Σκόπια: Ονομα αλλάζουμε, Σύνταγμα όχι

Τώρα αρχίζουν… τα δύσκολα στο λεγόμενο «Σκοπιανό», καθώς όσο στενεύουν τα χρονικά περιθώρια για επίτευξη συμφωνίας τόσο η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ σκληραίνει τη στάση της.

Όπως εξηγεί διπλωματική πηγή, «οι κινήσεις καλής θέλησης συμφωνήθηκαν και υλοποιήθηκαν αμέσως (βλ. μετονομασία του αεροδρομίου), όπως και η αποδοχή σύνθετης ονομασίας, αλλά τώρα μπαίνουμε στον πυρήνα του προβλήματος».

Δηλαδή στο περίφημο erga omnes. Όπως φάνηκε το τελευταίο διήμερο, τα Σκόπια επιχειρούν να δώσουν ανώδυνη ερμηνεία στην «ενιαία χρήση της ονομασίας»: να ισχύει «έναντι όλων» στο εξωτερικό, αλλά στο εσωτερικό της χώρας τους να παραμείνει το «Μακεδονία». Ως εκ τούτου, «δεν βλέπουν τον λόγο» να αλλάξουν το Σύνταγμά τους, το οποίο κατοχυρώνει αυτό ακριβώς το όνομα, το «Μακεδονία».

Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ έσπευσε χθες να διαψεύσει «κατηγορηματικά» ότι ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ είπε στο Reuters πως η χώρα του είναι έτοιμη να αλλάξει το Σύνταγμα. «Να αλλάξει το όνομα είπε, όχι το Σύνταγμα», είναι τώρα η επίσημη διευκρίνιση.

Μία ημέρα νωρίτερα, μιλώντας στο Spiegel, ο κ. Ζάεφ έδωσε μεγαλύτερη έμφαση σ' αυτή την άρνηση: «Δεν βλέπω τον λόγο για την απαίτηση να αλλάξουμε το Σύνταγμα, αυτό δεν θα ήταν συμβατό με την αξιοπρέπειά μας», είπε.

«Αγνοείτε 80 χώρες;»

Αρνητικός εμφανίσθηκε και στην ενιαία αμετάφραστη ονομασία (με το επιχείρημα ότι κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατον: «Πώς θα γίνει αυτό πρακτικά, να μη μεταφράζεται το όνομα του κράτους μας; Θα αναγκάσουμε την Κκαγκελάριο Μέρκελ ή τον πρόεδρο Τραμπ να πουν π.χ. Severna Makedonija (Βόρεια Μακεδονία); Κάτι τέτοιο θα ήταν άνευ προηγουμένου διεθνώς».

Επ' αυτού, ελληνικές πηγές έχουν έτοιμη την απάντηση: «Πάνω από 80 χώρες του ΟΗΕ, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Σρι Λανκα, η Μπουρκίνα Φάσο και το Μαυροβούνιο (Μοντενέγκρο), χρησιμοποιούν αμετάφραστη ονομασία της χώρας στη γλώσσα τους. Επομένως δηλώσεις ανώτατων κρατικών αξιωματούχων της ΠΓΔΜ, ότι αμετάφραστο όνομα είναι άνευ προηγουμένου διεθνώς, το μόνο που αποδεικνύουν είναι την έλλειψη στοιχειωδών γνώσεων επί της διεθνούς πολιτικής», σημειώνουν.

Στο ερώτημα εάν η στάση Ζάεφ οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ναυάγιο των διαπραγματεύσεων, οι ίδιες πηγές δεν απαντούν καταφατικά. «Η ΠΓΔΜ συνήθισε στα εύκολα της 25ετούς απραξίας και τώρα αντιλαμβάνεται ότι η συμφωνία ‘θέλει δύο’. Από την άλλη, σκληραίνουν στάση για να πετύχουν τα μέγιστα», λένε.

«Αργότερα» η επίσκεψη Κοτζιά στα Σκόπια

Είναι ενδεικτικό ότι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς δεν βιάζεται, με τη σειρά του, ούτε… να «πετάξει» στα Σκόπια ούτε να προειδοποιήσει με ακύρωση της επίσκεψης. «Δεν θα πάω μέχρι το τέλος του μήνα αλλά μέσα στον Μάρτιο», δήλωσε προχθές, ισορροπώντας ανάμεσα στο άσπρο και το μαύρο.

Σημειώνεται ότι η επίσκεψη στη γείτονα έχει προγραμματισθεί να γίνει αεροπορικώς, ως έμπρακτος «χαιρετισμός» της μετονομασίας του αεροδρομίου -θα είναι δε, η πρώτη αεροπορική άφιξη Έλληνα πολιτικού από την έναρξη της κρίσης.