Οι Αμερικανοί λατρεύουν να μισούν την Goldman Sachs ή, κατά τους επικριτές της, Government Sachs. Σχεδόν όλες οι θεωρίες συνομωσίας που μπορεί να φανταστεί κάποιος έχουν συνδεθεί το τελευταίο διάστημα με τον κορυφαίο χρηματοοικονομικό όμιλο.

Αποχρώσες ενδείξεις αλήθειας ή μήπως απλή και καθαρή ζήλια για μία εταιρία που όντως κατορθώνει να θριαμβεύσει εν τω μέσω της χειρότερης κρίσης από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο;

"Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση", υποστηρίζει άρθρο της "Daily Telegraph", στο οποίο αποτυπώνονται όλες οι θεωρίες συνομωσίας που περιβάλλουν την Goldman αλλά και η γραμμή υπεράσπισης του ομίλου.

Το γεγονός ότι δύο πρώην επικεφαλής της Goldman -οι κ. Henry Paulson και Robert Rubin- έχουν διατελέσει υπουργοί Οικονομίας των ΗΠΑ, ενώ αρκετά ακόμη στελέχη της έχουν βρεθεί σε υψηλόβαθμες θέσεις στον Λευκό Οίκο, σε ομοσπονδιακές υπηρεσίες και στη Wall, Street, αποτελεί από μόνο του μία καλή αιτία για να πάρουν φωτιά τα μολύβια ή μάλλον τα πληκτρολόγια των συνωμοσιολόγων.

Η επίθεση του "Rolling Stone"

Όταν, δε, το γνωστό lifestyle περιοδικό "Rolling Stone" δημοσιεύει πολυσέλιδο άρθρο-καταπέλτη ενάντια στην Goldman Sachs, τότε μάλλον το όλο θέμα αξίζει μεγαλύτερη διερεύνηση. Ο αρθρογράφος, μάλιστα, κ. Matt Taibbi, δεν διστάζει να χαρακτηρίσει την τράπεζα "αιμοδιψές βαμπίρ, το οποίο έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε κάθε σημείο της αμερικανικής και παγκόσμιας οικονομικής ζωής, βαμπίρ που δαγκώνει οπουδήποτε μυρίσει χρήμα".

Κατά τον κ. Taibbi, η Goldman όχι μόνο έχει εμπλακεί αλλά έχει δημιουργήσει κάθε "φούσκα" με την οποία βρέθηκε ποτέ αντιμέτωπη η αμερικανική οικονομία: από το Μεγάλο Κραχ της δεκαετίας του ’30, τη "φούσκα" του Διαδικτύου, εκείνη των ακινήτων, τη διόγκωση των τιμών πετρελαίου έως ακόμη και την αύξηση των δαπανών για την καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Δικό της έργο και το πρόγραμμα διάσωσης των τραπεζών από την αμερικανική κυβέρνηση. Εδώ μάλιστα το επιχείρημα είναι κάτι παραπάνω από ισχυρό. Ποιος δημιούργησε το πρόγραμμα διάσωσης; Ο κ. Henry Paulson. Δηλαδή ένας άνθρωπος της Goldman Sachs στην κατάλληλη θέση, την κατάλληλη περίοδο.

Υπερβολές; Πιθανόν, αλλά όπως τονίζει και ο αρθρογράφος της "Daily Telegraph", κ. Alistair Osborne, ορισμένες φορές η τακτική που ακολουθεί η Goldman σε κάνει να αναρωτιέσαι μήπως τελικώς είναι οπαδός κάθε μορφής δημοσιότητας, ακόμη και της αρνητικής.

Απόδειξη; Πριν από δύο εβδομάδες ο όμιλος ανακοίνωσε κέρδη-ρεκόρ 3,44 δισ. δολαρίων. Φρόντισε να γυρίσει 10 δισ. δολάρια στο αμερικανικό δημόσιο. Και ταυτόχρονα είχε τη…θρασύτητα να ανακοινώσει ότι οι 29.400 υπάλληλοί της θα λάβουν ετήσια αποζημίωση (έκαστος) 770.000 δολάρια. Στα χαρτιά πρόκειται για ποσό διπλάσιο των ετήσιων απολαβών του κ. Barrack Obama ως Προέδρου των ΗΠΑ.

Σε μία περίοδο όπου η ανεργία στις ΗΠΑ εκτοξεύεται, οι κατασχέσεις ακινήτων "τρέχουν" με απίστευτους ρυθμούς, μία ανακοίνωση όπως η παραπάνω μπορεί να προκαλέσει από φθόνο έως απόλυτη οργή.

