Πώς φτάσαμε στην απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτών

Πριν καν περάσει δωδεκάωρο από τις νέες προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι η Ελλάδα ευθύνεται για την ένταση στο Αιγαίο, το τουρκικό δικαστήριο άφησε ελεύθερους τους δύο Έλληνες στρατιώτες, μετά από 167 ημέρες εγκλεισμού στις φυλακές της Ανδριανούπολης.

Η ευχάριστη είδηση μεταδόθηκε αστραπιαία από όλα τα διεθνή μέσα ενημέρωσης και συνδέθηκε με την ασφυκτική οικονομική πίεση που ασκείται στην Άγκυρα. Θεωρήθηκε δε, ως απαρχή ανάλογων εξελίξεων και για άλλους πολίτες της Δύσης που κρατούνται στις τουρκικές φυλακές, κυρίως της ΗΠΑ (ο πάστορας Μπράνσον) και της Γερμανίας.

Σε μία τέτοια περίπτωση, θεωρείται αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η Τουρκία έκανε την αρχή με τους Έλληνες στρατιωτικούς.

Η τουρική εφημερίδα Χουριέτ (Hurriyet) στην αγγλόφωνη έκδοση, επισήμανε χθες το βράδυ ότι η απόφαση του δικαστηρίου ελήφθη λίγες εβδομάδες μετά τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ (σ.σ. στις 12 Ιουλίου). Κατά το δημοσίευμα, οι δύο άνδρες συμφώνησαν να επικεντρωθούν στις προσπάθειες μείωσης της έντασης στο Αιγαίο.

Αιφνίδια(;) αναστολή ΜΟΕ

Η Αθήνα, αξιοποιώντας την πίεση που ασκείται στην Άγκυρα για την απελευθέρωση πολιτών-ομήρων, προχώρησε προ δύο ημερών σε αναστολή ορισμένων από τα ήπια Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που υλοποιούνται από τις δύο χώρες. Η αναστολή «για το 2018 και μέχρι νεωτέρας» είχε κυρίως συμβολικό χαρακτήρα και αφορούσε ανταλλαγή αποφοίτων στρατιωτικών σχολών, αθλητικές ή πολιτιστικές δράσεις.

«Δεν γίνεται να ‘τρέχει’ κανονικά το όχημα συνεννόησης των δύο χωρών και οι δύο Έλληνες στρατιώτες να παραμένουν κρατούμενοι στις τουρκικές φυλακές χωρίς κατηγορητήριο και χωρίς δίκη», ανέφερε (την Δευτέρα) αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας, δίνοντας το στίγμα μίας κινητικότητας που αναπτύχθηκε «αίφνης». Ο ίδιος παράγοντας σημείωνε ότι η αναστολή των εν λόγω μέτρων «ήταν η αρχή» και θα υπήρχε συνέχεια εάν η Τουρκία δεν άλλαζε στάση.

Σε Ουάσιγκτον και Βερολίνο

Αυτή η κινητικότητα εντάθηκε αργά τη νύχτα της Δευτέρας, όταν ο Τούρκος πρέσβης στην Ουάσιγκτον ζήτησε αιφνιδίως να συναντήσει τον Αμερικανό σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας.

Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας εξέφραζε δημοσίως την «μεγάλη ανησυχία του» για τις εξελίξεις στην Τουρκία και τόνιζε ότι η αποφυλάκιση των Γερμανών, όπως και των Αμερικανών, που κρατούνται σε τουρκικές φυλακές θα διευκολύνει (και) την οικονομική κατάσταση.

Σημειώνεται ότι το θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτών το είχε θέσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στον Γερμανό ομόλογό του στην πρόσφατη συνάντησή τους, ενώ η ελληνική διπλωματία το κρατούσε σταθερά στην κορυφή των επίσημων και ανεπίσημων διαδικασιών.

Ως εκ τούτων, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η χθεσινή εξέλιξη «χαροποίησε, αλλά δεν αιφνιδίασε το Μαξίμου», καθώς από νωρίς το μεσημέρι χθες είχαν φτάσει τα ανάλογα μηνύματα. Κατά τις ίδιες πηγές, ο Ταγίπ Ερντογάν «κινήθηκε πολιτικά» σε μία προσπάθεια να επαναπροσεγγίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά τη διπλωματική και οικονομική σύγκρουση με τις ΗΠΑ.

Χωρίς περιοριστικούς όρους

Για το τυπικό της υπόθεσης, το τουρκικό δικαστήριο απεφάνθη ότι οι δύο έλληνες στρατιώτες κατηγορούνται μόνο για παράνομη είσοδο στην Τουρκία και όχι για κατασκοπεία, αφού τα κινητά τους τηλέφωνα βρέθηκαν «καθαρά».

Για το λόγο αυτό αφέθηκαν ελεύθεροι χωρίς περιοριστικούς όρους. Ορίσθηκε μάλιστα ότι θα δικαστούν ερήμην και οι μικρές ποινές που προβλέπονται για το εν λόγω αδίκημα έχουν υπερκαλυφθεί από τις 167 κράτησής τους στην Ανδριανούπολη.

Συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ, σε επικοινωνία που είχε ο διπλωματικός σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα με τον διπλωματικό σύμβουλο του Ταγίπ Ερντογάν, έλαβε τη διαβεβαίωση ότι, αν χρειαστεί να γίνει δίκη των δύο στρατιωτικών, αυτή θα γίνει ερήμην.