* Οι πίνακες που αφορούν στις αποδόσεις και αποτιμήσεις των αναδυόμενων αγορών, καθώς και στη μέση αύξηση του ΑΕΠ στις αναδυόμενες αγορές, δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".

Aν και οι επενδυτές εμφανίζονται περισσότερο συνετοί και προσεκτικοί παρά σίγουροι για τις μετοχικές τους τοποθετήσεις, εντούτοις οι αναλυτές εκτιμούν πως πιθανότατα βαίνουμε προς ένα χαμηλής ρευστότητας και υψηλών διακυμάνσεων καλοκαίρι, δηλαδή σε μία περίοδο που ευνοεί την ελκυστική οικονομική ανάπτυξη και τα υψηλότερα μερίσματα των αναδυόμενων αγορών.

Οι αναδυόμενες μετοχικές αγορές υστέρησαν ως προς την απόδοση σε σχέση με τις ανεπτυγμένες κατά 12% περίπου από τον περασμένο Οκτώβριο. Αυτό ήταν δυσάρεστη εξέλιξη στο τέλος μιας δεκαετίας κατά την οποία οι υψηλές αποδόσεις των αναδυόμενων μετοχών είχαν σχεδόν γίνει θεσμός.

Η υποαπόδοση των τίτλων των αναδυόμενων αγορών ήταν, σύμφωνα με μία ομάδα αναλυτών, αποτέλεσμα της πληθωριστικής έξαρσης και της νομισματικής σύσφιγξης στις χώρες αυτές, καθώς οι κεντρικές τράπεζες μείωναν τη ρευστότητα, ενώ παράλληλα η τιμή του πετρελαίου και κυρίως οι τιμές των τροφίμων συνέχιζαν την ανοδική τους πορεία.

Πρόσφατα, όμως, οι μετοχές των αναδυόμενων χωρών άρχισαν να δείχνουν κάποια ανθεκτικότητα σε σχέση με τις ανεπτυγμένες, οι οποίες τώρα ίσως να είναι πιο ευάλωτες σε μια νομισματική σύσφιγξη.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin
Έτσι, αρκετοί ξένοι οίκοι διατηρούν σήμερα υπερεπενδεδυμένη θέση στη συγκεκριμένη κατηγορία επενδύσεων, αν και συνιστούν στους επενδυτές να είναι επιλεκτικοί στις τοποθετήσεις τους και να ψάξουν και ορισμένες ευκαιρίες για τη λήψη θέσεων σε εταιρείες ανεπτυγμένων χωρών που δραστηριοποιούνται σε σημαντικό βαθμό και στις αναπτυσσόμενες.

--- Οι αιτίες της υστέρησης

Η υποαπόδοση των αναδυόμενων αγορών το προηγούμενο διάστημα, πάντως, ήταν συνολικά απόρροια παραμέτρων όπως π.χ. η συγκριτική ανάπτυξη (κερδοφορίας), η οποία στις δυτικές οικονομίες την ίδια περίοδο είχε ξεπεράσει τις προσδοκίες. Σχεδόν όλες οι συγκριτικές μετρήσεις εξέπληξαν ευχάριστα και κάποιες έρευνες είχαν τα θετικότερα αποτελέσματα από ποτέ.

Ο συγκριτικός πληθωρισμός επίσης ήταν ένας ακόμη παράγοντας, καθώς οι ανησυχίες αναφορικά με τον πληθωρισμό κατέχουν δεσπόζουσα θέση στις αναδυόμενες αγορές περισσότερο από οπουδήποτε αλλού. Αυτό προκλήθηκε από έναν συνδυασμό έντονης εγχώριας (μισθολογικής) ανάπτυξης και ανοδικής πίεσης στις τιμές των αγροτικών προϊόντων. Η τελευταία τείνει να έχει μεγαλύτερη επίπτωση στον πληθωρισμό των αναδυομένων απ’ ό,τι στις ανεπτυγμένες.