Ο Paulson, η Lehman και η AIG

Το πρόσωπο του κ. Paulson φαίνεται να εμπλέκεται σε κάθε κατηγορία ενάντια στην Goldman. Μάλιστα, ορισμένοι δεν διστάζουν να υποστηρίξουν πως η αμερικανική κυβέρνηση άφησε τη Lehman Brothers να καταρρεύσει πρώτον γιατί ο κ. Paulson αντιπαθούσε βαθύτατα τον επικεφαλής της κ. Dick Fund και δεύτερον γιατί με αυτόν τον τρόπο άνοιγε τον δρόμο για την απόλυτη κυριαρχία της Goldman στη Wall Street.

Σύμφωνα με τη συνέχεια αυτής της "συνομωσίας", η κατάρρευση της Lehman δημιούργησε το κατάλληλο περιβάλλον για να παρέμβει το αμερικανικό δημόσιο κα να ξεκινήσει την παροχή χαμηλότοκων δανείων στις τράπεζες.

Άλλωστε, το αμερικανικό δημόσιο ήταν αυτό που επέτρεψε στην Goldman να μετατραπεί σε εταιρία holding προκειμένου να έχει πρόσβαση στο πρόγραμμα TARP. Η τράπεζα επωφελήθηκε και "πήρε" 10 δισ. δολάρια.

Η διάσωση της AIG δεν έγινε γιατί η εταιρία "ήταν πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει" αλλά για να μην υπάρχει τρύπα στα ταμεία της Goldman, προσθέτουν οι συνομωσιολόγοι. Άλλωστε, μέσω του προγράμματος στήριξης της AIG το όφελος για την Goldman άγγιξε τα 13 δισ. δολάρια.

Ακόμη και η επένδυση ύψους 5 δισ. δολαρίων του κ. Warren Buffett στην Goldman δεν θα υπήρχε -σύμφωνα πάντα με τους "κατηγόρους"- εάν η τράπεζα δεν είχε άμεση διασύνδεση με κορυφαία πολιτικά στελέχη στην Ουάσιγκτον. Αν και μοιάζει μάλλον απίθανο να πίεσε κάποιος τον κ. Buffett να επενδύσει κάπου, χωρίς υψηλό όφελος, ποτέ δεν μπορεί να ξέρει κανείς.

Τα 140 χρόνια διαφορετικής κουλτούρας

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η "ύπαρξη καλών φίλων" της τράπεζας σε υψηλόβαθμα κυβερνητικά κλιμάκια έχει βοηθήσει τα μέγιστα. Όμως, κανείς επίσης δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η Goldman έχει πίσω της μία επιτυχημένη ιστορία 140 ετών, από τη δημιουργία της το 1869 από τον Γερμανό μετανάστη Marcus Goldman και τον γαμπρό του Samuel Sachs.

Η επιχειρηματική κουλτούρα που διέπει την τράπεζα θα μπορούσε να αποτελέσει ειδικό σεμινάριο επιτυχίας. Πρώτον, οι υπάλληλοί της δεν εργάζονται λιγότερο από 16 ώρες την ημέρα. Δεύτερον, δεν είναι απλοί μισθωτοί αλλά συνεργάτες, οι οποίοι ρισκάρουν και δικά τους χρήματα, όχι μόνο των επενδυτών.

Τρίτον, ο μέσος όρος ηλικίας των στελεχών της τράπεζας δεν ξεπερνά τα 45 χρόνια. "Μόλις πλησιάσουν τα 45, η εταιρία τους ενθαρρύνει να προχωρήσουν ένα βήμα πιο πέρα. Να δημιουργήσουν τη δική τους δουλειά". Αυτό υποστηρίζει ο κ. Lucas van Praag, επικεφαλής της μονάδας corporate communication του ομίλου.

Ο ίδιος σημειώνει: "Η Goldman στηρίζεται σε ένα είδος κολεγιακής κουλτούρας. Δεν έχει την παρωχημένη λογική ότι πρέπει να εργάζεσαι μόνο για το καλό της εταιρίας. Οφείλεις να εργάζεσαι και για το δικό σου καλό. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να έχεις την ελευθερία να διαφωνήσεις ακόμη και με τον πρόεδρό της, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα δεις την έξοδο. Αυτή είναι η δική μας κουλτούρα".

Εξαιρετική κουλτούρα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού. Άραγε, εάν την εφαρμόσουν και άλλες επιχειρήσεις, θα κατορθώσουν να δώσουν στο τέλος του χρόνου μισθό 770.000 δολαρίων στα "σκληρά εργαζόμενα" στελέχη τους;

Υ.Γ.: Υπερβολικοί σε όλα τους οι Αμερικανοί, έχουν φτιάξει ιστοσελίδα με την ονομασία www.goldmansachs666.com.