρόνια.

Πολύ περισσότερο όταν ο μεν αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται καθώς αρκετοί σπεύδουν να φύγουν για να πετύχουν καλύτερους όρους όσο μπορούν, ενώ μειώνεται ο αριθμός των απασχολουμένων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι κάπου 4,5 εκατ. κόσμος είχε δουλειά το τελευταίο τρίμηνο του 2009 έναντι 3,6 εκατ. σήμερα.

Ο αριθμός εκείνων που πληρώνουν εισφορές μειώνεται μαζί με τους μισθούς τους, ενώ αυξάνεται ο αριθμός εκείνων που συνταξιοδοτούνται.

Φυσικά, ήδη γίνονται κάποιες παρεμβάσεις, όπως η επιβολή του μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία ή ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων για όσους βγαίνουν στη σύνταξη από το 2015 και μετά.

Όμως, η απλή λογική υπαγορεύει ότι οι παρεμβάσεις δεν αρκούν για να μπορεί το κράτος να πληρώνει συντάξεις στο μέλλον.

Θα χρειασθούν κι άλλες πιο δραστικές, π.χ. στο μέτωπο των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και πιθανόν των ορίων συνταξιοδότησης, της εξίσωσης των ασφαλιστικών εισφορών για να μπορέσει το σημερινό σύστημα να κρατήσει περισσότερο.

Όσο συντομότερα γίνουν, τόσο το καλύτερο, όπως διδάσκει η εμπειρία των προηγούμενων δεκαετιών.

Υπενθυμίζουμε τις εκθέσεις των κ. Σπράου και Τήνιου για το ασφαλιστικό τη δεκαετία του 1990 και τη μεταρρύθμιση Γιαννίτση στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ,που αποδοκιμάσθηκε από σύσσωμο των πολιτικό κόσμο και τον λαό.

Κι όμως η κατάσταση στο ασφαλιστικό και ιδιαίτερα στο συνταξιοδοτικό θα ήταν πολύ καλύτερη σήμερα αν η μεταρρύθμιση Γιαννίτση περνούσε, ενώ το δημόσιο χρέος θα ήταν μικρότερο κατά μερικές δεκάδες δισ. ευρώ.

Μερικοί τοποθετούν τις δυνητικές οικονομίες από τη μεταρρύθμιση Γιαννίτση στα 40 και 80 δισ. ευρώ στα χρόνια που μεσολάβησαν με ανάλογη επίπτωση στο χρέος.

Αναμφισβήτητα, οι επονομαζόμενες παράμετροι του συνταξιοδοτικού συστήματος θα πρέπει να πειραχθούν κι άλλο για να καταστεί βιώσιμο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Είναι προτιμότερο να προετοιμαζόμαστε για κάτι τέτοιο παρά να τρέφουμε φρούδες ελπίδες ότι ο προϋπολογισμός θα σηκώσει το όποιο έξτρα κόστος για να αλλάξουν οι παράμετροι όπως απαιτούσαν η ΓΣΕΕ κ.ά. από τον κ. Χριστοδουλάκη όταν ήταν υπουργός Οικονομικών.

Dr. Money