Παράλληλα, τα συγκριτικά επιτόκια ήταν μία άλλη παράμετρος, αφού οι κεντρικές τράπεζες σε πολλές αναδυόμενες αγορές αύξησαν τα επιτόκια για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό, ενώ στον δυτικό κόσμο παρέμειναν αμετάβλητα, καθώς μόλις πρόσφατα η ΕΚΤ τα αύξησε ελαφρά.

Επιπρόσθετα, η προσφορά μετοχών στις αναδυόμενες αγορές σημείωσε άνοδο ως αποτέλεσμα νέων εκδόσεων και οι επιχειρήσεις στις ανεπτυγμένες προχώρησαν στην επαναγορά ιδίων τίτλων, στην αύξηση των μερισμάτων καθώς και σε συγχωνεύσεις και εξαγορές.
 
Την ίδια στιγμή, οι ταραχές στη Μέση Ανατολή όχι μόνο οδήγησαν τις τιμές των βασικών εμπορευμάτων (πετρέλαιο) σε υψηλότερα επίπεδα αλλά και έθεσαν εκ νέου ζητήματα πολιτικών κινδύνων, οι οποίοι τείνουν να είναι υψηλότεροι στις αναδυόμενες οικονομίες.

Τα δύο τελευταία σημεία, μάλιστα, μπορεί να εξακολουθήσουν να είναι αρνητικοί παράγοντες για τις αναδυόμενες αγορές. Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα δημιουργήσουν ερωτήματα όσον αφορά στον πολιτικό κίνδυνο για αρκετό καιρό ακόμα, καθώς οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών έχουν γίνει πιο ευάλωτες στις εσωτερικές αντιδράσεις.

--- Αλλαγή τάσης

Ωστόσο, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, για τα τρία πρώτα θέματα η τάση θα πρέπει σταδιακά να αλλάξει στην πορεία του έτους:

1. Η ισχυρή δυναμική θετικών εκπλήξεων στην ανάπτυξη της οικονομίας και της κερδοφορίας στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη (ιδίως στη Γερμανία) δεν θα συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό. Αυτό είναι μαθηματικά σχεδόν αδύνατον καθώς έχουν πλέον φτάσει σε υψηλά επίπεδα.

2. Οι πιέσεις των τιμών στις αναδυόμενες αγορές μπορεί να εξασθενήσουν σε ένταση αργότερα μέσα στο έτος εάν οι γεωργικές καλλιέργειες παγκοσμίως κατά το γ΄ τρίμηνο δεν αντιμετωπίσουν ασυνήθιστα καταστροφικές καιρικές συνθήκες, όπως πρόσφατα.

Ο συνδυασμός της ομαλοποίησης στις τιμές των τροφίμων και των ευεργετικών επιδράσεων στον πληθωρισμό από τα αυστηρά μέτρα που λαμβάνονται από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις θα πρέπει να αμβλύνει τις πληθωριστικές ανησυχίες.

3. Στο β΄ εξάμηνο του έτους, οι κεντρικές τράπεζες στις αναδυόμενες αγορές είναι πιθανό να έχουν σε μεγάλο βαθμό ολοκληρώσει τις αυξήσεις των επιτοκίων. Αντιθέτως, αυτήν ακριβώς την περίοδο οι δυτικές κεντρικές τράπεζες είναι αυτές που ενδέχεται να προχωρήσουν σε αυξήσεις επιτοκίων.

Η ΕΚΤ, λ.χ., έκανε την αρχή και αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκιά της στο 1,75% - 2% ως το τέλος του έτους, η Τράπεζα της Αγγλίας θα προχωρήσει ανάλογα, ενώ η Fed μπορεί να κρατήσει το επιτόκιό της κοντά στο μηδέν (ή να το αυξήσει κατά 0,25% στο τέλος του έτους), αλλά η πιθανή διακοπή της ποσοτικής επέκτασης εντός του 2011 θα συνεπαγόταν επίσης ένα περιβάλλον λιγότερο έντονης στήριξης της οικονομίας των ΗΠΑ.

