* Αναλυτικοί πίνακες με τις αποδόσεις των αναδυόμενων εντός του 2010, τις επενδυτικές συστάσεις, εκτιμήσεις για ανάπτυξη και επιτόκια δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

Aν και οι αναδυόμενες αγορές πρωταγωνίστησαν σε αποδόσεις όχι μόνο για το 2009 (+59% σε τοπικό νόμισμα, +79% σε δολάρια) αλλά και συνολικά κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, στη διάρκεια της οποίας κατάφεραν να τριπλασιάσουν σχεδόν την αξία τους, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως και την τρέχουσα χρονιά θα υπεραποδώσουν.

Οι αναλυτές υποστηρίζουν πως τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη των οικονομιών τους και το γεγονός ότι συνεχίζουν να αποτελούν την «ατμομηχανή» της παγκόσμιας ανάπτυξης ενισχύουν τις ροές θεσμικών κεφαλαίων, με αποτέλεσμα να εκτιμούν ότι οι προοπτικές τους μεσοπρόθεσμα θα παραμείνουν θετικές και να συνιστούν έτσι αυξημένες θέσεις.

Από την άλλη, ο κίνδυνος κρίσης κρατικού χρέους και τα γενικότερα γεγονότα στα οικονομικά των ανεπτυγμένων κρατών έχουν καταστήσει τα ομόλογα των αναδυόμενων πιο ελκυστικά

. Η κατηγορία που προτιμάται περισσότερο εξακολουθεί να είναι αυτή των ομολόγων αναδυόμενων αγορών που έχουν εκδοθεί σε εθνικό νόμισμα (emerging markets debt local currency).

Η παρατεταμένη περίοδος χαλαρής πολιτικής της Fed δείχνει υπεραπόδοση των αναδυόμενων αγορών, υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές, ενώ άλλοι λένε πως, καθώς οι αγορές ενσωματώνουν υψηλό πολιτικό ασφάλιστρο κινδύνου, το γενικότερο περιβάλλον παραπέμπει μάλλον σε πιο επιλεκτικές επιλογές. Η HSBC συνιστά, λ.χ., αυξημένες θέσεις στις αναδυόμενες αγορές της Αιγύπτου, της Ρωσίας, της Ουγγαρίας, της Τουρκίας, της Κίνας, της Ταϊβάν, του Μεξικού και του Περσικού Κόλπου.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο LinkedinΠάντως, αν και οι αναδυόμενες δείχνουν να έχουν καλύτερες αντοχές, δεν αναμένεται να ξεφύγουν σημαντικά από τη γενικότερη τάση. Σήμερα, οι μετοχικές αγορές διεθνώς μοιάζουν να βρίσκονται σε φάση συσσώρευσης - διόρθωσης, η οποία άρχισε τον Δεκέμβριο του 2009.

Ωστόσο, αν η κερδοφορία των εταιρειών και τα μακροοικονομικά στοιχεία διατηρήσουν συνολικά τη θετική τους δυναμική, η διόρθωση αναμένεται να παραμείνει σχετικά περιορισμένη, ενώ αν υπάρξουν καλά νέα (π.χ. σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας), καθώς οι αγορές βραχυπρόθεσμα θεωρούνται «υπερπουλημένες», θα μπορούσαμε να δούμε και μια, παροδική κατά πάσα πιθανότητα, θετική αντίδραση, ίσως με τη μορφή ενός σύντομου ράλι «ανακούφισης». Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, έπειτα από μεγάλες κρίσεις που οδηγούν σε εκτόξευση των κρατικών χρεών, οι αγορές για μερικά χρόνια κινούνται πλαγίως και εντός μεγάλου εύρους τιμών, περιβάλλον από το οποίο δεν αναμένεται να ξεφύγουν ούτε και οι αναδυόμενες.

