Φόρος υπεραξίας: Εμεινε στο... λάθος η κυβέρνηση

Κώφευσε τελικά η κυβέρνηση στο καθολικό αίτημα της αγοράς για αλλαγές στον φόρο υπεραξίας, με πρώτο θύμα τη μη ύπαρξη αφορολόγητου, έστω και προς όφελος αποκλειστικά των πολύ μικρών επενδυτών.

Δεδομένου ότι υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες μικροεπενδυτές με χαρτοφυλάκια αξίας λίγων χιλιάδων ευρώ, παράγοντες της αγοράς σημείωσαν στο Euro2day.gr ότι η επιμονή να μην υπάρξει αφορολόγητο είναι «πολύ κακό για το... τίποτα», προσθέτοντας ότι θα δημιουργηθεί τεράστια γραφειοκρατία, με ελάχιστο πραγματικό όφελος.

Κι από την άλλη, ότι είναι πιθανό πολλοί μικροεπενδυτές είτε να πουλήσουν και να φύγουν, είτε να παγώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους, για να αποφύγουν το επιπλέον μπλέξιμο με τις φορολογικές αρχές.

Το οικονομικό επιτελείο ρίχνει την ευθύνη στην τρόικα, ισχυριζόμενο ότι οι εκπρόσωποί της ήταν ανένδοτοι στο θέμα του αφορολόγητου.

Μόνο θετικό σημείο είναι ότι υπήρξαν αλλαγές στη διάταξη που προβλέπει ότι όποιο φυσικό πρόσωπο κάνει πάνω από τρεις πράξεις το εξάμηνο σε αξίες που δεν είναι εισηγμένες (ή δεν αφορούν κρατικά ομόλογα) θα υπόκειται σε φορολογία με συντελεστή επιχειρηματικού κέρδους - και θα πρέπει να ανοίγει βιβλία επιτηδευματία.

Πέραν του ότι μνημονεύεται ρητά η Εναλλακτική Αγορά ως εξαιρουμένη, φαίνεται πως ανοίγει πλέον το παράθυρο και για εξαίρεση από αυτήν την -πρωτοφανή στα ευρωπαϊκά χρονικά- διάταξη και για άλλες «ρυθμιζόμενες αγορές» ή για άλλους τίτλους, με μεταγενέστερη απόφαση του υπουργού Οικονομικών. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται στο μέλλον να εξαιρεθούν παραδείγματος χάριν οι συναλλαγές σε εταιρικά ομόλογα μη εισηγμένων, η επένδυση σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το peer to peer lending, καθώς και σε δομημένα προϊόντα διαφόρων ειδών. 

Συγκεκριμένα η διάταξη έχει ως εξής: «Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται για τους τίτλους του άρθρου 42 που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά, συμπεριλαμβανομένης και της Εναλλακτικής Αγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ή για τα ομόλογα που εκδίδονται από εισηγμένες εταιρείες, καθώς και για τα κρατικά ομόλογα, εκτός από τις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ασχολείται κατ’ επάγγελμα με τις ανωτέρω συναλλαγές. Με απόφαση του  υπουργού Οικονομικών μπορεί να προβλέπεται η εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου και σε κάθε άλλη ρυθμιζόμενη αγορά ή άλλους τίτλους. Με όμοια απόφαση καθορίζονται οι φορολογούμενοι που ασχολούνται κατ’ επάγγελμα με τις ανωτέρω συναλλαγές».

Με μία ακόμη προσθήκη όμως, όπως την ερμήνευαν χθες παράγοντες της αγοράς, φαίνεται ότι εξαιρούνται τα παράγωγα από τον συμψηφισμό κερδών-ζημιών, στον φόρο υπεραξίας, καθώς με τελευταία αλλαγή σημειώνεται ότι ζημίες από παράγωγα συμψηφίζονται μόνο με μελλοντικά κέρδη της ίδιας πηγής.

Όπως αναφέρεται, «ζημίες από συναλλαγές σε τίτλους της περίπτωσης δ’ (η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά σε παράγωγα προϊόντα) συμψηφίζονται μόνο με μελλοντικά κέρδη υπεραξίας από την ίδια αιτία».

Και βεβαίως, όλα τα υπόλοιπα αιτήματα της αγοράς (όπως π.χ. η απαλλαγή από τον φόρο πωλήσεων στο intraday και η υιοθέτηση τεκμαρτού ποσοστού υπεραξίας 20% για αγορές που έγιναν προ της αποϋλοποίησης) πετάχθηκαν στο καλάθι των αχρήστων.

Παράγοντες της αγοράς έκαναν λόγο για «μεγάλα λάθη που γίνονται λόγω προχειρότητας και κεκτημένης ταχύτητας, λάθη που θα γίνουν αντιληπτά με δυσμενείς συνέπειες για την αγορά, κατά την εφαρμογή του νόμου».

Οι ίδιοι σημείωναν ότι όταν θα έρθει η ώρα της υποβολής των δηλώσεων θα γίνουν αντιληπτά και τα μελανά γραφειοκρατικά στοιχεία των ρυθμίσεων, ειδικά σε ό,τι αφορά εισηγμένες αξίες που αγοράστηκαν προ του 1999 (οπότε και επήλθε η αποϋλοποίηση), καθώς θα προκύψει σε όλο του το μεγαλείο το πρόβλημα της τιμής κτήσης.