Σχέδιο εκτάκτου ανάγκης από ΕΚΤ για το ιταλικό δημοψήφισμα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι έτοιμη να αυξήσει προσωρινά τις αγορές ιταλικών κρατικών ομολόγων, αν το αποτέλεσμα του κρίσιμου δημοψηφίσματος της 4ης Δεκεμβρίου οδηγήσει σε απότομη άνοδο του κόστους δανεισμού της χώρας, σύμφωνα με πηγές της ΕΚΤ που επικαλείται το Reuters.

Η ΕΚΤ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το μηνιαίο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της, ύψους 80 δισ. ευρώ, προκειμένου να αντιμετωπίσει όποια άμεση, περαιτέρω άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων μετά το δημοψήφισμα, προκειμένου να στηρίξει τα ομόλογα και να αμβλύνει τις κινήσεις στην αγορά, σύμφωνα με τις πηγές.

Κατά τις ίδιες πηγές, το πρόγραμμα είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να επιτρέπει μια προσωρινή αύξηση των αγορών ιταλικών τίτλων και πως μια τέτοια κίνηση δεν θα χρειαζόταν απαραίτητα τη «σφραγίδα» του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, το οποίο θα συνεδριάσει στις 8 Δεκεμβρίου προκειμένου να αποφασίσει αν θα συνεχίσει το πρόγραμμα και μετά τον Μάρτιο του 2017.

Ωστόσο, τόνισαν πως μια τέτοια κίνηση θα είναι περιορισμένης διάρκειας, λίγων ημερών ή εβδομάδων, και στόχο θα έχει να αντισταθμίσει την όποια άμεση μεταβλητότητα στην αγορά, καθώς το πρόγραμμα αγοράς τίτλων της ΕΚΤ έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη σε όλη την ευρωζώνη και δεν έχει σκοπό να καταπολεμά κρίσεις σε μεμονωμένες χώρες.

Αυτό σημαίνει πως αν η Ιταλία ή οι ιταλικές τράπεζες χρειαστούν πιο μακροπρόθεσμη στήριξη, η Ρώμη θα πρέπει να ζητήσει επισήμως βοήθεια.

«Το διοικητικό συμβούλιο καταλαβαίνει πως υπάρχει κάποιο περιθώριο να βοηθήσει την Ιταλία, το οποίο θα χρησιμοποιήσει αν χρειαστεί. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έχει ευελιξία», ανέφερε η μια πηγή. «Το κλειδί είναι πως η ΕΚΤ θα πρέπει να πειστεί ότι η αστάθεια μπορεί να ξεπεραστεί με την αξιοποίηση αυτής της ευελιξίας».

Η ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει.

Σε ό,τι αφορά στις ιταλικές τράπεζες, που δέχονται ισχυρότατες πιέσεις, πηγές της ΕΚΤ σημειώνουν πως η Τράπεζα δεν μπορεί να κάνει και πολλά για τις κεφαλαιακές τους ανάγκες, εκτός και αν η ίδια η Ιταλία ζητήσει πρόγραμμα διάσωσης για τον τραπεζικό κλάδο.

Αυτό θα «ξεκλείδωνε» περαιτέρω αγορές ιταλικού χρέους από την ΕΚΤ (ΟΜΤ), οι οποίες όμως δεν σχετίζονται με το «κεφαλαιακό κλειδί (capital key)», δηλαδή με πόσα κεφάλαια συμμετέχει η κάθε χώρα στην κεντρική τράπεζα.

«Υπάρχει κίνδυνος μια έκρηξη της μεταβλητότητας να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στον τραπεζικό τομέα», ανέφερε άλλη πηγή στο Reuters. «Σε αυτό το σημείο, δεν θα είναι στο χέρι της ΕΚΤ να ενεργήσει. Εκεί τυπικά πρέπει να έρθει το ΟΜΤ με όλες τις απαιτήσεις του, περιλαμβανομένου ενός προγράμματος διάσωσης».