- Τα «δύσκολα» σημεία

Από την άλλη πλευρά, σήμερα ο πληθωρισμός, ο οποίος έχει εκπλήξει ανοδικά σε ορισμένες χώρες, και η νομισματική πολιτική σε κάποιες άλλες αποτελούν, σύμφωνα με τους αναλυτές, τα μεγαλύτερα ερωτήματα για τις αναδυόμενες αγορές. Τα επιτόκια σε πολλά κράτη, βάσει των οικονομολόγων, θα αυξηθούν το 2010 (κυρίως στο β΄ εξάμηνο), αλλά αυτό δεν πιστεύεται πως θα επηρεάσει δραματικά την αγορά κατοικίας, η οποία σε ορισμένες περιοχές (Ασία) κινδυνεύει με φούσκα.

Πρόκληση για την ψυχολογία στην αγορά είναι επίσης η έναρξη της εξομάλυνσης στην Κίνα. Με αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της τάξης του 10,7% κατά το δ΄ τρίμηνο του 2009, έναντι της αντίστοιχης προηγούμενης περιόδου, οι κινεζικές αρχές προέβησαν στις πρώτες κινήσεις εξομάλυνσης, αν και η νομισματική πολιτική της χώρας μάλλον εξακολουθεί να είναι προσαρμοστική.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, όταν θα αυξάνεται ο πληθωρισμός και θα ανακάμπτουν οι εξαγωγές θα υπάρξουν πιο επιθετικά μέτρα σύσφιγξης της πολιτικής, καθώς θα πλησιάζουμε στα μέσα του έτους. Αν και πιο περιοριστική πολιτική δεν αναμένεται να ανατρέψει τη δυνατή οικονομική ανάκαμψη, θα μπορούσε να δημιουργήσει πιέσεις σε αξίες που επηρεάζονται από την κινεζική ρευστότητα (μετοχές, εμπορεύματα, ομόλογα των ΗΠΑ).

Σε αυτό το περιβάλλον, οι πρόσφατες ανακοινώσεις του «Κανόνα Volcker» στο τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ προκάλεσαν επιπλέον αβεβαιότητα. Παρότι ο προτεινόμενος περιορισμός ή/και διαχωρισμός των μη παραδοσιακών τραπεζικών εργασιών (κερδοσκοπικές επενδύσεις ιδίων κεφαλαίων, private equity, hedge funds) θα ήταν δυνατόν να συνεισφέρει στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα μακροχρόνια, στην παρούσα χρονική στιγμή μια τέτοια προσαρμογή θα είχε ίσως αρνητικό αντίκτυπο γιατί στην ουσία θα οδηγούσε σε περιορισμό της ρευστότητας.

- Το προηγούμενο

Οι αναδυόμενες αγορές, υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές, θα μπορούσαν να αποδειχτούν επένδυση με μεγάλες διακυμάνσεις το 2010 - αλλά πιθανότατα και επικερδείς. Το 2009 τα επιχειρήματα υπέρ αυτών ήταν οι καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης και οι ελκυστικές αποτιμήσεις, ενώ για το 2010 είναι η ανάπτυξη και το συνάλλαγμα. Με δυο λόγια, υποστηρίζεται πως οι αναδυόμενες μετοχικές αγορές ίσως είναι ο τρόπος για να χειριστεί κάποιος, στη χρονιά που διανύουμε, τα υποεκτιμημένα νομίσματα.

Η ιστορία των αναδυόμενων οικονομιών το 2010, λένε ορισμένοι, ίσως φέρει απόηχους της ιστορίας των ασιατικών μετοχών στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τότε, όπως και τώρα, μια παρατεταμένη περίοδος χαλαρής πολιτικής στις ΗΠΑ οδήγησε στη ροή κεφαλαίων προς τις ασιατικές αναδυόμενες αγορές για την αξιοποίηση της καλύτερης προοπτικής ανάπτυξης.
Ακόμα και όταν η προφανής υποεκτίμηση των μετοχών είχε υποχωρήσει, οι εισροές συνεχίστηκαν και τα τελευταία κύματα εστίασαν στα κακώς αποτιμημένα νομίσματα και όχι στις φθηνές αγορές μετοχών. Μέχρι να γίνουν νέες αποτιμήσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών στον αναδυόμενο κόσμο το 2010, θα μπορούσε να επαναληφθεί η ίδια αυτή ιστορία.

