Αγρίεψε ο Ερντογάν, «συναγερμός και ψυχραιμία» από Αθήνα

Η Αθήνα μιλά για «σοβαρό επεισόδιο» στα Ίμια, παρακολουθεί «από κοινού με τους εταίρους μας» τις νευρικές κινήσεις της Άγκυρας και προτάσσει ψυχραιμία και σοβαρότητα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.

Δύο περίπου εβδομάδες μετά τον «φόβο για ατύχημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο», που εξέφρασε ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, αυτό παρ' ολίγον να συμβεί προχθές τη νύχτα στα Ίμια, ενώ κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει νέα απόπειρα από την τουρκική πλευρά.

Διπλωματική πηγή εξέφραζε προ ημερών τον ίδιο φόβο, αποδίδοντας τον «εκνευρισμό» της Άγκυρας στη (διαφαινόμενη) αποτυχία της στην Αφρίν («αν αποτύχει στα νότια, θα στραφεί προς το Αιγαίο») και στην οργή της για την οικονομική βοήθεια που προσφέρουν οι ΗΠΑ στους μαχητές Κούρδους της περιοχής.

Το ποσό των 550 εκατ. δολαρίων που ενέκρινε το Πεντάγωνο για το SDF στη Συρία (σ.σ. τον τουρκικό αντίπαλο) εξαγρίωσε τον Ταγίπ Ερντογάν. Τη χαριστική βολή φέρεται να έδωσαν οι γεωτρήσεις από ΕΝΙ και Τotal στην κυπριακή ΑΟΖ και οι εκτιμήσεις της πρώτης εταιρίας για κοιτάσματα οκτώ τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών φυσικού αερίου στην περιοχή.

Η κόντρα Ερντογάν με ΗΠΑ («δεν έχουν φάει οθωμανικό χαστούκι» είπε χθες!) και η άρνηση του πρώτου να μείνει εκτός ενεργειακού παιχνιδιού εκτίναξαν την προκλητικότητά του και ήχησαν συναγερμό στην Αθήνα.

«Θέλει ατύχημα στο Αιγαίο»

Το επεισόδιο στα Ίμια επιβεβαίωσε τους φόβους ότι η Άγκυρα θέλει (ή επιδιώκει) ελληνοτουρκικό ατύχημα στο Αιγαίο, ώστε να ανοίξει πάλι «ο κύκλος του blame» και η συζήτηση περί γκρίζων ζωνών.

O Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ επικοινώνησε χθες το βράδυ με τον Αλέξη Τσίπρα και τον «διαβεβαίωσε» ότι ο εμβολισμός του ελληνικού πλοίου «Γαύδος» από την τουρκική ακταιωρό δεν έγινε εσκεμμένα.

Λίγο αργότερα ωστόσο:

* Το τουρκικό ΥΠΕΞ προέβη στην άκρως προκλητική δήλωση ότι «τα Ίμια ανήκουν στη χώρα μας», για να εισπράξει την άμεση απάντηση του ελληνικού ΥΠΕΞ: «Η Τουρκία, μαζί με το μέτρο, έχει χάσει και τον κοινό νου, εκτός από το να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, αποδεικνύει ότι δεν γνωρίζει ούτε γεωγραφία».

* Η Άγκυρα, με οδηγία που εξέδωσε προς ναυτιλλομένους (NAVTEX), δέσμευσε την περιοχή γύρω από το Καστελλόριζο από την Πέμπτη έως την Κυριακή για τουρκικές ασκήσεις.

ΗΠΑ: «Κυριαρχία των δύο χωρών» στα Ίμια…

Όσον αφορά τη στάση των συμμάχων και εταίρων μας, η κυβέρνηση έμεινε απολύτως ικανοποιημένη από τη στάση των Βρυξελλών αλλά, σύμφωνα με στελέχη της, την προβλημάτισε η στάση των ΗΠΑ.

Κι αυτό διότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο Αιγαίο, υπενθύμισε το «καθεστώς» που επέβαλε το 1996 στην περιοχή, μετά το θερμό επεισόδιο στα Ίμια.

«Η Τουρκία και η Ελλάδα διαθέτουν από καιρό εδραιωμένες διπλωματικές οδούς για την αντιμετώπιση των θεμάτων στο Αιγαίο. Ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να λάβουν μέτρα για την αποκλιμάκωση της κατάστασης. Η αμερικανική κυβέρνηση, ως θέμα αρχής, υποστηρίζει την κυριαρχία των χωρών στην περιοχή ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία». Η τελευταία πρόταση εκτιμάται ότι παραπέμπει στις γκρίζες ζώνες και επαναφέρει την τότε «εντολή»: no flags, no ships, no troops.

Επισήμως, Μαξίμου και ΥΠΕΞ απέφυγαν κάθε σχόλιο -τουλάχιστον αυτή τη χρονική στιγμή. Η ΝΔ πάντως άδραξε την ευκαιρία να κατηγορήσει τον πρωθυπουργό ότι στη συνομιλία που είχε με τον κ. Γιλντιρίμ δεν του επισήμανε ότι τα Ίμια είναι ελληνικά και ότι στο Αιγαίο δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες...

Υποστηρικτική η Κομισιόν

Αντιθέτως, η στάση των Βρυξελλών ικανοποίησε την Αθήνα. «Η Τουρκία οφείλει να δεσμευθεί αμετάκλητα στις σχέσεις καλής γειτονίας και να αποφύγει κάθε είδος πηγής προστριβής, απειλών ή δράση εναντίον κρατών-μελών της ΕΕ, που βλάπτει τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση διαφορών», δήλωσε ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς.

Το κυριότερο ήταν η επιβεβαίωσή του για την ταυτότητα του πλοίου της ελληνικής ακτοφυλακής που πήγε να εμβολίσει η τουρκική ακταιωρός: ότι δηλαδή επιτελούσε αποστολή την οποία συγχρηματοδοτούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Αυτός είναι ένας ακόμα σημαντικός λόγος που ενισχύει τη δήλωσή μου, καθώς ο Ευρωπαίος φορολογούμενος συμβάλλει στην αποτελεσματική αστυνόμευση του εξωτερικού συνόρου της ΕΕ και τίποτε άλλο», κατέληξε.

Σήμερα τοποθετήθηκε και ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ξεκαθαρίζοντας πως είναι κάθετα αντίθετος με τις κινήσεις της Τουρκίας.

Όλα αυτά ενώ το Σκοπιανό εισέρχεται στην πιο θερμή φάση, με τους Κοτζιά-Ντιμιτρόφ-Νίμιτς «να συνεχίζουν τις προσπάθειες για λύση».

Η χθεσινή συνάντηση στη Βιέννη έληξε χωρίς δηλώσεις και διαρροές, ενώ οι τρεις τους θα συναντηθούν εκ νέου την Πέμπτη ή την Παρασκευή στη Σόφια, όπου και θα φανεί εάν υπάρχουν περιθώρια για συμφωνία.