Ιδιαίτερα αυτό το τελευταίο ζήτημα θα μπορούσε να προκαλέσει έναν νέο κύκλο καλύτερων αποδόσεων στις αναδυόμενες αγορές σε σχέση με τις ανεπτυγμένες και αργότερα μέσα στο 2011. Οι επενδυτές είναι συνήθως πιο πρόθυμοι να επενδύσουν σε χώρες όπου ο κύκλος αυξήσεων των επιτοκίων είναι πλέον παρελθόν και όχι κάτι που πρόκειται να συναντήσουν.

--- Αντίθετη πορεία

Τα πράγματα δείχνουν πως τα αναιμικά κέρδη των αναδυόμενων μετοχικών αγορών σε σχέση με τις ανεπτυγμένες πιθανώς να είναι προσωρινό φαινόμενο. Είναι χαρακτηριστικό ότι, έπειτα από μία μικρή διόρθωση των τιμών, οι επενδυτές κατευθύνουν ξανά τα κεφάλαιά τους προς τις αναδυόμενες οικονομίες, καθώς από τα τέλη Μαρτίου (εν αντιθέσει με το προηγούμενο τρίμηνο) οι ροές κεφαλαίων είναι θετικές προς αυτήν την κατηγορία επενδύσεων.

Η μεταστροφή αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η οικονομική ανάπτυξη θα υποχωρήσει ελαφρώς στις ανεπτυγμένες αγορές, ενώ στις αναδυόμενες ενδέχεται τουλάχιστον να σταθεροποιηθεί. Η σταδιακή αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων χωρών θα συμβάλει επίσης σε σχετική βελτίωση στα θεμελιώδη των αναπτυσσόμενων, γεγονός που επιφέρει αλλαγές στην κατεύθυνση της ροής των κεφαλαίων.

Από την άλλη πλευρά, η κρίση χρέους στον δυτικό κόσμο καθιστά τις επενδύσεις στις αγορές των ανεπτυγμένων σχετικά λιγότερο ελκυστικές σε σύγκριση με αυτές στις αναδυόμενες. Στο πλαίσιο αυτό, αρκετοί αναλυτές βραχυπρόθεσμα είναι, για παράδειγμα, θετικοί όσον αφορά στις αναδυόμενες αγορές χρέους σε εγχώριο και σε σκληρό νόμισμα, καθώς και σε επιλεγμένες μετοχικές αγορές. Ορισμένοι αναλυτές βλέπουν μάλιστα δυνατότητες ανόδου των αναδυόμενων χωρών το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

--- Καταφύγια... κερδών

Στην αρχή της τρέχουσας κρίσης, οι αναδυόμενες οικονομίες αποτελούσαν το ασφαλές καταφύγιο των επενδυτών υπεραποδίδοντας, καθώς κυριαρχούσε ακόμη η θεωρία της αποδέσμευσής τους από τις ανεπτυγμένες.

Οι χώρες εξαγωγείς εμπορευμάτων τα πήγαιναν θαυμάσια χάρη στις υψηλές τιμές των πρώτων υλών, ενώ η παγκόσμια οικονομική ατμομηχανή των ΒRΙC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) έδειχνε να βρίσκεται μακριά από τον κυκλώνα, ακόμη και όταν άρχισε να γίνεται λόγος για τη χειρότερη οικονομική κρίση από τη δεκαετία του 1930.

Η θεωρία αυτή όμως κατέρρευσε το 2008, όταν έγινε σαφές ότι η επιβράδυνση στον ανεπτυγμένο κόσμο δεν μπορεί παρά να αποτυπωθεί και στις αναδυόμενες αγορές.