- Το «γερό» χαρτί

Στην αρχή της κρίσης, πάντως, οι αναδυόμενες οικονομίες αποτελούσαν το «ασφαλές καταφύγιο» των επενδυτών υπεραποδίδοντας, καθώς κυριαρχούσε ακόμη η θεωρία της «αποδέσμευσής» τους από τις ανεπτυγμένες. Η θεωρία αυτή, όμως, κατέρρευσε το 2008 όταν έγινε σαφές πως η επιβράδυνση στον ανεπτυγμένο κόσμο δεν μπορεί να μην αποτυπωθεί και στις αναδυόμενες αγορές. Ύστερα ήρθε η ανάκαμψη και, παρά τις αρχικές ανησυχίες, το 2009 οι αναδυόμενες οικονομίες υπεραπέδωσαν, αφού οι έντονες κρατικές παρεμβάσεις απέτρεψαν μια μεγάλη ύφεση, προκαλώντας ισχυρή ενδυνάμωση όλων των ριψοκίνδυνων αξιών.

Το 2010, καθώς η ανάπτυξη στον ανεπτυγμένο κόσμο συγκρατείται από τα μεγάλα χρέη, οι αναδυόμενες αγορές είναι αυτές που, όπως λένε οι αναλυτές, για κυκλικούς και διαρθρωτικούς λόγους θα ηγηθούν της παγκόσμιας οικονομίας. Η μετατόπιση, εξάλλου, της οικονομικής ισχύος προς τις αναδυόμενες είναι εντυπωσιακή τα τελευταία χρόνια, αφού από το 1992 η οικονομία μιας τυπικής αναδυόμενης αγοράς αναπτύχθηκε κατά μέσο όρο 130%, έναντι μόλις 38% των επτά πλουσιότερων χωρών του πλανήτη.

Έτσι σήμερα, πέντε από τις δέκα μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου προέρχονται από τις αναδυόμενες αγορές, ενώ το 49% του παγκόσμιου ΑΕΠ παράγεται σε αυτές. Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, μάλιστα, η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα (BRIC) θα ξεπεράσουν σε μέγεθος τις έξι τωρινές μεγαλύτερες οικονομίες έως το 2039, ενώ η Κίνα μόνη της είναι πιθανόν να ξεπεράσει τις ΗΠΑ το 2041.

Το οικονομικό της μοντέλο, πάντως, φαίνεται ότι θα επιχειρήσει σταδιακά στροφή προς την εσωτερική κατανάλωση και την αύξηση της παραγωγικότητας. Η αρχετυπική μορφή παραγωγής, με τα χαμηλής ποιότητας εργοστάσια στην Γκουάνγκ Ντονγκ, τα οποία προμηθεύουν βασικά αγαθά χαμηλής προστιθέμενης αξίας, δεν είναι πλέον βιώσιμη, λένε οι αναλυτές, καθώς η αύξηση του κόστους παραγωγής και οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις της κινεζικής κυβέρνησης σπρώχνουν τη βιομηχανία της χώρας πιο ψηλά στην αξιακή αλυσίδα. Συνολικά, εκτιμάται πως ο συνδυασμός αυξημένης κατανάλωσης και παραγωγικότητας μπορεί να αποδειχτεί ότι αποτελεί αναπτυξιακό παράγοντα εξίσου ισχυρό με τις εξαγωγές, συντηρώντας τους ρυθμούς ανάπτυξης της Κίνας σε υψηλά επίπεδα.

