Eurasian Media Forum: Αγεφύρωτο το χάσμα Ουκρανίας – Ρωσίας

Το 12ο Eurasian Media Forum, το οποίο διοργανώθηκε στις 24 και 25 Απριλίου στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστανά, αποτέλεσε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να συζητηθούν με λεπτομέρεια και σε βάθος οι παγκόσμιες αλλαγές και οι διεθνείς συγκρούσεις στον σύγχρονο κόσμο.

Ηγετικές φυσιογνωμίες της πολιτικής, της οικονομίας και της δημοσιογραφίας στη διάρκεια των δύο ημερών του φόρουμ ανέλυσαν διεξοδικά σε διαφορετικά πάνελ τη νέα τάξη πραγμάτων που δημιουργούν στη διεθνή γεωστρατηγική σκακιέρα τα γεγονότα και οι εξελίξεις στην Ουκρανία, οι μεταβαλλόμενες συνθήκες στη Συρία αλλά και στη Μέση Ανατολή συνολικότερα, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αλλά και η ευρασιατική ολοκλήρωση.

Όπως ήταν όμως αναμενόμενο, η σύγκρουση στην Ουκρανία υπήρξε το πιο θερμό αντικείμενο συζήτησης από την πρώτη στιγμή και τελικά ο μόνος κοινός τόπος συμφωνίας στα πάνελ από όλους τους ομιλητές ήταν ότι η σύγκρουση αποτελεί ένα ζήτημα πολύ πιο πολύπλοκο, με πολύ βαθύτερες συνέπειες, από όσο παρουσιάζεται στα μέσα ενημέρωσης της Δύσης.

Το πρώτο πάνελ της δεύτερης ημέρας με τίτλο "Κρίση στην Ουκρανία: Τι προσδοκά και τι φοβάται ο ουκρανικός λαός;" προκάλεσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αλλά και την πλέον πολιτικά φορτισμένη συζήτηση ανάμεσα στον συντονιστή, τους ομιλητές και του λοιπούς συνέδρους. Το συμπέρασμα που προέκυψε για το μέλλον στην Ουκρανία είναι μάλλον δυσοίωνο, αφού σε όλα τα μέτωπα οι διαφορές πλέον των δύο εθνοτήτων μοιάζουν αγεφύρωτες και είναι ενδεικτικό το περιεχόμενο των τοποθετήσεων των ομιλητών.

Συντονιστής του πάνελ ήταν ο Maxim Shevchenko, γνωστός παρουσιαστής του Channel One στη Ρωσία και ομιλητές ήταν οι εξής:

• Levan Pirveli, Ηγέτης του κόμματος των βιομηχάνων στη Γεωργία
• Jeremy Kinsman, πρώην Πρέσβης του Καναδά στη Ρωσική Ομοσπονδία
• Vladimir Varfolomeev, Δημοσιογράφος του "Echo Moskvy" Radio, Ρωσία
• Jelena Milić, Διευθύντρια του Κέντρου των Ευρωατλαντικών Σπουδών, Σερβία
• Alessandro Minuto-Rizzo, πρώην Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Ιταλία
• Dmitri Polonski, Υπουργός Πληροφοριών και Επικοινωνίας, Δημοκρατία της Κριμαίας
• Konstantin Zatulin, Διευθυντής του Ινστιτούτου των χωρών της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών (CIS), Ρωσία.

Ο κ. Shevchenko, αν και συντονιστής του πάνελ, άνοιξε τη συζήτηση χαρακτηρίζοντας την κυβέρνηση που κατέχει την εξουσία στην Ουκρανία εγκληματική, εξηγώντας ότι "Είμαι Ουκρανός που γεννήθηκε στη Μόσχα και θεωρώ τον εαυτό μου Ρώσο." Παράλληλα, επισήμανε τις προσπάθειες των διοργανωτών να έχουν στο πάνελ εκπροσώπηση από την Ουκρανία αλλά όπως τόνισε "Όλοι οι Ουκρανοί που ζητήσαμε να έρθουν, ανάμεσά τους και η κ. Τιμοσένκο, δεν μπόρεσαν, είτε γιατί δεν θέλησαν να αφήσουν τώρα τη χώρα γιατί προετοιμάζονται για τις εκλογές ή ήταν δύσκολο να αποχωρήσουν ή αρνήθηκαν να προσέλθουν λόγω της πολιτικής του Καζακστάν απέναντι στο ζήτημα".

