Ένοπλοι κατέλαβαν νωρίτερα σήμερα δύο αεροδρόμια στην περιοχή της Κριμαίας, κίνηση που η κυβέρνηση της Ουκρανίας χαρακτήρισε ως "εισβολή και κατάληψη" από ρωσικές δυνάμεις, κλιμακώνοντας την ένταση μεταξύ της Μόσχας και της Δύσης. Ωστόσο το ρωσικό ναυτικό διέψευσε οποιαδήποτε ανάμιξη, ενώ νωρίς το απόγευμα οι ένοπλοι αποχώρησαν από τα αεροδρόμια, παραμένοντας ωστόσο σε κοντινή απόσταση.
Ο εντολοδόχος πρόεδρος της Ουκρανίας δήλωσε πως στην κλιμάκωση των εξελίξεων στην Κριμαία έχουν εμπλακεί ρωσικές δυνάμεις, και κάλεσε έκτακτη σύσκεψη των επικεφαλής των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας. Πρότεινε τη διεξαγωγή ψηφοφορίας στη Βουλή ώστε να εγκριθεί αίτημα προς τη Ρωσία να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Παράλληλα υψηλόβαθμο στέλεχος της κυβέρνησης δεν απέκλεισε να κηρυχθεί η Κριμαία σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. "Είναι μία από τις επιλογές καθώς εξελίσσονται τα γεγονότα", δήλωσε ο Αντρέι Παρούμπι, γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax.
Ο Παρούμπι έκανε την τοποθέτηση αυτή απαντώντας στους δημοσιογράφους που τον ρώτησαν αν ενδέχεται να κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Κριμαία. Όπως πρόσθεσε, αν αυτό συμβεί, δεν σημαίνει ότι θα σταλεί στρατός στην Κριμαία, αλλά οι υπάρχουσες δυνάμεις ασφαλείας στην περιοχή θα κληθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Ζητείται σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας
Σύμφωνα με το πρακτορείο, η ουκρανική βουλή ζήτησε επίσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να πραγματοποιήσει σύσκεψη για την κρίση στη χώρα, υπό το φως της συμφωνίας του 1993, με την οποία οι μεγάλες δυνάμεις συμφώνησαν να εγγυηθούν την εδαφική της ακεραιότητα.
Ένταση από το πρωί στα αεροδρόμια
Νωρίς το πρωί ο Ουκρανός υπουργός Εσωτερικών Αρσέν Αβάκοφ δήλωσε πως ρωσικές ναυτικές δυνάμεις κατέλαβαν στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στο λιμάνι της Σεβαστούπολης, όπου βρίσκεται η βάση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, και πως άλλες ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν το διεθνές αεροδρόμιο της Συμφερούπολης. Το πρακτορείο Interfax, επικαλούμενο στρατιωτικές πηγές στην περιοχή, αναφέρει πως οι στρατιώτες πήγαν στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Μπέλμπεκ για να αποτρέψουν την είσοδο μαχητών.
Ωστόσο, μέσα στη σύγχυση που έχει προκληθεί, ένας άνδρας, ο οποίος δήλωσε ότι βοηθά την ομάδα που κατέλαβε το αεροδρόμιο της Συμφερούπολης, χαρακτήρισε την ομάδα αυτή απλούς ανθρώπους από τη Λαϊκή Πολιτοφυλακή της Κριμαίας, ενώ ο ρωσικός στόλος αρνήθηκε ότι συμμετείχε στην κατάληψη ή στον αποκλεισμό του στρατιωτικού αεροδρομίου της Κριμαίας. "Καμία μονάδα του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας δεν έχει μετακινηθεί προς το αεροδρόμιο, πόσο μάλλον δεν έλαβε μέρος στον αποκλεισμό του", δήλωσε εκπρόσωπος του ρωσικού στόλου στο πρακτορείο Interfax.
Ο Αβάκοφ είπε πως κλιμακώνεται η ένταση στη Χερσόνησο της Μαύρης Θάλασσας, στη μοναδική περιοχή με ρωσική πλειονότητα και το τελευταίο μεγάλο οχυρό αντίστασης στην ανατροπή του Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
"Θεωρώ ότι αυτό που συνέβη είναι μια ένοπλη εισβολή και κατάληψη που παραβιάζει όλες τις διεθνείς συμφωνίες και τους κανόνες", ανέφερε σε ανάρτησή του στο Facebook ο Αβάκοφ, λέγοντας πως οι κινήσεις αυτές αποτελούν πρόκληση.