Η αποσύνδεση (decoupling), η έννοια ότι οι αναδυόμενες οικονομίες θα μπορούσαν να παρακάμψουν πιθανή επιβράδυνση στις ανεπτυγμένες, που από επενδυτική λέξη-κλειδί του 2007 κατάντησε κακό αστείο μετά το συγχρονισμένο κραχ του 2008.

Από τα χαμηλά του Μαρτίου του 2009, όμως, η εκτίναξη των αναδυόμενων μετοχικών αγορών που ακολούθησε παραπέμπει σε μία αποσύνδεση εξίσου περίεργη με εκείνη που επικρατούσε δύο χρόνια πριν. Οι αγορές άρχισαν να προεξοφλούν σενάρια πιθανής αποσύνδεσης των αναδυόμενων αγορών, αλλά με μία νέα διάσταση: ότι η ανάπτυξή τους είναι πιο σταθερή και θα μπορέσει έτσι να στηρίξει ή να παραγάγει ανάπτυξη και για τον υπόλοιπο κόσμο.

Η μεταβαλλόμενη δομή της παγκόσμιας οικονομίας είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο αρκετοί οικονομολόγοι είναι θετικοί έναντι των αναδυόμενων χωρών, ενώ η ενισχυμένη ευελιξία, οι υψηλότερες αναπτυξιακές προοπτικές και η εσωτερική ζήτηση, που αποδείχτηκαν ανθεκτικές, αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα για επιπλέον ανατίμηση των νομισμάτων των αναδυόμενων οικονομιών έναντι αυτών των ανεπτυγμένων.

--- Οι προοπτικές

Επιπροσθέτως, ο αριθμός των καταναλωτών μεσαίου εισοδήματος αναμένεται να αυξηθεί παγκοσμίως κατά 800 εκατ. άτομα έως το 2030, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, και οι μισοί από αυτούς θα βρίσκονται στην Κίνα και στην Ινδία.

Καταλυτικός παράγοντας είναι η ταχεία αύξηση των εισοδημάτων στις αναδυόμενες αγορές, που «σπρώχνει» όλο και μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες στη λεγόμενη μεσαία τάξη. Εκτιμάται ότι το 2030 οι καταναλωτές μεσαίου εισοδήματος στις αναπτυσσόμενες χώρες θα αντιπροσωπεύουν το 93% της παγκόσμιας μεσαίας τάξης, από 56% το 2000, και αυτό αναμένεται να παίξει συνολικά τον ρόλο του στο επενδυτικό σκηνικό των αναδυόμενων αγορών.
 
Σύμφωνα με έρευνα της PriceWaterhouseCoopers, το συνολικό ΑΕΠ των επτά μεγαλύτερων αναπτυσσόμενων οικονομιών (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Ρωσία, Ινδονησία, Μεξικό και Τουρκία) θα ξεπεράσει εκείνο των μελών του G7 το 2023.
 
Σύμφωνα με την HSBC, το 2050 οι 19 από τις 30 μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη θα είναι οι νυν αναδυόμενες. Τέλος, σύμφωνα με τη Citigroup, η Κίνα θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ και θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως έως το 2020, ενώ θα χάσει στη συνέχεια την πρώτη θέση από την Ινδία έως το 2050.

Η αναδυόμενη Ασία και η Αφρική θα είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες περιοχές, χάρη στην ανάπτυξη του πληθυσμού και του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Θα ακολουθήσουν, με βάση τον ρυθμό ανάπτυξης, η Μέση Ανατολή, η Λατινική Αμερική, η κεντρική και ανατολική Ευρώπη, οι χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και, τέλος, τα σημερινά ανεπτυγμένα κράτη.

* Οι πίνακες που αφορούν στις αποδόσεις και αποτιμήσεις των αναδυόμενων αγορών, καθώς και στη μέση αύξηση του ΑΕΠ στις αναδυόμενες αγορές, δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".