Έντονες πιέσεις προς τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. ασκούν οι BRICS ζητώντας μεγαλύτερα προνόμια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και στην Παγκόσμια Τράπεζα, θέτοντας μάλιστα επί τάπητος και το θέμα της αύξησης των πόρων του ΔΝΤ. Παράλληλα, καθιστούν τους μεταξύ τους δεσμούς πιο ισχυρούς με ενίσχυση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών σε εθνικά νομίσματα και την ίδρυση τράπεζας επενδύσεων με στόχο τη χρηματοδότηση σχεδίων υποδομών και ανάπτυξης.

Κατά την τέταρτη σύνοδο κορυφής των πέντε χωρών (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική), που διεξήχθη στο Νέο Δελχί, το βασικό θέμα συζήτησης ήταν η καλύτερη εκπροσώπησή τους στους διεθνείς οργανισμούς. Οι πέντε χώρες ζητούν ενεργό συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, απειλώντας εμμέσως πλην σαφώς να μη συμμετάσχουν στην αύξηση των πόρων του ΔΝΤ, για την οποία πιέζει η Ε.Ε. και η ίδια η Christine Lagarde.

Στο ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής αναφέρουν: «Τονίζουμε ότι η συνεχιζόμενη προσπάθεια για την αύξηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης του ΔΝΤ θα στεφθεί με επιτυχία μόνο εάν υπάρξει εμπιστοσύνη ότι το σύστημα μελών του ινστιτούτου δεσμεύεται ειλικρινά στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που αποφασίστηκαν το 2010».

Επισημαίνεται ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη επικυρώσει τις μεταρρυθμίσεις του ΔΝΤ, γεγονός που εντείνει την απογοήτευση των BRICS, που ήδη ζητούν παρόμοιες μεταρρυθμίσεις για το G7 και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. «Αυτή η δυναμική διαδικασία των μεταρρυθμίσεων είναι απαραίτητη ώστε να εξασφαλιστεούν η νομιμότητα και η αποτελεσματικότητα του Ταμείου», συμπληρώνουν οι BRICS, τονίζοντας μάλιστα ότι είναι «επείγουσα ανάγκη» η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων «πριν από την ετήσια σύνοδο ΔΝΤ-Παγκόσμιας Τράπεζας του 2012».

Πλέον, η συζήτηση αφορά και την Παγκόσμια Τράπεζα, όπου διεξάγεται σκληρή κούρσα διαδοχής του προέδρου Robert Zoellick. Στο κοινό ανακοινωθέν των BRICS αναφέρεται ότι «καλωσορίζουν τους υποψήφιους των αναπτυσσόμενων κρατών για τη θέση του προέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας». «Η νέα ηγεσία της Παγκόσμιας Τράπεζας θα πρέπει να τη μετατρέψει σε θεσμό που θα αντιπροσωπεύει το όραμα όλων των μελών», αναφέρει η ανακοίνωση.

Επισημαίνεται ότι ο άγραφος κανόνας φέρει τον επικεφαλής του ΔΝΤ να είναι επιλογή της Ουάσιγκτον και της Παγκόσμιας Τράπεζας επιλογή της Ε.Ε. Αυτήν τη φορά, οι ΗΠΑ έχουν καταθέσει την υποψηφιότητα του Jim Yong Kim, προέδρου του Dartmouth College και ειδικού επί θεμάτων υγείας, με ελάχιστη, όμως, πείρα σε οικονομικά θέματα. Παράλληλα, τα αφρικανικά κράτη έχουν υποβάλει την υποψηφιότητα της υπουργού Οικονομικών της Νιγηρίας Ngozi Okonjo-Iweala, που είναι και πρώην ανώτατο στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενώ υπάρχει και η υποψηφιότητα του πρώην υπουργού Οικονομικών της Κολομβίας Jose Antonio Ocampo.

Εκτός αυτών, οι BRICS συζήτησαν την ίδρυση επενδυτικής τράπεζας και δεσμεύθηκαν να ενισχύσουν τις μεταξύ τους συναλλαγές σε εθνικά νομίσματα. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της Ρωσίας Dmitry Medvedev δήλωσε πως η Μόσχα και η Ινδία έθεσαν στόχο τριετίας για τη μετατροπή των μεταξύ τους συναλλαγών σε εθνικά νομίσματα.

Η ενίσχυση των μεταξύ τους δεσμών προχωρά ένα βήμα παραπέρα με την ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας Αναπτυσσόμενων Χωρών. «Συμφωνούμε να εξετάσουμε λεπτομερώς την πρόταση για ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα χρηματοδοτείται και θα διοικείται από τις BRICS και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ινδίας Manmohan Singh. «Θα είναι ένα πολύ ισχυρό οικονομικό εργαλείο για τη βελτίωση των εμπορικών ευκαιριών και ίσως ένα σημαντικό βήμα για να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξεπεράσει τη χρηματοπιστωτική κρίση», σχολιάζει και ο υπουργός Εμπορίου της Βραζιλίας.