Πώς ο χρόνος γίνεται χρήμα

Την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες αγωνίζονται να τερματίσουν την οικονομική κρίση, οι νεαροί Ισπανοί «αγκαλιάζουν» όλο και περισσότερο πρωτότυπες πρωτοβουλίες. Στόχος να τα βγάλουν πέρα χωρίς... λεφτά.

Πώς ο χρόνος γίνεται χρήμα
Η 22χρονη Silvia Martin είναι μία από τα εκατομμύρια άνεργους νέους στην Ισπανία, όμως την καθησυχάζει το γεγονός ότι η τράπεζά της εξακολουθεί να τη στηρίζει. Δεν πρόκειται για κάποιο πιστωτικό ίδρυμα, αλλά για μια τράπεζα χρόνου, της οποίας τα 400 περίπου μέλη ανταλλάσσουν τις υπηρεσίες τους με την ώρα, σύμφωνα με τη Wall Street Journal.

Η κ. Martin, σημειώνει η WSJ, δεν διαθέτει αυτοκίνητο και δεν αντέχει οικονομικά να χρησιμοποιεί ταξί, και έτσι βασίζεται στα άλλα μέλη της τράπεζας χρόνου για να τη μεταφέρουν στις δουλειές που χρειάζεται να κάνει, αλλά και για να τη βοηθήσουν στις επισκευές του σπιτιού της. Ως αντάλλαγμα, αυτή φροντίζει τους ηλικιωμένους συγγενείς των μελών της τράπεζας, οργανώνει παιδικά πάρτι και βοηθά ανθρώπους σε μετακομίσεις.

Η τράπεζα χρόνου όχι μόνο της εξοικονομεί χρήματα -λέει η ίδια- αλλά και τη βοηθά να αισθάνεται καλύτερα συμμετέχοντας «σε μια κοινότητα που κάνει κάποιες θετικές ενέργειες σε δύσκολους καιρούς».

Την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες αγωνίζονται να τερματίσουν την οικονομική κρίση, που έχει φορτώσει την Ισπανία με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στον ανεπτυγμένο κόσμο, οι νεαροί Ισπανοί «αγκαλιάζουν» όλο και περισσότερο τέτοιου είδους πρωτοβουλίες προκειμένου να τα βγάλουν πέρα. Αυτές οι πρωτοβουλίες συμπληρώνουν το δημόσιο «δίκτυ ασφαλείας» που ξεφτίζει πλέον λόγω των προγραμμάτων λιτότητας.
Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin
Εκτός από τις τράπεζες χρόνου, οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν ανταλλακτικές αγορές που εμφανίζονται στις γειτονιές, τοπικά νομίσματα που έχουν σχεδιαστεί για να τονώσουν τη λιανική οικονομία, αλλά και κοινωφελή δίκτυα για τη μετατροπή χρήσης διαφόρων αγαθών.

Μια περιβαλλοντική ομάδα δημιούργησε το Huertos Compartidos -τους μοιραζόμενους κήπους-, το οποίο φέρνει σε επαφή ιδιοκτήτες γης που δεν χρησιμοποιείται με αυτούς που είναι πρόθυμοι να την καλλιεργήσουν και να μοιραστούν τη σοδειά.

Η ανάπτυξη των τραπεζών χρόνου αναβιώνει μια ιδέα των αναρχικών και σοσιαλιστών του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, οι οποίοι ήθελαν να «δοκιμάσουν» τη φιλοσοφία τους, ότι οι τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών θα πρέπει να αντανακλούν περισσότερο την εργασία που χρειάζεται για την παραγωγή τους.

Ο αριθμός αυτών (ή παρόμοιων) τραπεζών στην Ισπανία έχει σχεδόν διπλασιαστεί στις 291 τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με έρευνα του Julio Gisbert, τραπεζίτη που διαχειρίζεται την ιστοσελίδα Vivir Sin Empleo («ζώντας χωρίς δουλειά»), η οποία παρακολουθεί τις πρωτοβουλίες αλληλοβοηθείας.

Ορισμένοι οικονομολόγοι, σημειώνει η Wall Street Journal, ανησυχούν μήπως η άνοδος τέτοιων ανεπίσημων συστημάτων οικονομικών συναλλαγών απλώς ενθαρρύνει τη «μαύρη οικονομία» -μακριά από το βλέμμα των ρυθμιστικών αρχών και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού- και ουσιαστικά στείλει τη χώρα πίσω στον χρόνο σε επίπεδο ανάπτυξης.

«Είναι ένα βήμα πίσω όχι μόνο για μια χώρα του ευρώ, αλλά και για μια ανεπτυγμένη χώρα», σύμφωνα με τον καθηγητή οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra της Βαρκελώνης, Jose Garcia Montalvo.

Οι τράπεζες και τα κοινωνικά νομίσματα, κατά τον ίδιο, μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ στην ευρύτερη οικονομία αφού το εισόδημα που προκύπτει από τέτοιες συναλλαγές συχνά δεν δηλώνεται και ως εκ τούτου στερεί από την κυβέρνηση φορολογικά έσοδα.

Άλλοι, όμως, δηλώνουν πως τα μέτρα αντιπροσωπεύουν μια σημαντική σταθεροποιητική δύναμη στην κοινωνία. «Γι' αυτούς που δεν μπορούν να βρουν δουλειά, αυτού του είδους οι δυνατότητες συναλλαγής και αλληλοβοήθειας μπορούν να κάνουν πιο ανεκτή μια κατάσταση που διαφορετικά δεν θα ήταν βιώσιμη», σύμφωνα με τον Jose Luis Alvarez Arce, διευθυντή του τμήματος οικονομικών του Πανεπιστημίου της Ναβάρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόμοιες προσπάθειες γίνονται και στις άλλες προβληματικές οικονομίες της Νότιας Ευρώπης. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, εκατοντάδες άνθρωποι σε μια πόλη χρησιμοποιούν ένα νόμισμα που ονομάζεται ΤΕΜ (Τοπική Εναλλακτική Μονάδα). Οι τράπεζες χρόνου στη Μόντενα και σε άλλες περιοχές της Ιταλίας έχουν κινητοποιήσει ανθρώπους για να βοηθήσουν αυτούς που επηρεάστηκαν από τους φετινούς σεισμούς.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

v