Φινλανδία: «Μεσίστιες σημαίες» για τη Nokia

Η μεγαλύτερη επιχειρηματική επιτυχία στη σύγχρονη ιστορία της Φινλανδίας έληξε και η κοινωνία της αγωνίζεται να κατανοήσει πώς θα είναι η ζωή μετά την εξαφάνιση του προϊόντος που προκάλεσε στους Φινλανδούς τόση υπερηφάνεια, όση και οι... μεγάλοι οδηγοί της Φόρμουλας.

Η απόφαση της Nokia Oyj να πωλήσει την επιχείρηση συσκευών κινητής τηλεφωνίας στη Microsoft προκάλεσε σοκ στην πατρίδα της επιχείρησης, όπου το προϊόν είχε παίξει καθοριστικό ρόλο στην οικονομία, στη στρατηγική και στην κοινωνία.

Η εταιρία που κατασκεύασε το κινητό της τηλέφωνο πριν από 30 περίπου χρόνια έγινε η πρώτη μεγάλη πολυεθνική της Φινλανδίας και σύμβολο της μεταμόρφωσής της σε «τεχνολογική οικονομία». Τα προϊόντα της αποτελούσαν πηγή εθνικής υπερηφάνειας για τους πολίτες και κάποια στιγμή υπολογίστηκε ότι το 90% των Φινλανδών είχε κινητό τηλέφωνο μάρκας Nokia.

Η Nokia, με έδρα στο Εσπού κοντά στο Ελσίνκι, απογειώθηκε τη δεκαετία του 1990, όταν έγινε η μεγαλύτερη εταιρία κατασκευής κινητών. Στην ακμή της το 2000, πρόσφερε περίπου το 4% του φινλανδικού ΑΕΠ. Το ποσοστό όμως διολίσθησε στο -0,2% το 2012 μετά τις βαριές απώλειες που υπέστη η εταιρία. Ακολούθησε η συμφωνία με τη Microsoft, από την οποία προβλέπεται να παράγει στη νέα της μορφή το 0,3% του ΑΕΠ.

Η Nokia ξεκίνησε ως εταιρία υλοτομίας και χαρτοπολτού το 1865, ενώ εν συνεχεία επεκτάθηκε στο ελαστικό, στα ηλεκτρονικά και εν τέλει στις τηλεπικοινωνίες. Υπήρξε κάποια στιγμή η μεγαλύτερη εταιρία κατασκευής smartphone, με μερίδιο αγοράς 50%, πριν εμφανιστούν το iPhone της Apple και το Android της Google. Η Nokia έχει χάσει πάνω από το 80% της αξίας της έκτοτε και έχει εκδιωχθεί από το Top 5 των διεθνών κατασκευαστών «έξυπνων συσκευών».

Η εταιρία άρχισε να γίνεται ίνδαλμα όταν εμπνεύστηκε το κινητό τηλέφωνο στη δεκαετία του 1980, ένα προϊόν το οποίο βοήθησε ώστε να εξέλθει η φινλανδική οικονομία από 3ετή ύφεση. Κατόπιν συρρίκνωσης 6% λόγω τραπεζικής κρίσης και της απώλειας των βασικών εξαγωγικών προορισμών της εξαιτίας της κατάρρευσης της σοβιετικής ένωσης το 1991, η οικονομία αναπτυσσόταν με ρυθμό 4,5% κατά μέσο όρο από το 1994 ως το 2000.

Ο Stephen Elop, που παραιτήθηκε από διευθύνων σύμβουλος μετά την ανακοίνωση της συμφωνία με τη Microsoft, δήλωσε ότι «οι Φινλανδοί ορθώς ήταν περήφανοι για όσα εκπροσώπησε η Nokia επί σχεδόν 150 χρόνια, ως πηγή έμπνευσης και ισχύος».

Πράγματι, επί δεκαετίες η Φινλανδία καμάρωνε για τα κινητά της Nokia, όσο και για τους πρωταθλητές της Φόρμουλας 1, Mika Hakkinen και Kimi Raikkonen.

Πάντως, με την πτώση 94% στην τιμή της μετοχής από την αιχμή του 2000, ήδη χιλιάδες μηχανικοί είχαν μείνει χωρίς δουλειά, καθώς η εταιρεία μείωσε τις εγχώριες εγκαταστάσεις και μετακίνησε παραγωγή στην Ασία. Οι Φινλανδοί απασχολούμενοι στη Nokia μειώθηκαν 40% την περίοδο 2006-2012 και η οικονομία υποφέρει από τη δεύτερη ύφεση σε τέσσερα χρόνια.

Παρά το μεγάλο «πένθος» που προκάλεσε η εξέλιξη, οι αναλυτές τονίζουν ότι κανείς δεν πρέπει να υποτιμάει το «ένστικτο επιβίωσης και το κουράγιο» της χώρας. Τονίζουν ότι οι μηχανολογικές δεξιότητες των Φινλανδών είναι εξαιρετικές και ο κλάδος θα ανθήσει και πάλι εντός λίγων ετών.

Πράγματι, αυτό που κάνει σήμερα η Φινλανδία είναι να προσελκύσει κέντρα δεδομένων (data centers) στα παλιά εργοστάσια υλοτομίας, αξιοποιώντας ένα δίκτυο ηλεκτροδότησης που «έπεσε» μόνο μία φορά στα τελευταία 30 χρόνια.

Η Microsoft ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει 250 εκατ. ευρώ σε νέα data centers στη χώρα. Η κυβέρνηση προσπάθησε πολύ σκληρά να κερδίσει αυτήν την επένδυση. Ήδη η Google, η International Business Machines και η ρωσική Yandex έχουν ανοίξει κέντρα διαχείρισης δεδομένων στη Φινλανδία, ενώ η Intel άνοιξε πρόσφατα εγκαταστάσεις ερευνών.

«Η Φινλανδία το χρειαζόταν... Ας σταματήσουμε να θρηνούμε και να ριχτούμε στη δουλειά... Νέες ευκαιρίες εμφανίζονται», σχολίασε στο Twitter ο Φινλανδός CEO της εταιρίας Supercell που κατασκευάζει διάσημα ψηφιακά παιχνίδια όπως Clash of Clans και Hay Day.