Η οικονομική στασιμότητα που επικράτησε το 2016, καθώς διανύσαμε το ένατο συνεχόμενο ένατο έτος κρίσης, επηρέασε αναμφίβολα τις επιδόσεις των εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.
Ενδεικτικό είναι ότι περίπου 35 εταιρείες έκλεισαν το 2016 με αρνητικά ίδια κεφάλαια, ενώ από τις υπόλοιπες 149 (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα), 58 υποχρεώθηκαν πέρυσι σε ζημιογόνα αποτελέσματα.
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, αρκετές από τις εναπομείνασες 91 κερδοφόρες εταιρείες κατάφεραν να σημειώσουν ικανοποιητική αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων (δείκτης ROE, πόσα ευρώ κέρδη αντιστοιχούν σε κάθε 100 ευρώ ιδίων κεφαλαίων).
Από τα στοιχεία του πίνακα προκύπτει πως 23 εισηγμένες σημείωσαν αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων άνω του 10%, 27 μεταξύ του 5% και του 10%, 20 μεταξύ του 3% και του 5% και 21 από 0% έως 3%.
Οι επιδόσεις αυτές συγκρίνονται θετικά με το επιτόκιο των τραπεζικών καταθέσεων (αν αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως «απόδοση μηδενικού κινδύνου») ωστόσο θα πρέπει να συνεκτιμηθεί και το ρίσκο που ανέλαβαν οι μέτοχοι των εταιρειών εξ’ αιτίας των συνθηκών που επικράτησαν (και επικρατούν) στη χώρα.
Ο δείκτης ROE (αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων) δείχνει το πόσο αποδοτικά χρησιμοποιεί μια εταιρεία τα κεφάλαια των μετόχων της και προφανώς όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του, τόσο το καλύτερο για τους ιδιοκτήτες της εταιρείας, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες διατηρούνται σταθεροί.
Ωστόσο, ο συγκεκριμένος δείκτης μπορεί να οδηγήσει ορισμένες φορές σε παραπλανητική πληροφόρηση, όπως πχ σε περιπτώσεις όπου:
• Έκτακτα αποτελέσματα (θετικά ή αρνητικά) έχουν επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό το ύψος της κερδοφορίας.
• Η εταιρεία δραστηριοποιείται σε έναν έντονα κυκλικό κλάδο, με αποτέλεσμα τις έντονες διακυμάνσεις των κερδών από έτος σε έτος.
• Έχουν υλοποιηθεί σημαντικού ύψους επενδύσεις, οι οποίες δεν έχουν ακόμη προλάβει να αποδώσουν προς όφελος της εταιρείας.
• Τα ίδια κεφάλαια (ο παρονομαστής του κλάσματος) είναι ιδιαίτερα χαμηλά.
• Δεν συνεξετάζονται άλλοι σημαντικοί παράγοντες, όπως η ρευστότητα και η σταθερότητα της επιχείρησης.
Πάντως, αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμη και σε περίοδο κρίσης, δεκάδες εισηγμένες του ΧΑ σημειώνουν πολύ ικανοποιητικές αποδοτικότητες ιδίων κεφαλαίων, όπως το 36,3% της Motor Oil, το 29,6% της Κυριακίδης Μάρμαρα, το 26,6% της Paperpack, το 16,4% του ΟΠΑΠ, το 16,2% των Ελληνικών Πετρελαίων, το 16% του Καρέλια και της Aegean, το 15,4% της Ευρωπαϊκής Πίστης, το 13,8% της ΚΡΙ-ΚΡΙ, το 12% των Folli-Follie, το 12% της Coca-Cola HBC, καθώς και τα διψήφια ποσοστά των Autohellas, Entersoft, Πλαστικά Θράκης, Στελιος Κανάκης, AS Company, ΟΛΘ, Μοτοδυναμική, Μύλοι Κεπενού και Sarantis.
Από την εξέταση του πίνακα, είναι προφανές ότι στις εταιρείες με την υψηλότερη αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων συγκαταλέγονται επιχειρήσεις από όλους σχεδόν τους κλάδους και από όλες τις κεφαλαιοποιήσεις (μεγάλη, μεσαία, μικρή, Εναλλακτική Αγορά).
H μέση αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων για τις 91 κερδοφόρες εισηγμένες διαμορφώθηκε το 2016 στο 6,2%.
Είναι επίσης προφανές, ότι σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί το θετικό σενάριο και ανακάμψει η ελληνική οικονομία, η μέση αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων των εισηγμένων εταιρειών θα αυξηθεί περαιτέρω.