* Τα σχετικά γραφήματα που αφορούν στις επενδυτικές συστάσεις της UBS για εναλλακτικές επενδύσεις καθώς και στην πορεία του δείκτη της παγκόσμιας διάθεσης για ρίσκο στις μετοχές δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

Tη Δευτέρα 8/8, ενώ τα χρηματιστήρια κατέρρεαν υπό το βάρος της υποβάθμισης των ΗΠΑ από την S&P, ο γνωστός και μη εξαιρετέος κ. Warren Buffett αγόραζε. «Μου αρέσει να αγοράζω στις εκπτώσεις», ήταν η απάντηση στην εύλογη έκπληξη των περισσότερων.

Αυτό είναι το πλέον φρέσκο παράδειγμα το οποίο υποστηρίζει την πεποίθηση πως οι μεγάλες ευκαιρίες δημιουργούνται σε περιόδους κρίσης.

Από την άλλη πλευρά, βέβαια, το περιβάλλον στις αγορές σήμερα είναι ιδιαίτερα σύνθετο και πρωτοφανές: ο κόσμος της οικονομίας όπως τον γνωρίσαμε τα τελευταία 30 χρόνια καταρρέει.

Το ερώτημα, λοιπόν, εύλογο: πού βρίσκονται τώρα αυτές οι ευκαιρίες και ποιες είναι οι προοπτικές τους; Συγκεντρώσαμε τις νεότερες εκτιμήσεις των αναλυτών για όλες τις κατηγορίες επενδύσεων, για να δώσουμε κάποιες βασικές απαντήσεις στο ερώτημα αυτό καθώς και την απαραίτητη τεκμηρίωση. Γιατί, σε τελική ανάλυση, οι επιλογές υπάρχουν!

Αυξημένη θέση σε ρευστά διαθέσιμα, ελαφρά αυξημένη θέση σε εταιρικά ομόλογα, ουδέτερη θέση σε ακίνητα, εμπορεύματα και κυβερνητικά ομόλογα και μειωμένες θέσεις σε τιμαριθμοποιημένα ομόλογα, αλλά κυρίως σε μετοχές συνιστούν πλέον οι αναλυτές, καθώς η κρίση χρέους στον δυτικό κόσμο και οι νέοι φόβοι αναφορικά με την πορεία της ανάπτυξης εντείνουν την αβεβαιότητα και τον προβληματισμό των επενδυτών.

Η κρίση χρέους στην Ελλάδα και στην ευρωζώνη, εξάλλου, είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη διεθνή οικονομία και τις αγορές το ερχόμενο 12μηνο, θεωρούν 80 διαχειριστές κεφαλαίων, στελέχη αποθεματικών κεντρικών τραπεζών, κρατικών επενδυτικών κεφαλαίων (sovereign funds) και διεθνών οργανισμών από όλο τον κόσμο, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν προσφάτως στην Ελβετία προσκεκλημένοι της UΒS.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin
Η τελευταία ζήτησε από τα εν λόγω στελέχη, που διαχειρίζονται πάνω από 8 τρισ. δολάρια ΗΠΑ, να αναφέρουν τις προβλέψεις τους για τις οικονομίες και τις αγορές και αυτά αποτυπώθηκαν σε μία ειδική έρευνα, η οποία δίνει και το δικό της στίγμα για το πού πάνε τα πράγματα.

Αν πάντως το 60% των στελεχών θεωρεί εύλογα την κρίση κρατικού χρέους τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το ερχόμενο δωδεκάμηνο (ακολουθούν με 15% οι υψηλές τιμές των εμπορευμάτων και με 12% η πιθανότητα διπλής ύφεσης στις ΗΠΑ), ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις τους για τους σοβαρότερους κινδύνους της ερχόμενης 25ετίας, αφού την πρώτη θέση την καταλαμβάνει με ποσοστό 37% ο ανταγωνισμός για τον έλεγχο των βασικών πρώτων υλών και τη δεύτερη το δημογραφικό πρόβλημα με 23%.