Γενικότερα για τους αναλυτές, η ισχυρή και σταθερή ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών σε ολόκληρο τον κόσμο, σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά, τις καθιστά σταθερά ελκυστική επενδυτική επιλογή. Σε αντίθεση, εξάλλου, με ό,τι συμβαίνει στις ανεπτυγμένες οικονομίες, όπου το μέγεθος του ενεργού πληθυσμού αναμένεται να φτάσει στο μέγιστό του σημείο το 2010, στις αναδυόμενες ο ενεργός πληθυσμός παρουσιάζει άνοδο και μάλιστα με επιταχυνόμενο ρυθμό. Αυτή η πληθυσμιακή αύξηση σημαίνει πως η ιδιωτική κατανάλωση στις αναδυόμενες χώρες θα συνεχίσει να βρίσκεται πάνω από το επίπεδο κατανάλωσης που βλέπουμε στον ανεπτυγμένο κόσμο.

- Η μεγάλη αλλαγή

Παρά το γεγονός ότι οι αναδυόμενες αγορές αποτελούν ιδιαίτερα διαφοροποιημένη ομάδα, κατά την πρόσφατη κρίση παρατηρήθηκε συγχρονισμένη επιβράδυνση ως απόρροια της περικοπής των εξαγωγών προς τις ανεπτυγμένες χώρες, της υποχώρησης των τιμών στα εμπορεύματα, της απότομης επιδείνωσης στις εγχώριες χρηματοοικονομικές συνθήκες (έντονα κύματα πωλήσεων μετοχών) και της αντιστροφής των εισροών κεφαλαίου, που ασκούσε πτωτικές πιέσεις στη συναλλαγματική αξία των νομισμάτων τους.

Από τα χαμηλά του Μαρτίου του 2009, όμως, η εκτίναξη των αναδυόμενων μετοχικών αγορών η οποία ακολούθησε παραπέμπει σε αποσύνδεση εξίσου ασυνήθιστη με εκείνη που επικρατούσε προ διετίας. Οι οικονομίες άρχισαν να προεξοφλούν σενάρια πιθανής αποσύνδεσης των αναδυόμενων, με μια νέα όμως διάσταση: αυτήν που υποστηρίζει ότι η ανάπτυξή τους θα είναι πιο σταθερή και πως θα μπορέσει έτσι να στηρίξει ή να παραγάγει ανάπτυξη και για τον υπόλοιπο κόσμο.

Καταλυτικός παράγοντας είναι η ταχεία βελτίωση των εισοδημάτων στις αναδυόμενες αγορές, που σπρώχνει όλο και μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες στη λεγόμενη μεσαία τάξη. Το 2030 υπολογίζεται πως οι καταναλωτές μεσαίου εισοδήματος στις αναπτυσσόμενες χώρες θα αντιπροσωπεύουν το 93% της παγκόσμιας μεσαίας τάξης, από 56% το 2000, και αυτό αναμένεται να παίξει συνολικά τον ρόλο του στο επενδυτικό σκηνικό των αναδυόμενων αγορών.

Πάντως, η συνολική κεφαλαιοποίηση των αναδυόμενων οικονομιών ως ποσοστό επί της συνολικής κεφαλαιοποίησης των μετοχών παγκοσμίως σήμερα αναρριχήθηκε σε ιστορικό υψηλό (12%), ενώ στο χαμηλό του κύκλου των μετοχών τον Μάρτιο του 2003 κυμαινόταν στο 3,8% και το 1988 μόλις στο 1% της συνολικής χρηματιστηριακής αξίας των μετοχών. Ωστόσο, η κεφαλαιοποίηση ως προς το ΑΕΠ των αναδυόμενων αγορών σήμερα βρίσκεται περίπου στο 20% έναντι 50% στον ανεπτυγμένο κόσμο και αυτό αφήνει περιθώρια ανόδου σε μακροπρόθεσμη βάση.

* Αναλυτικοί πίνακες με τις αποδόσεις των αναδυόμενων εντός του 2010, τις επενδυτικές συστάσεις, εκτιμήσεις για ανάπτυξη και επιτόκια δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

** Αναδημοσίευση από το 624ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 5-9 Μαρτίου 2010.