Οι Γερμανοί γερνούν και… θ' αρχίσουν να ξοδεύουν

Μελέτη των οικονομολόγων της Deutsche Bank, Heiko Peters και Robin Winkler, προβλέπει μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά περίπου 20% μέχρι το 2020, καθώς τα καταναλωτικά πρότυπα αλλάζουν. 

Αν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη, θα αποτελεί σχεδόν το 7% του ΑΕΠ της Γερμανίας, ποσοστό που αν και παραμένει υψηλό, είναι κατά πολύ μικρότερο από το ρεκόρ 8,8% του ΑΕΠ, ή αλλιώς 275 δισεκατομμύρια ευρώ, που αναμένεται να σημειώσει φέτος.

Πρόκειται για αμφιλεγόμενο ζήτημα. Το ΔΝΤ, οι ΗΠΑ και ευρωπαϊκές χώρες έχουν υποστηρίξει πως το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας αποτελεί απόδειξη πως οι πολίτες της αποταμιεύουν υπερβολικά πολύ και δεν ξοδεύουν αρκετά.

Ο λόγος είναι ότι ενώ οι εξαγωγές της Γερμανίας ενισχύονται λόγω του αδύναμου ευρώ, οι μισθοί και οι κρατικές δαπάνες παραμένουν συγκρατημένα, δημιουργώντας έτσι υπερβολικό πλεόνασμα στις αποταμιεύσεις και περιορίζοντας τις εισαγωγές. Οι Γερμανοί αντιδρούν, ισχυριζόμενοι πως δεν γίνεται να τους ζητηθεί να καταστήσουν την οικονομία τους λιγότερο ανταγωνιστική.

Όποια πλευρά και αν υποστηρίζει κανείς, η μελέτη της Deutsche Bank δείχνει πως ορισμένοι δομικοί παράγοντες θα αμβλύνουν τις ανισορροπίες στη γερμανική οικονομία τα επόμενα χρόνια.

Οι δημογραφικοί παράγοντες θα παίξουν τον κυριότερο ρόλο. Η Γερμανία γερνάει γρήγορα και ένας γηραιότερος πληθυσμός αμείβεται με λιγότερα χρήματα (οι συνταξιούχοι έχουν μικρότερο εισόδημα από τους εργαζομένους που βρίσκονται στο απόγειο της καριέρας τους) και τείνουν να ξοδεύουν περισσότερο. Αυτό θα επιφέρει μείωση στις αποταμιεύσεις.

Επίσης, σημαντικές είναι και οι αλλαγές που θα επέλθουν στην αγορά ακινήτων της Γερμανίας, η οποία, μετά από χρόνια στασιμότητας, εισέρχεται σε μια περίοδο ανάπτυξης καθώς η μαζική εισροή μεταναστών ενισχύει περαιτέρω την ήδη υψηλή ζήτηση. Θα χρειαστούν πολλά χρόνια μέχρι ο κατασκευαστικός κλάδος να ανταποκριθεί σε αυτή τη διαφορά, ενώ εν τω μεταξύ οι τιμές στην αγορά των ακινήτων είναι βέβαιο πως θα αυξηθούν.

Πώς όμως αυτό θα επιδράσει στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών; Εν συντομία, οι υψηλότερες τιμές στην αγορά ακινήτων κατά κανόνα μεταφράζονται σε μεγαλύτερες δαπάνες. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων αισθάνονται πλουσιότεροι καθώς η αξία των σπιτιών τους αυξάνεται. Στο μεσοδιάστημα, θα αυξηθούν οι εισαγωγές οικοδομικών υλικών. Συμπερασματικά, οι δαπάνες και εισαγωγές θα αυξηθούν.

Επιπλέον, το παγκόσμιο εμπόριο αναμένεται να επιβραδυνθεί, και αναλογικά θα μειωθεί και η ζήτηση των γερμανικών βιομηχανικών προϊόντων.

Ακόμα και έτσι, η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας θα ενισχύσει μόνο μερικώς τις γειτονικές της ευρωπαϊκές χώρες, καθώς η επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου θα επηρεάσει τις εξαγωγές τους σε περιοχές όπως η Ασία, η Μέση Ανατολή και αλλού, σημειώνουν οι Peters και Winkler.