Ο κύκλος ενημέρωσης των πολιτικών αρχηγών από τον υπουργό Εξωτερικών για την πορεία του λεγόμενου «Σκοπιανού» ολοκληρώθηκε χθες το βράδυ.
Ο Νίκος Κοτζιάς επέλεξε να μην ενημερώσει τον Νίκο Μιχαλολιάκο της Χρυσής Αυγής (που χαρακτηρίζει «προδότες» και «πουλημένους» όσους θέλουν αμοιβαία αποδεκτή λύση στο θέμα της ονομασίας), αλλά το τετ α τετ με τον αρμόδιο τομεάρχη της ΝΔ Γιώργο Κουμουτσάκο επιβλήθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος διεμήνυσε ότι «ενημερώνεται μόνο από τον πρωθυπουργό».
Έστω κι έτσι, τα κόμματα του «δημοκρατικού τόξου» έλαβαν γνώση των πολύμηνων συζητήσεων και του κομβικού σημείου που αυτές βρίσκονται, οπότε έχουν όλο το χρονικό περιθώριο να πάρουν τις αποφάσεις τους: θα στηρίξουν στη Βουλή μία «αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία»;
Το ερώτημα θα πάρει άλλες διαστάσεις, στην περίπτωση που ο Αλέξης Τσίπρας αποφασίσει να μην «περάσει» τη συμφωνία με ισχνή πλειοψηφία και θέσει το όριο των 180 «ναι».
Τυπικά δεν τον υποχρεώνει καμία συνταγματική διάταξη να το ζητήσει. Όπως σημειώνει στενός συνεργάτης του, όμως, «η επίλυση ενός εθνικού θέματος που παραμένει άλυτο επί 25 χρόνια ίσως να μην επιτρέπει απλή πλειοψηφία και, σίγουρα, δεν μπορεί πλέον το θέμα να προσφερθεί για εθνικοπατριωτικές κορώνες εκ του ασφαλούς».
Ο «διχασμός» στη ΝΔ και οι δεύτερες σκέψεις
Κυβερνητικά στελέχη παραπέμπουν στην «ημικυβίστηση» που, όπως λένε χαρακτηριστικά, έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης προ τριών ημερών, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να υπερψηφίσει η ΝΔ τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ, εάν την εκφράζει το περιεχόμενό της. Εξέλιξη που έρχεται σε αντίθεση με το «όχι» του προηγούμενου διαστήματος, όταν, μάλιστα, ο αρχηγός της ΝΔ «επέτρεψε» σε στελέχη του κόμματος να συμμετάσχουν στα συλλαλητήρια -με τον Αντώνη Σαμαρά να «πρωταγωνιστεί» σ' αυτό της Αθήνας.
Το ενδεχόμενο η (διαφαινόμενη) μεταστροφή του κ. Μητσοτάκη να συνδέεται με τις τρεις επίσημες συναντήσεις που είχε το τελευταίο διάστημα με τον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ περιλαμβάνεται στον προβληματισμό που εκφράζουν (ανεπισήμως) κυβερνητικοί παράγοντες, ωστόσο ουδείς το επικαλείται δημοσίως.
Το επιχείρημα της Πειραιώς, πάντως, ότι «ο Τσίπρας άνοιξε θέμα Σκοπιανού για να διχάσει τη ΝΔ», εκλαμβάνεται ως ομολογία των διαφορετικών «γραμμών» που υπάρχουν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι οποίες μένει να αποδειχθεί εάν παραμείνουν αγεφύρωτες.
Αυτό καθεαυτό το επιχείρημα άλλωστε αντιμετωπίζεται με ειρωνεία από κυβερνητικά στελέχη: «Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ επισκέφθηκε τον Ιανουάριο τα Σκόπια, για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια, προκειμένου να πιέσει προς την επίτευξη συμφωνίας. Λέτε να το έκανε για να διχάσει τη ΝΔ;» παρατηρούν, παραπέμποντας και στην κινητικότητα που αναπτύσσουν Βρυξέλλες και Βερολίνο.
Διεθνής Συνθήκη και Σύνταγμα
Παρότι όλοι οι συνομιλητές του Νίκου Κοτζιά τήρησαν τη ρήτρα εμπιστευτικότητας (σ.σ. πλην του Βασίλη Λεβέντη, στον οποίον ήδη το ΥΠΕΞ έδειξε... κόκκινη κάρτα προαναγγέλλοντας ότι δεν θα προσκληθεί εκ νέου), οι πληροφορίες τούς θέλουν ικανοποιημένους από τη «σοβαρή και σε βάθος ενημέρωση» που τους δόθηκε.
Η αίσθηση που αποκόμισαν είναι ότι έχουν αυξηθεί οι πιθανότητες συμφωνίας και μάλιστα εντός του Απριλίου. Το «αγκάθι» των συνταγματικών αλλαγών στη γείτονα (χωρίς τις οποίες δεν θα ισχύει το erga omnes αφού η συνταγματική ονομασία είναι «Μακεδονία») παραμένει. Ως λύση προβάλλεται η επιλογή της Διεθνούς Συνθήκης μέχρι να γίνει εφικτή από την κυβέρνηση Ζάεφ η Αναθεώρηση του Συντάγματος.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, θα μπορούσε, για παράδειγμα, να στηριχθεί τώρα μία (τυχόν) συμφωνία σε μία διεθνή συνθήκη κυρωμένη από τον ΟΗΕ, ώστε να «τρέξει» η ενταξιακή διαδικασία στο ΝΑΤΟ, με τον «αστερίσκο» ότι δεν θα ολοκληρωθεί μέχρι να αλλάξει το Σύνταγμα. Κι αυτό διότι η ένταξη στη Συμμαχία θα έλθει προς έγκριση, εντός ολίγων μηνών, στα Κοινοβούλια των χωρών-μελών και, φυσικά, στο ελληνικό.
Κοτζιάς-Ντιμιτρόφ στην Οχρίδα
Αμέσως μετά το Πάσχα (πιθανότατα την Τρίτη), ο κ. Κοτζιάς θα ξανασυναντηθεί με τον ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ στην ΠΓΔΜ, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν βρισκόμαστε κοντά «στο μεγάλο βήμα», για το οποίο εξέφρασε ελπίδες την προηγούμενη εβδομάδα από τη Βιέννη ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Η συνάντηση, μάλιστα, συζητείται να γίνει συμβολικά στην Οχρίδα, το τουριστικό θέρετρο στα νότια της χώρας με την πλούσια ιστορία, που πρωτοκατοικήθηκε από αρχαία ελληνική φυλή…