Ποιοι κερδίζουν από το αντιμεταναστευτικό χαρτί

Η μετανάστευση είναι τόσο παλιά όσο η ανθρωπότητα και η μετακίνηση των homo sapiens από την Αφρική. Σήμερα, είναι ένα εμπρηστικό πολιτικό θέμα που διχάζει τους ψηφοφόρους όσο λίγα άλλα.

Δείτε τις ΗΠΑ, όπου η μετανάστευση στα νότια σύνορα έχει γίνει «τοτέμ», σημείο πολέμου για τους δύο βασικούς υποψηφίους των προεδρικών εκλογών. Αλλά η Ουάσιγκτον απέχει πολύ από το να είναι μόνη: η μετανάστευση κυριαρχεί στην πολιτική και στις οικονομίες παγκοσμίως, σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg σε πέντε ηπείρους, και επηρεάζει τη συζήτηση σε αρκετούς τόπους με απρόβλεπτους τρόπους.

Οπως αναφέρει, πάρτε για παράδειγμα την Ιρλανδία, ένα κράτος που χαρακτηρίζεται από τη μετανάστευση ιστορικά, το οποίο αντιμετωπίζει το ζήτημα της φιλοξενίας μεγάλου αριθμού ανθρώπων που ζητούν άσυλο στις ακτές του. Η αδυναμία των αρχών να το αντιμετωπίσει δημιουργεί εντάσεις με τους κατοίκους για ζητήματα όπως η στέγαση, ενισχύοντας το είδος του ακροδεξιού λαϊκισμού που μέχρι τώρα απουσίαζε σε μεγάλο βαθμό στο πολιτικό σκηνικό.

Δείτε, επίσης, στη Βρετανία με την υπόθεση Ρουάντα. Με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους να προσπαθούν να βρουν απαντήσεις - προέκυψε μείζον ζήτημα στη Γηραιά Αλβιώνα αναφορικά με τις προσπάθειες απέλασης αιτούντων άσυλο.  Η κυβέρνηση Σούνακ υπέγραψε νέα συμφωνία με τη Ρουάντα προκειμένου να στέλνονται εκεί οι χιλιάδες αιτούντες άσυλο που φτάνουν παράνομα στη χώρα, με στόχο να αποτρέψει τους μετανάστες να διασχίζουν τη Μάγχη με μικρά πλοιάρια.

Δείτε τη Νότια Αφρική, το «Rainbow Nation», 30 χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας από το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο ύστερα από την ήττα και το ξήλωμα του Απαρτχάιντ, όπου η κυβέρνηση τώρα στρέφεται εναντίον των μεταναστών, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Bloomberg, για να ενισχύσει την εκλογική τύχη της.

Δείτε στη Γαλλία, όπου ο Μακρόν πέρασε τον αντιμεταναστευτικό νόμο Νταρμανέν που κλιμακώνει την καταστολή σε βάρος των μεταναστών και των προσφύγων και το μόνο που κατάφερε είναι να δυναμώσει την Λεπέν. 

Η εμπειρία δείχνει ότι η πολιτική τακτική κυβερνήσεων να υιοθετούν το αφήγημα της ακροδεξιάς όχι μόνο δεν ανακόπτει τις διαρροές προς την ακροδεξιά, αλλά αντίθετα διευκολύνει την άνοδό της.

Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν στην περίπτωση της Γερμανίας με την άνοδο του AfD, δείτε παρόμοια την Ελλάδα με τους 600 νεκρούς στην Πύλο, όλα υπό τη σκιά της μάχης των ευρωεκλογών και της πολιτικής πόλωσης που εντείνεται όσο πλησιάζει η 9η Ιουνίου.

 
Κυβερνήσεις ακολουθούν το αφήγημα που καλλιεργεί και προωθεί η ακροδεξιά δημαγωγία, παντού, ότι η «μετανάστευση είναι εκτός ελέγχου». Ωστόσο, οι διασυνοριακές μετακινήσεις «παραμένουν εξαίρεση», με την εσωτερική μετανάστευση να είναι «συντριπτικά ο κανόνας», όπως αποκαλύπτει ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) του ΟΗΕ σε έρευνα.

Η πραγματική αλλαγή των τελευταίων ετών, εξηγεί ο ΔΟΜ, είναι ότι οι βασικοί παράγοντες της μετανάστευσης -γεωπολιτική, τεχνολογία και κλιματική αλλαγή- εντείνονται, με αξιοσημείωτη αύξηση στα παράτυπα κανάλια, καθώς «αποκλείονται ασφαλείς διαδρομές», κάτι στο οποίο δεν απαντά το Σύμφωνο Μετανάστευσης της ΕΕ. 

Αυτή η κατάσταση φέρνει εμπόδια και από την πλευρά του οικονομικού αποτελέσματος, σύμφωνα με το Bloomberg. Δημιουργεί ανησυχίες και μεταξύ των επιχειρήσεων σε χώρες όπως π.χ. η Ολλανδία, που προειδοποιεί για τον περιορισμό της πρόσβασης σε διεθνή «ταλέντα».

Περισσότεροι άνθρωποι σε μια οικονομία σημαίνει, επίσης, μεγαλύτερη δεξαμενή εργατικού δυναμικού. 

Ακόμη και η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, μιλώντας στην ετήσια συνεδρίαση του Ταμείου στην Ουάσιγκτον, παραδέχτηκε ότι τα υψηλά επίπεδα μετανάστευσης στα σύνορα των ΗΠΑ βοηθούν την οικονομία της χώρας να ξεπεράσει την Ευρώπη.

Υπάρχουν μια σειρά στοιχεία που δείχνουν ότι λίγοι είναι εκείνοι που στην πραγματικότητα κερδίζουν από τον περιορισμό της μετανάστευσης. Ωστόσο, στην πολιτική σκακιέρα παραμένει ένα σκληρό, εμπρηστικό, μέτωπο, με αμφιλεγόμενα χαρακτηριστικά.