Νέα πρόταση χτισμένη πάνω στις γνωστές εκδοχές που έπεσαν στο τραπέζι τα προηγούμενα 25 χρόνια, αναμένεται να προτείνει ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς στους εκπροσώπους Ελλάδας (Αδαμάντιο Βασιλάκη) και ΠΓΔΜ (Βάσκο Ναουμόφσκι).
Η συνάντηση των τριών θα γίνει στη Ν. Υόρκη σήμερα (στις 5 μ.μ. ώρα Ελλάδας, κατά τους ανταποκριτές) και θα υπάρξουν κοινές δηλώσεις μετά την ολοκλήρωσή της.
Ο κ. Νίμιτς στη δεύτερη, τις τελευταίες τρεις ημέρες, συνέντευξή του (στον ΑΝΤ1, χθες) «φωτογράφισε» με μεγάλη ευκρίνεια μία ονομασία που θα περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία», ευχόμενος να μη χαθεί η ευκαιρία «και χρειαστούν άλλη 25 χρόνια για να λυθεί το πρόβλημα».
Όπως είπε, από τη μια οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ «νιώθουν ευτυχείς» με τον όρο «Μακεδονία» καθώς, μεταξύ άλλων, αυτή είναι η ονομασία τους από το 1941 και με αυτή τους έχουν αναγνωρίσει περισσότερες από 100 χώρες, ενώ, επιπλέον, ακόμη και η προσωρινή ονομασία που δέχτηκε η Ελλάδα στο παρελθόν (Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας) περιλαμβάνει, φυσικά, τον όρο «Μακεδονία».
Από την άλλη, παραδέχθηκε ότι «και στην Ελλάδα, αν ρωτήσετε κάποιον, θα σας πει ότι το όνομα του βόρειου γείτονα δεν θα πρέπει να έχει τη λέξη ‘Μακεδονία’ μέσα».
Το συμπέρασμα του κ. Νίμιτς είναι ότι, βάσει των παραπάνω, «πρέπει να είναι κανείς ρεαλιστής» -και ρεαλισμός, εν προκειμένω, είναι ονομασία με τον όρο «Μακεδονία». Το ερώτημα συνεπώς που θα πρέπει να απαντηθεί μετά τη σημερινή τριμερή συνάντηση στη Ν. Υόρκη είναι με ποιον προσδιορισμό θα συνοδεύεται ο όρος, δηλαδή γεωγραφικό (π.χ. «άνω», «βόρεια») ή επιθετικό («νέα»).
Η ελληνική πλευρά προσέρχεται με την αξίωση η σύνθετη ονομασία να είναι erga omnes, δηλαδή να έχει ενιαία χρήση («έναντι όλων») και να μην υπάρχει παράθυρο διπλής ονομασίας, όπως ήθελαν τα Σκόπια το 2008.
«Αλλάξτε το Σύνταγμα»
Πέραν της πρότασης για την ονομασία (σ.σ. την οποία φυσικά ουδείς αποκαλύπτει από ΥΠΕΞ και Μαξίμου), εστιάζει στην απάλειψη του αλυτρωτικού στοιχείου. Η πηγή του αλυτρωτισμού βρίσκεται στο σημερινό σκοπιανό Σύνταγμα, καθώς το άρθρο 49 κάνει λόγο για «τους αδελφούς Μακεδόνες» που βρίσκονται σε άλλες χώρες και για τους οποίους μεριμνά η χώρα.
Κυβερνητική πηγή απαντά ότι η Ελλάδα ζητά αλλαγή του Συντάγματος, «χωρίς την οποία δεν θα δεχτεί ένταξη της γείτονος στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ», όταν έλθει η ώρα να τελεσφορήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες.
Πέραν της συνταγματικής αλλαγής, βασικά προαπαιτούμενα της λύσης θεωρούνται, από την Αθήνα, η συμφωνία στην «ταυτότητα» των γειτόνων (και στην αναγραφή της στα επίσημα έγγραφα), ενώ οι μετονομασίες χώρων και η απομάκρυνση αγαλμάτων χαρακτηρίζονται συνεπακόλουθες κινήσεις.
«Ευαίσθητες συζητήσεις»
Σ' αυτό το πλαίσιο, και με το άτυπο διπλωματικό πινγκ-πονγκ να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ο εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ Στέφαν Ντούζαριτς απέφυγε κάθε αναφορά που θα μπορούσε να ανάψει φωτιές, όταν ρωτήθηκε χθες εάν υπάρχει κάποιο σχόλιο για τον σημερινό νέο γύρο διαπραγματεύσεων στη Ν. Υόρκη.
Ο εκπρόσωπος παρατήρησε ότι αυτές οι «πολύ ευαίσθητες συζητήσεις» διεξάγονται εδώ και πολύ καιρό, και γι' αυτό δεν επιθυμεί να προκαταλάβει το αποτέλεσμά τους.
Για το εάν προβλέπει να υπάρξει λύση καθώς και περί της εκδοχής του ονόματος που θα προκύψει, ο εκπρόσωπος αρνήθηκε να τοποθετηθεί, επισημαίνοντας ότι, όπως και σε άλλα προβλήματα που εκκρεμούν επί μακρόν, είναι καλό όταν διεξάγονται συνομιλίες, να περιμένουμε να δούμε τι θα συμβεί (από τις συνομιλίες).
Επιμένει στο «Βαρντάρσκα»
Σ' αυτό (ή… και σ' αυτό) το πινγκ-πονγκ αποδίδεται, από κυβερνητικά στελέχη, η εμμονή του Πάνου Καμμένου σε όνομα που δεν θα περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία».
Χθες, ο υπουργός Άμυνας και κυβερνητικός εταίρος επανέφερε (μέσω twitter) την πρότασή του για το όνομα «Βαρντάρσκα» επειδή, όπως έχει πει, έτσι ονομαζόταν το κρατίδιο πριν ενσωματωθεί στη Γιουγκοσλαβία ως «Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας». Κατά τους συνεργάτες του, πάντως, εξακολουθεί να έχει πλήρη εμπιστοσύνη στον Νίκο Κοτζιά για την τελική θέση της χώρας στο πρόβλημα.