Εξάλλου, σύμφωνα με το Reuters, οι ΗΠΑ κάλεσαν τη Ρωσία να δείξει τις επόμενες ημέρες ότι είναι ειλικρινής η δέσμευσή της να μην επέμβει στην Ουκρανία. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δήλωσε πως ο Ρώσος ομόλογός του Σεργκέι Λαβρόφ τον διαβεβαίωσε τηλεφωνικά πως η Μόσχα δεν θα επέμβει στρατιωτικά στην περιοχή.
"Πιστεύουμε πως όλοι τώρα χρειάζεται να κάνουν ένα βήμα πίσω και να αποφευχθούν οποιεσδήποτε προκλήσεις", δήλωσε ο Κέρι σε κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ.
"Θέλω να δω τις επόμενες ημέρες ότι οι επιλογές που κάνει η Ρωσία συμφωνούν με τις διαβεβαιώσεις που λάβαμε σήμερα".
Οι ΗΠΑ, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν με τον Ουκρανό πρωθυπουργό Αρσένι Γιάτσενιουκ, δεσμεύτηκαν ότι θα στηρίξουν τη νέα κυβέρνηση.
Ο Γιανουκόβιτς, ο οποίος δραπέτευσε από το Κίεβο, αναμένεται να πραγματοποιήσει σήμερα συνέντευξη Τύπου από τη Ρωσία, αν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει ακόμα πει ξεκάθαρα εάν η Μόσχα θα του δώσει άσυλο. Προ ολίγου ανακοινώθηκε από την ουκρανική εισαγγελία ότι η Ουκρανία θα ζητήσει από τη Ρωσία του Γιανουκόβιτς εάν επιβεβαιωθεί ότι βρίσκεται σε ρωσικό έδαφος.
Χθες δήλωσε πως εξακολουθεί να είναι ο πρόεδρος της Ουκρανίας, όμως έχει χάσει τη στήριξη ακόμα και σε περιοχές όπου ο εθνικός ουκρανικός πληθυσμός είναι ρωσόφωνος.
Η Κριμαία, η οποία αποτελούσε μέρος της Ρωσίας στη Σοβιετική Ένωση μέχρις ότου παραχωρήθηκε στην Ουκρανία το 1954, αποτελεί ένα μεγαλύτερο ερώτημα, καθώς οι αποσχιστικές τάσεις εκεί αναζωπυρώνονται συχνά, ιδιαίτερα σε περιόδους όπου υπάρχει ένταση μεταξύ της Μόσχας και του Κιέβου.
Ο εντολοδόχος πρόεδρος της Ουκρανίας, Ολεξάντερ Τουρτσίνοφ προειδοποίησε τη Ρωσία να μη μεταφέρει στρατιωτικό προσωπικό πέραν των περιοχών που προβλέπονται από τη συνθήκη που υπεγράφη για τη χρήση της ρωσικής ναυτικής βάσης στην Κριμαία. "Οποιεσδήποτε στρατιωτικές κινήσεις, ακόμα περισσότερο εάν γίνονται με όπλα, πέραν των ορίων της περιοχής αυτής θα θεωρηθούν από εμάς στρατιωτική ενέργεια", είπε.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένως διακηρύξει ότι θα υπερασπιστεί τα συμφέροντα των πολιτών της στην Ουκρανία, ενώ την Τετάρτη ανακοίνωσε στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στα σύνορα, στις οποίες θα συμμετείχαν 150.000 στρατιώτες σε υψηλή κατάσταση συναγερμού. Ο Κέρι δήλωσε πως ο Λαβρόφ του είπε ότι οι ασκήσεις αυτές ήταν προγραμματισμένες.
Αν και η Μόσχα υποστηρίζει ότι δεν θα επέμβει με τη βία, η ρητορική της από τότε που απομακρύνθηκε ο Γιανουκόβιτς μοιάζει με αυτήν που οδήγησε στην εισβολή της στη Γεωργία το 2008.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πλευρά της, δήλωσε σήμερα πως η κατάσταση στην Κριμαία απαιτεί πολιτική λύση και κάλεσε όλες τις πλευρές να δείξουν αυτοσυγκράτηση.
Κομισιόν: Χρειάζεται πολιτική λύση στην Κριμαία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε σήμερα έκκληση για την εύρεση πολιτικής λύσης στις εντάσεις στην ουκρανική περιοχή της Κριμαίας και κάλεσε όλες τις πλευρές να επιδείξουν μετριοπάθεια και αυτοσυγκράτηση.
"Η κατάσταση στην Κριμαία θα απαιτήσει μια πολιτική λύση και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω του διαλόγου μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων πλευρών", δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.
"Θέλουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες, όλες οι πλευρές να επιδείξουν όσον το δυνατό μετριοπάθεια και αυτοσυγκράτηση και να σεβαστούν την ακεραιότητα και την ενότητα της Ουκρανίας", τόνισε.
Προτεραιότητα της ουκρανικής κυβέρνησης η οικονομία
Εξάλλου, ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας δήλωσε πως προτεραιότητα του Κιέβου είναι να συνεργαστεί με το ΔΝΤ και να εκπληρώσει τους όρους του Ταμείου. Όπως επισήμανε, όταν σταθεροποιηθεί η κατάσταση, η κυβέρνηση θα ζητήσει από την Κεντρική Τράπεζα και τις εμπορικές τράπεζες να αρχίσουν να χορηγούν δάνεια στην οικονομία. Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα ότι η χώρα θα λάβει διεθνή οικονομική βοήθεια στο κοντινό μέλλον για να ενισχύσει τα αποθέματά της και να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, ενώ δήλωσε πως ετοιμάζονται ξεκάθαρα βήματα για την παροχή της βοήθειας αυτής. Παράλληλα, τόνισε πως η κυβέρνηση δεν θα παρέμβει στην πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας και πως θα σεβαστεί την ανεξαρτησία της.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας δήλωσε πως η Ουκρανία διαθέτει σήμερα αρκετά αποθέματα για να αποπληρώσει τους πιστωτές της, ενώ επίσης επεβλήθη περιορισμός στις αναλήψεις ξένου συναλλάγματος από τις τραπεζικές καταθέσεις στα 1.500 δολάρια (15.000 hryvnia) ημερησίως. Η κίνηση αυτή έχει στόχο να περιοριστεί η αστάθεια του ουκρανικού νομίσματος και έρχεται την ώρα που τα αποθέματα ξένου νομίσματος της Ουκρανίας έχουν υποχωρήσει στα 15 δισ. δολάρια από 17,8 δισ. την 1η Φεβρουαρίου, όταν η Κεντρική Τράπεζα αναγκάστηκε να παρέμβει στην αγορά για να ενισχύσει το εγχώριο νόμισμα.
Νωρίτερα, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να συνεχίσει τις επαφές με τους εταίρους στο Κίεβο για την ανάπτυξη οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, και να κάνει διαβουλεύσεις με τους ξένους εταίρους -συμπεριλαμβανομένων του ΔΝΤ και των G8- αναφορικά με την παροχή οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Επίσης, έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να εξετάσει αίτημα από την Κριμαία για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
"Παγώνουν" οι λογαριασμοί Ουκρανών
Η Αυστρία πάγωσε τα περιουσιακά στοιχεία 18 Ουκρανών που βρίσκονται σε αυστριακές τράπεζες, κάνοντας λόγο για καταγγελίες παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διαφθοράς. "Με αυτήν την εθνική απόφαση, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απαντά σε ένα συγκεκριμένο αίτημα από τη νέα ουκρανική κυβέρνηση" δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, Sebastian Kurz.
Πρόσθεσε ότι πρόκειται για προληπτικό μέτρο, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητά το ενδεχόμενο πιθανών κυρώσεων. Στην ανακοίνωση δεν αναφέρονται τα ονόματα των 18 Ουκρανών.
Πάγωμα περιουσιακών στοιχείων 20 Ουκρανών ανακοίνωσε και η ελβετική κυβέρνηση. Παράλληλα, εισαγγελείς της Γενεύης ανακοίνωσαν πως ανοίγουν έρευνα κατά του Βίκτορ Γιανουκόβιτς και του γιου του Ολεξάντερ, για ξέπλυμα χρήματος, ενώ η αστυνομία έκανε έφοδο στα γραφεία της εταιρείας του Γιανουκόβιτς.
Όπως ανακοινώθηκε από το γραφείο της εισαγγελίας, από την Πέμπτη "διεξάγεται ποινική έρευνα κατά του Βίκτορ Γιανουκόβιτς και του γιού του Ολεξάντερ στην Γενεύη για σοβαρό ξέπλυμα χρήματος". Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, ο εισαγγελέας Ιβ Μπερτόσα και η αστυνομία έκαναν έρευνα στο γραφείο εταιρείας που ανήκει στον Ο. Γιανουκόβιτς και κατέσχεσαν ορισμένα έγγραφα.
Σε παγώμα περουσιακών στοιχείων μελών της πρώην ουκρανικής κυβέρνησης θα προχωρήσει και το Λιχτενστάιν, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές που επικαλείται το Reuters.