Στο φιλοουκρανικό μπλοκ, η Jelena Milić τόνισε με έμφαση ότι η κατάσταση στην Ουκρανία θυμίζει πολύ εκείνη των Βαλκανίων και της Γιουγκοσλαβίας και δυστυχώς το γεγονός αυτό δεν είναι ενθαρρυντικό και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να στείλει ένα σαφές μήνυμα ότι η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Μάλιστα δεν δίστασε να συγκρίνει τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν με τον πρώην Σέρβο δικτάτορα Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, τονίζοντας ότι "Όταν οι άνθρωποι με ρωτούν τη διαφορά μεταξύ του Πούτιν και του Μιλόσεβιτς, απαντώ ότι η μόνη διαφορά είναι 20 χρόνια".

Ο κ. Kinsman σημείωσε ότι οι Ουκρανοί πολίτες είναι κουρασμένοι από τις διεφθαρμένες κυβερνήσεις επί 23 έτη και εξήγησε ότι οι τρέχουσες εξελίξεις είναι και αποτέλεσμα αυτής της συσσώρευσης διαφθοράς, αφού η οικονομία της Ουκρανίας είναι σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι το 1992.

Ωστόσο, ο ίδιος δεν πιστεύει τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στην Κριμαία, εξηγώντας ότι η διαμάχη έχει πλέον αποκτήσει εθνική διάσταση, και ενώ δεν ήταν γεωπολιτική, έχει αποκτήσει πλέον και τέτοια χαρακτηριστικά. Ο ίδιος τόνισε ότι ντρέπεται για αυτό που κάνει το Κρεμλίνο στην Ουκρανία.

Ο κ. Rizzo, εμφανώς πιο μετριοπαθής, εξήγησε ότι αν και η κατάσταση είναι έντονη, η ανεξαρτησία της χώρας είναι το πιο σημαντικό και όλοι πρέπει να βοηθήσουν να παραμείνει ενιαία.

Παρότι η διαφορά ανάμεσα στην ανατολική και τη δυτική Ουκρανία είναι ένα γεγονός και κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει, αυτό είναι κάτι κοινό σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Η ευθύνη της Ρωσίας είναι μεγάλη, επισήμανε, ενώ οι αλλαγές συνόρων είναι επικίνδυνες τακτικές και σηματοδοτεί για άλλες χώρες πως ένα ισχυρό κράτος μπορεί να κάνει ό, τι θέλει.

Ο Vladimir Varfolomeyev με τη σειρά του υποστήριξε ότι το δημοψήφισμα στην Κριμαία είναι παράνομο και παρότι έχει 20 χρόνια εμπειρία στο θέμα, η πλειονότητα όσων ακούγονται σχετικά με την παραβίαση των δικαιωμάτων των ρωσόφωνων ατόμων στην Ουκρανία είναι μύθος και δεν δίστασε να ζητήσει συγγνώμη από τον ουκρανικό λαό για ό,τι συμβαίνει τώρα.

Στο αντίπαλο μπλοκ, ο Dmitri Polonski, ως εκπρόσωπος των ρωσόφωνων στην Κριμαία, επισήμανε ότι η κυβέρνηση του Κιέβου, όλα αυτά τα χρόνια, αγνοεί τα δικαιώματα των Ρώσων στη γλώσσα, στην οικονομία, και τα πολιτιστικά και κοινωνικά τους δικαιώματα έχουν καταπιεστεί.

Χαρακτήρισε το δημοψήφισμα στην Κριμαία "την πιο αγνή μορφή της δημοκρατίας" όπου το 83% ψήφισε και σχεδόν το 97% ψήφισε την ένωση με τη Ρωσία, ενώ υποστήριξε ότι το δημοψήφισμα έγινε με τον πλέον νόμιμο τρόπο.

Τέλος, ο Κ. Zatulin σημείωσε ότι στην Ουκρανία ζει μεγάλος αριθμός Ρώσων, ενώ στις εκλογές κάθε φορά υπάρχει η αίσθηση ότι η χώρα θα καταρρεύσει ή θα διαλυθεί λόγω των διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των Ρώσων στην ανατολική και στη δυτική Ουκρανία.

Παράλληλα, επισήμανε ότι οι περισσότεροι δεν επιθυμούν εμφύλιο πόλεμο και μετά τη Γενεύη υπήρχε η αίσθηση ότι μια συμφωνία θα ήταν εφικτή, αλλά η κυβέρνηση στην Ουκρανία είχε την αίσθηση ότι μόνο η ανατολική πλευρά έπρεπε να παραδώσει τα όπλα.

Οι αποφάσεις ήταν τέτοιες που η πλευρά της Κριμαίας ήταν λογικό να αντιδράσει και έδωσε ένα παράδειγμα σχετικά με την παραβίαση των δικαιωμάτων του ρωσόφωνου πληθυσμού στην Κριμαία: "Μπορείτε να δείτε ότι όλα στο Καζακστάν είναι γραμμένα σε τρεις γλώσσες: καζακική, ρωσική και αγγλική. Στην Κριμαία μόνο σε δύο γλώσσες: στην ουκρανική και στην αγγλική.