Στην ερώτηση ποιο θα είναι το αποθεματικό νόμισμα της ερχόμενης 25ετίας, οι διαχειριστές στην ουσία προβλέπουν έναν κόσμο με πολλούς πόλους, ο οποίος θα αντικαταστήσει τη σημερινή διεθνή ηγεμονία του δολαρίου, καθώς σε ποσοστό άνω του 52% αναμένουν ότι το νέο αποθεματικό νόμισμα θα είναι ένα καλάθι νομισμάτων.

Στη δεύτερη θέση με ποσοστό προτίμησης 23% για πρώτη φορά τις τελευταίες δεκαετίες έρχεται το δολάριο, ενώ ακολουθεί με 12% ένα ασιατικό νόμισμα (δεν αναφέρεται ονομασία). Στις τελευταίες δύο θέσεις έχουμε το ευρώ αλλά και τον χρυσό (ως νόμισμα παντός καιρού).

Το κίτρινο μέταλλο, μάλιστα, ξεπερνά σε προτιμήσεις το ευρωπαϊκό νόμισμα, αφού οι κεντρικές τράπεζες έχουν προχωρήσει στις μεγαλύτερες ετήσιες αγορές από την κατάρρευση του συστήματος του Μπρέτον Γουντς, το 1971, το οποίο συνέδεε την αξία του δολαρίου με τον χρυσό. Έτσι, τα κορυφαία αυτά στελέχη προβλέπουν ότι ο χρυσός θα είναι η επένδυση με τις καλύτερες αποδόσεις έως το τέλος του 2011.

--- Πιο λαμπερός ο χρυσός

Εδώ και χρόνια, εξάλλου, η τιμή του κίτρινου μετάλλου γνωρίζει μόνο μία πορεία: ανοδική. Ξεπερνώντας μάλιστα τα 1.800 δολ./ουγκιά πρόσφατα, τα κέρδη του την τελευταία δεκαετία ήταν μεγαλύτερα από 700%!

Ο χρυσός παραμένει η τελευταία προστασία απέναντι στο ενδεχόμενο ευρείας πληθωριστικής στρατηγικής, καθώς οι κυβερνήσεις προσπαθούν να αναχρηματοδοτήσουν τις τράπεζές τους και να τονώσουν τις οικονομίες τους, αναφέρουν αναλυτές εμπορευμάτων.

Δεδομένου μάλιστα πως σήμερα θεωρείται και το μοναδικό νόμισμα χωρίς πρόβλημα χρέους, η τιμή του -όπως προβλέπουν- μπορεί να ξεπεράσει τα 2.100 δολ./ουγκιά το ερχόμενο 12μηνο. Κάποιοι, βέβαια, δεν απέκλεισαν τη δημιουργία φούσκας με άνοδο των τιμών προς τα 3.000 δολ./ουγκιά, ειδικά αν ορισμένες τράπεζες τυπώσουν και νέο χρήμα και η κρίση χρέους στον δυτικό κόσμο συνεχίσει να σκιάζει τις αγορές.

Οι τιμές spot του χρυσού θα μπορούσαν να κινηθούν στα 2.500 δολ./ουγκιά ή και υψηλότερα, αν και θα εμφανίσουν πολύ μεγάλη μεταβλητότητα, αναφέρουν οι αναλυτές της JP Morgan. Η Goldman Sachs, από την πλευρά της, το επόμενο τρίμηνο περιμένει κάποια διόρθωση των τιμών προς τα 1.645 δολάρια. Παρ’ όλα αυτά, προβλέπει πως σε 12 μήνες από σήμερα ο χρυσός θα κινείται και πάλι γύρω στα 1.860 δολάρια.

Πάντως, η πρόσφατη αύξηση της απαίτησης περιθωρίου για μια σειρά επενδυτικά προϊόντα που σχετίζονται με το πολύτιμο μέταλλο στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων CME Group θα επηρεάσει, όπως πιστεύεται, τις τιμές βραχυπρόθεσμα, πριν ξεκινήσει εκ νέου την ανοδική του πορεία, εν μέσω έντονης αβεβαιότητας για την παγκόσμια οικονομία και της κρίσης χρέους στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, μετά μάλιστα την υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας από την S&P, η οποία προκάλεσε πανικό στις αγορές.

