Αν οι αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης στην ευρωζώνη συνεχιστούν και στο γ΄ τρίμηνο, θα είναι η πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία που η ευρωζώνη μπαίνει σε ύφεση πριν από τις ΗΠΑ αναφέρει η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank.

Η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG εξέδωσε σήμερα το όγδοο τεύχος του τρίτου τόμου της περιοδικής έκδοσης "Οικονομία και Αγορές".

Στο τεύχος αυτό φιλοξενείται άρθρο του συμβούλου οικονομικών μελετών της Eurobank EFG και καθηγητή στο τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς κ. Δημήτρη Μαλλιαρόπουλου και της οικονομικής αναλύτριας της Eurobank EFG κ. Όλγας Κοσμά με τίτλο "Βρίσκεται η Ευρώπη στα πρόθυρα μίας ύφεσης;".

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και η επιβράδυνση της οικονομίας των ΗΠΑ έχουν ήδη οδηγήσει σε αποκλιμάκωση του παγκόσμιου ρυθμού ανάπτυξης, με τους πρόδρομους δείκτες να δείχνουν περαιτέρω υποχώρηση της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής κατά τους επόμενους μήνες.

Σε ένα τόσο δυσμενές διεθνές περιβάλλον, οι ευρωπαϊκές οικονομίες έχουν αρχίσει ήδη να επηρεάζονται σημαντικά, με την οικονομική δραστηριότητα στην ευρωζώνη να συρρικνώνεται για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Αν οι αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης συνεχιστούν και στο γ΄ τρίμηνο, θα είναι η πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία που η ευρωζώνη μπαίνει σε ύφεση πριν από τις ΗΠΑ, καθώς οι υφέσεις στην ευρωζώνη συνήθως ακολουθούν τις υφέσεις στις ΗΠΑ, με μέση χρονική υστέρηση ενός έτους.

Οι δυσοίωνες προοπτικές για τη μελλοντική οικονομική δραστηριότητα οφείλονται σε επιβράδυνση τόσο της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής ζήτησης. Η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού και η εξασθένηση της αγοράς εργασίας έχουν ήδη αρχίσει να πλήττουν τις καταναλωτικές δαπάνες, ενώ οι προοπτικές για τις επενδύσεις σε περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και αυστηρότερων όρων δανεισμού δεν είναι θετικές. Ταυτόχρονα, η επιβράδυνση του παγκόσμιου ρυθμού ανάπτυξης και η ανατίμηση του ευρώ επιδρούν αρνητικά στο εξωτερικό εμπόριο της ευρωζώνης, εκτινάσσοντας την πιθανότητα ύφεσης στις οικονομίες της περιοχής στο 80%.

Πιστεύουμε ότι σε μεγάλο βαθμό η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται η επιβράδυνση στις οικονομίες της ευρωζώνης οφείλεται στο περιοριστικό πλαίσιο λειτουργίας της δημοσιονομικής αλλά και της νομισματικής πολιτικής.

Σε αντίθεση με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία υιοθέτησε έκτακτο δημοσιονομικό πακέτο πρωτοφανούς μεγέθους για την τόνωση της ανάπτυξης, οι κυβερνήσεις των χωρών της ζώνης του ευρώ δεν έχουν την ίδια ευελιξία να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες για τη στήριξη της οικονομίας, εξαιτίας του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης.

Επιπλέον, η ΕΚΤ έχει ως πρωταρχικό στόχο τη σταθερότητα των τιμών και όχι τη σταθεροποίηση της οικονομίας, με αποτέλεσμα να μην έχει προβεί ακόμη σε επιθετικές μειώσεις του βασικού επιτοκίου παρέμβασης για την αντιμετώπιση της οικονομικής επιβράδυνσης, όπως η Fed.

Με την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στις οικονομίες της ευρωζώνης κατά τους επόμενους μήνες και με τη σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα μειώσει το επιτόκιο παρέμβασης κατά 100 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του 2009.

Όμως, καθώς η θετική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη από τη μείωση του επιτοκίου παρέμβασης εμφανίζεται πάντοτε με χρονική υστέρηση, ο κίνδυνος είναι ότι, όταν η ΕΚΤ θα αποφασίσει να μειώσει τα επιτόκια, ίσως να είναι πολύ αργά για να αποφευχθεί μια τεχνική ύφεση της οικονομίας.