Το ΑΕΠ της Ιταλίας και της Ισπανίας εξέπληξε για άλλη μια φορά ανοδικά τους οικονομολόγους της Citi και το consensus το τέταρτο τρίμηνο πέρυσι (+0,2% και 0,6% τρίμηνο, αντίστοιχα), βοηθώντας την Ευρωζώνη να αποφύγει την ύφεση.
«Οι περσινές οικονομικές επιδόσεις της περιφέρειας της Ευρωζώνης αποτέλεσαν έκπληξη. Το ΑΕΠ της Ισπανίας διευρύνθηκε κατά 2,4% έναντι του consensus του Bloomberg για μόλις 0,9% στην αρχή του έτους, της Πορτογαλίας κατά 2,2% (έναντι 0,5%), της Ελλάδας κατά 2,1% (0,6%), ακόμη και η Ιταλία κατάφερε να εκπλήξει ανοδικά, αν και με πολύ βραδύτερο ρυθμό 0,7% έναντι -0,2%.
Οι θετικές εκπλήξεις ήταν πολύ μικρότερες στη Γερμανία, -0,2% έναντι -0,6% και τη Γαλλία, 0,9% έναντι 0,2%.
Αναμέναμε ότι η ενεργειακή κρίση, η πιστωτική σύσφιξη, τα εξασθενημένα αποτελέσματα της επαναλειτουργίας και η μειούμενη δημοσιονομική στήριξη θα επιβάρυναν τις οικονομίες της περιφέρειας περισσότερο από τις άλλες. Κάναμε λάθος. Ορισμένοι από αυτούς τους αντίθετους ανέμους αποδείχθηκαν ηπιότεροι από ό,τι αναμενόταν και αναδύθηκαν νέοι άνεμοι. Αυτές οι νεοαποκτηθείσες δυνάμεις πιστεύουμε ότι θα διαρκέσουν πιθανότατα μέχρι το 2024-2025. Κατά συνέπεια, αναθεωρήσαμε προς τα πάνω τις προβλέψεις μας για την αύξηση του ΑΕΠ στην Ιταλία και την Ισπανία αρκετά σημαντικά -κατά +0,7 ποσοστιαίες μονάδες στην Ιταλία σε +0,4%, +0,8 ποσοστιαίες μονάδες στην Ισπανία σε +1,4%», υπογραμμίζει η Citi.
Η μηχανή του τουρισμού εξακολουθεί να λειτουργεί
Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει άμεσα και έμμεσα λίγο κάτω από το 10% του ΑΕΠ στην Ιταλία, 14% στην Ισπανία και κοντά στο 20% στην Ελλάδα. Η μετά Covid-19 εξομάλυνση του τουρισμού φαίνεται ότι έχει πλέον ολοκληρωθεί στην Ιταλία, αλλά εξακολουθεί να προσθέτει στο ΑΕΠ (και στις θέσεις εργασίας). Η Citi αναμένει ότι η συμβολή θα γίνει μικρότερη το 2024 και το 2025 σε όλη την περιφέρεια, αλλά θα εξακολουθεί να είναι θετική.
Επίσης, η δημοσιονομική στήριξη αλλάζει, δεν σταματά. Παρά το υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης του χρέους και την αυξανόμενη πίεση για εξυγίανση, η κρατική στήριξη της οικονομίας συνεχίστηκε πέρυσι. Στην Ισπανία, από το 2019, οι κρατικές επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκαν κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες και τώρα βρίσκονται κοντά στο 3%, το υψηλότερο ποσοστό από το 2009. Η κρατική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 1,5% του ΑΕΠ και ο δημόσιος τομέας πρόσθεσε πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα. Η δημόσια απασχόληση (25% του συνόλου) έχει αυξηθεί κατά 12% από το 2019, ενώ οι θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα μόνο κατά 2%.
Στην Ιταλία, ο αντίκτυπος των δημοσιονομικών κινήτρων είναι ακόμη πιο εντυπωσιακός. Οι γενναιόδωρες φορολογικές πιστώσεις για την ανακαίνιση κατοικιών ("superbonus") ενίσχυσαν την οικοδομική δραστηριότητα κατά περίπου 25% πάνω από την τάση από το 2021, με άμεση ώθηση στο ΑΕΠ κατά 1,25 ποσοστιαίες μονάδες σε βάθος τριετίας. Οι εκτιμήσεις που περιλαμβάνουν και τις έμμεσες επιδράσεις φθάνουν τις 2,5 ποσοστιαίες μονάδες. Η γενναιοδωρία του superbonus περιορίστηκε στις αρχές του 2023 και θα καταργηθεί ως επί το πλείστον το 2024. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει στην εξασθένηση της οικοδομικής έξαρσης των κατοικιών και να αποτελέσει σημαντική επιβάρυνση του ΑΕΠ το 2024-2025. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη μεταξύ των κατασκευαστικών εταιρειών εξακολουθούσε να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ρεκόρ τον Ιανουάριο, γεγονός που υποδηλώνει καθυστερημένη επιβράδυνση.
«Συνολικά, εξακολουθούμε να αναμένουμε ότι οι εθνικά χρηματοδοτούμενοι προϋπολογισμοί σε όλη την περιφέρεια θα γίνουν πιο περιορισμένοι φέτος, καθώς επανέρχονται οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ. Ταυτόχρονα, όμως, οι δαπάνες που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα NBEU αναμένεται να αυξηθούν καθώς πλησιάζει η προθεσμία του 2026, διατηρώντας τη συνολική δημοσιονομική στάση υποστηρικτική για την ανάπτυξη», καταλήγει η Citi.