Στο παρελθόν, εξάλλου, όποτε το πραγματικό βραχυπρόθεσμο επιτόκιο στις ΗΠΑ ήταν αρνητικό, όπως δηλαδή συμβαίνει στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον, το κίτρινο μέταλλο κατέγραφε ετήσια αύξηση μεγαλύτερη από 24%.

Σε επίπεδο μακροοικονομίας, οι συνθήκες τείνουν να παραμείνουν ευνοϊκές για τον χρυσό, τουλάχιστον μέχρι τα πραγματικά επιτόκια να βρεθούν πάνω από το 2%, ενδεχόμενο το οποίο οι αναλυτές δεν θεωρούν πιθανό έως το 2015.

Παράλληλα, η αύξηση της ζήτησης για χρυσό εξακολουθεί να στηρίζει την τιμή του. Παρότι το πιο πρόσφατο ράλι έχει ξεκινήσει εδώ και 10 χρόνια, μόλις πριν από λίγο καιρό άρχισαν οι κεντρικές τράπεζες να αγοράζουν μεγαλύτερες ποσότητες από εκείνες που πουλούσαν. Επίσης, η διεύρυνση της μεσαίας τάξης στις αναδυόμενες χώρες οδηγεί στην αύξηση της ζήτησης χρυσού για την κατασκευή κοσμημάτων, γεγονός το οποίο επίσης στηρίζει την τιμή του.

--- Ακριβαίνει η «ασφάλεια»

Με πολλούς τρόπους ο χρυσός επιστρέφει στον ρόλο του διεθνούς νομίσματος, κυρίως λόγω του κρατικού ρίσκου και της υποβάθμισης των νομισμάτων σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ιστορικά, εξάλλου, όποτε αυξάνεται το κόστος δανεισμού των κρατών, αυξάνεται και η τιμή του. Παράλληλα, η άνοδος του πληθωρισμού απασχολεί όλο και περισσότερες οικονομίες του αναπτυσσόμενου κόσμου.

Έτσι οι επενδυτές συγκεντρώνουν πραγματικό χρυσό ως επένδυση εναλλακτική προς τα χαρτονομίσματα. Οι χρηματοοικονομικές αγορές, από την πλευρά τους, παραμένουν δύσπιστες σχετικά με τις κινήσεις των πολιτικών να λύσουν οριστικά την κρίση χρέους στην ευρωζώνη, αφού οι θεμελιώδεις αδυναμίες στη δομή της δεν έχουν αντιμετωπιστεί.

Για εκείνες ένας υπερεθνικός οργανισμός στην Ε.Ε., με εξουσία να περιορίζει ανισορροπίες στα δημοσιονομικά πράγματα, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και στις χρηματοοικονομικές συνθήκες, είναι απαραίτητος.
 
Η συνακόλουθη μείωση της εθνικής κυριαρχίας των κρατών-μελών είναι ένα μεγάλο εμπόδιο προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, όμως χωρίς αυτήν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα ελλοχεύει ο ηθικός κίνδυνος (moral hazard) σε εκείνα τα κράτη που λαμβάνουν τα δάνεια έκτακτης ανάγκης, δηλαδή να μην ανταποκριθούν στις προϋποθέσεις των μεταρρυθμίσεων που συνάπτονται με αυτά.

Ακόμα, θα είναι πολύ δύσκολο να προστατευτεί η ευρωζώνη από τη χρηματοοικονομική αστάθεια αν ο δανεισμός του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας και η μόχλευση του χρηματοπιστωτικού κλάδου δεν εποπτεύονται πιο αποτελεσματικά απ’ ό,τι μέχρι τώρα.

Ως αποτέλεσμα, οι αγορές αφενός συνεχίζουν να είναι αντιμέτωπες με μεγάλες αβεβαιότητες κι αφετέρου δεν έδειξαν να πείθονται ούτε με τη συνάντηση της κ. Μέρκελ και του κ. Σαρκοζί, αν και τα πρώτα λιθαράκια που έστρωσαν οι δύο ηγέτες για την εκπλήρωση του πρωταρχικού οράματος της οικονομικής ενοποίησης της Ευρώπης, σύμφωνα με ορισμένους οικονομολόγους, ξεπέρασαν τις προσδοκίες.

