Η καμπύλη του Laffer και η Ελλάδα!

Ποια σχέση μπορεί να έχει μια καμπύλη που συνδέει το ύψος των φορολογικών συντελεστών με τα κρατικά έσοδα και έγινε σημαία των ρεπουμπλικανών στο παρελθόν με την Ελλάδα; Κι όμως...

Δημοσιεύθηκε: 23 Αυγούστου 2010 - 07:51

Dr Money

Η καμπύλη του Laffer πρωτοέγινε γνωστή διεθνώς τις δεκαετίες του 1970 και του 1980.

Η καμπύλη στηρίζεται σε μια απλή λογική διαπίστωση:

Όταν ο φορολογικός συντελεστής είναι μηδέν, το κράτος δεν εισπράττει καθόλου έσοδα.

Το ίδιο ισχύει αν ο φορολογικός συντελεστής είναι ίσος με 100%, για τον απλούστατο λόγο ότι ο φορολογούμενος δεν έχει κανένα κίνητρο να δουλέψει από τη στιγμή που το κράτος θα του πάρει όλα τα λεφτά.

Σύμφωνα με τον κ. Laffer, υπάρχει ενδιάμεσα ένας ιδανικός φορολογικός συντελεστής, π.χ. για κεφάλαιο ή εισόδημα, που μεγιστοποιεί τα έσοδα του κράτους.

Αν ο ισχύων συντελεστής, π.χ. εισοδήματος, είναι μεγαλύτερος από τον ιδανικό, ο κρατικός κορβανάς θα εισπράττει λιγότερα έσοδα από αυτά που θα μπορούσε. Αν είναι μικρότερος, το κράτος θα μπορούσε να τον αυξήσει για να πλησιάσει τον ιδανικό συντελεστή και να μεγιστοποιήσει τα φορολογικά του έσοδα.

Όμως, η καμπύλη έμελλε να μείνει στην Ιστορία, παρότι ο οικονομολόγος κ. Arthur Laffer, από τον οποίο πήρε το όνομα, απέδωσε την αρχική ιδέα σε έναν μουσουλμάνο δάσκαλο του 14ου αιώνα και στον John Maynard Keynes.

Η Ιστορία θέλει ο Laffer να χαράσσει την καμπύλη πάνω σε ένα χαρτομάντιλο σε μια συνάντηση που είχε το 1974 με δημοσιογράφο της "Wall Street Journal" και τους ρεπουμπλικανούς πολιτικούς Dick Cheney και Donald Rumsfeld, για να επιχειρηματολογήσει εναντίον της αύξησης των φόρων από τον τότε ρεπουμπλικανό Πρόεδρο Gerald Ford.

Ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, κ. Cheney, φέρεται να μην πείστηκε από τον κ. Laffer, όμως η καμπύλη έκανε εντύπωση στους υπόλοιπους που παρευρίσκονταν στη συνάντηση και φρόντισαν να τη διαδώσουν.

Η καμπύλη του Laffer χρησιμοποιήθηκε λίγα χρόνια αργότερα από τους οικονομολόγους που υποστήριζαν τον Πρόεδρο Reagan -τους αποκαλούμενους οπαδούς των οικονομικών της προσφοράς (supply siders)-, για να επιχειρηματολογήσουν υπέρ χαμηλότερων φορολογικών συντελεστών για την τόνωση της ανάπτυξης και την αύξηση των φορολογικών εσόδων.

Ο κ. Arthur Laffer ήταν ένας εξ αυτών.

Κατόπιν όλων αυτών, κάποιος μπορεί κάλλιστα να αναρωτηθεί γιατί αναφερόμαστε στην καμπύλη του Laffer.

Η απάντηση είναι ότι ίσως εμπεριέχει κάποιο δίδαγμα που μπορεί να φανεί χρήσιμο στη χώρα μας.

Ποιο είναι αυτό;

Μια σημαντική αύξηση των φορολογικών συντελεστών μπορεί να τους οδηγήσει πάνω από το ιδανικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να πληγούν η κατανάλωση, οι επενδύσεις και εν τέλει η οικονομική ανάπτυξη και το Δημόσιο να εισπράττει λιγότερα φορολογικά έσοδα απ' όσα θα μπορούσε.

Πιθανόν ήδη βιώνουμε κάτι τέτοιο.

Αυτό δεν στηρίζεται απλώς σε μια εμπειρική παρατήρηση, που θα μπορούσε να κάνει ο καθένας μας και να αμφισβητηθεί.

Θα μπορούσε επίσης να στηριχτεί σε μια μελέτη της ΕΚΤ για την καμπύλη του Laffer που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Απρίλιο.

Στην εργασία των οικονομολόγων της ΕΚΤ επιχειρείται μια σύγκριση των φορολογικών συντελεστών εισοδήματος, κεφαλαίου και κατανάλωσης μεταξύ των ΗΠΑ και 14 χωρών της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι μια αύξηση των συντελεστών θα είχε σχετικά μικρό θετικό αποτέλεσμα στα ελληνικά φορολογικά έσοδα.

Όμως, τα πιο πρόσφατα στοιχεία που χρησιμοποιεί η συγκεκριμένη μελέτη αφορούν στο έτος 2007, όπου οι φορολογικοί συντελεστές ήταν πιο χαμηλοί από τους ισχύοντες.

Υπό αυτήν την έννοια, και με δεδομένο ότι ένας παρατηρητής θα πρέπει να είναι επιφυλακτικός απέναντι στο νεοκλασικό οικονομικό μοντέλο που χρησιμοποιεί η μελέτη της ΕΚΤ, προκύπτει ότι η μεγάλη αύξηση των φορολογικών συντελεστών σε κάποιους τομείς, π.χ. ΦΠΑ, βρίσκεται ήδη σε υψηλότερα επίπεδα από εκείνα που θα έπρεπε για να μεγιστοποιηθούν τα φορολογικά έσοδα.

Δεν εκπλήσσει λοιπόν που κάποια έσοδα υποφέρουν, παρά τις μεγάλες αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών, και η οικονομία διολισθαίνει πιο βαθιά στην ύφεση.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.