--- Χρηματιστήρια και οικονομία

Αναφορικά με την πορεία των αγορών, δύο σενάρια δείχνουν σήμερα επικρατέστερα:

* Το πρώτο που, αν και μειοψηφεί, συνεχίζει να κερδίζει πόντους αναφέρει πως το ενδεχόμενο του λεγόμενου double dip, δηλαδή της εκ νέου ύφεσης (διπλής), επιστρέφει απειλητικό. Σε αυτό το κλίμα, ορισμένοι αμφιβάλλουν αν η πολιτική των πολύ χαμηλών επιτοκίων, στην οποία δεσμεύεται ο κ. Μπερνάνκε, θα έχει χειροπιαστό αποτέλεσμα.

Τα επιτόκια του δολαρίου παραμένουν σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα από τον Δεκέμβριο του 2008. Άρα είναι βέβαιο ότι η αμερικανική οικονομία έχει κατακλυστεί από φθηνό χρήμα. Όμως, το πρόβλημα είναι πως οι καταχρεωμένοι καταναλωτές και οι προβληματισμένες για τις οικονομικές εξελίξεις επιχειρήσεις εμφανίζονται απρόθυμοι να αξιοποιήσουν αυτήν τη ρευστότητα. Η Goldman Sachs εκτιμά πως υπάρχει 1 στις 3 πιθανότητες για νέα ύφεση.
 
Η BlackRock συμφωνεί και αυτή ότι, ενώ σε ένα κανονικό περιβάλλον οι πιθανότητες ύφεσης είναι περίπου 15%, σήμερα αυτές έχουν ανέβει στο 30%. Πάντως, εάν η οικονομία βρεθεί πράγματι σε νέα ύφεση, τότε η μέχρι στιγμής πτώση των χρηματιστηρίων θα είναι ένα μικρό, πρώτο δείγμα όσων θα ακολουθήσουν, λένε ορισμένοι αναλυτές, εκτιμώντας πως μία κυκλική αποτυχία της οικονομίας θα οδηγήσει σε πτώση των μετοχών και σε ανατίμηση των κρατικών ομολόγων.

* Το δεύτερο σενάριο πάντως, το οποίο τώρα δείχνει και το επικρατέστερο, θεωρεί πως δεν θα οδηγηθούμε σε διπλή ύφεση, αλλά σε ήπια επιβράδυνση, με αποτέλεσμα ύστερα από ένα διάλειμμα οι αγορές να συνεχίσουν την ανιούσα.

Για τη Citigroup, μάλιστα, η βίαιη πτώση των μετοχών προσφάτως, η τρίτη μεγαλύτερη μετά το κραχ του 1987 και την κατάρρευση της Lehman -το 1965 σημειώθηκε η μεγαλύτερη κάμψη-, δεν δικαιολογείται, αφού το μέγεθος της πτώσης υπονοεί μείωση των εταιρικών κερδών παγκοσμίως κατά 10% - 15% το 2012, όταν οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αύξηση 15%. Για να μειωθούν τόσο πολύ τα κέρδη των εισηγμένων επιχειρήσεων θα πρέπει η παγκόσμια οικονομία να βρίσκεται ήδη σε ύφεση, γεγονός που σήμερα δεν αναμένουν οι οικονομολόγοι της αμερικανικής τράπεζας.

--- Στο σημείο μηδέν τα ομόλογα

Από την άλλη πλευρά, οι επενδύσεις μηδενικού κινδύνου ήταν πάντα μια σημαντική έννοια στον επενδυτικό κόσμο γιατί παρέχουν ένα σημείο αναφοράς για την τιμολόγηση άλλων κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων που θεωρούνται εγγενώς υψηλότερου κινδύνου. Η κατοχή ενός χρηματοπιστωτικού μέσου μηδενικού κινδύνου ουσιαστικά σημαίνει πως ο κάτοχός του μπορεί να αναμένει ότι θα πάρει πίσω τα χρήματά του ό,τι και αν συμβεί.

Ιστορικά, οι επενδυτές θεωρούσαν τα κρατικά ομόλογα με αξιολόγηση «ΑΑΑ», όπως τα γερμανικά και τα αμερικανικά, μηδενικού κινδύνου, γιατί ήταν δύσκολο να φανταστούν ότι οι χώρες αυτές δεν θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους όταν χρειαστεί. Ωστόσο, η υποβάθμιση του αξιόχρεου των ΗΠΑ επαναφέρει τη συζήτηση για το ποια επένδυση είναι πραγματικά μηδενικού κινδύνου. Ο αυξημένος αυτός κίνδυνος χωρών που ιστορικά ήταν τα απολύτως ασφαλή καταφύγια μπορεί να παρατηρηθεί επίσης στην τιμή προστασίας έναντι αθέτησης στην αγορά πιστωτικών παραγώγων.

Σήμερα, πάντως, οι μεγαλύτερες καθαρές θέσεις στα ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (CDSs) εντοπίζονται στην Ιταλία με 23,6 δισ. δολάρια, ενώ ακολουθούν η Γαλλία με 20,8 δισ. δολάρια και η Ισπανία με 18,6 δισ. δολάρια. Οι τοποθετήσεις στα γερμανικά CDSs ανήλθαν σε 17,3 δισ. δολάρια, έναντι 12 δισ. των βρετανικών και 9 δισ. των ασφαλίστρων κινδύνου των αμερικανικών ομολόγων.

Σπάνια, πάντως, η σχέση των επενδυτών με το δημόσιο χρέος, δηλαδή με τα κρατικά ομόλογα, υπήρξε τόσο διφορούμενη όσο σήμερα. Η ING υποστηρίζει πως «η ουσία του θέματος είναι ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για το δημόσιο χρέος» και προβλέπει ότι η ζήτηση για κρατικά ομόλογα θα αυξηθεί περαιτέρω.

ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΟΧΕΣ

Με τη μεταβλητότητα να έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό, μπορεί είτε το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε να είναι το τέλειο timing εισόδου στις αγορές μετοχών και των λοιπών risky assets είτε το ράλι στις τιμές των τίτλων στις πιο πρόσφατες συνεδριάσεις να είναι η καλύτερη ευκαιρία για την έξοδο από τις μετοχές και τη στροφή σε πιο ασφαλείς επιλογές.

Ειδικά στο θέμα της μεταβλητότητας, ο δείκτης της παγκόσμιας διάθεσης για ρίσκο της UBS (Global Equity Strategy Risk Indicator) χτύπησε κόκκινο την προηγούμενη εβδομάδα, γράφοντας νέο χαμηλό στα επίπεδα του -2,28, στοιχείο το οποίο δείχνει πως η διάθεση για επενδυτικές θέσεις με ρίσκο μειώθηκαν κάθετα, χωρίς ωστόσο να δίνει σήμα για αγορές μετοχών κόντρα στο ρεύμα (contrarian buy), στρατηγική που συχνά δίνει κέρδη όταν οι αγορές κινούνται σε extreme επίπεδα.

Ήπια προσαρμογή, ομαλή προσγείωση ή ύφεση είναι τα τρία βασικά σενάρια, τα οποία προσπαθούν να αποτιμήσουν οι παγκόσμιες αγορές, ζυγίζοντας σε κάθε περίπτωση τις ευκαιρίες αλλά και τους κινδύνους που θα παρουσιαστούν.

Με τις τιμές των μετοχικών τίτλων να έχουν ανακάμψει από την ισχυρή πτώση που οδήγησε αρκετές αγορές τίτλων σε κατάσταση bear market, το επόμενο ερώτημα είναι αν βιώνουμε το πρώτο bear market rally, το οποίο θα μας επιβεβαιώσει τη νέα εποχή της ύφεσης, ή αν θα κινηθούμε υψηλότερα, τείνοντας στο σενάριο της ήπιας προσαρμογής στο μέτωπο της οικονομίας.

1. Ομαλή προσγείωση (soft landing): Είναι και το πιθανότερο σκηνικό, ωστόσο δεν θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για τις μετοχικές αγορές, αφού θα επιτρέψει στα κέρδη ανά μετοχή να κινηθούν ανοδικά έως και 10%.

Σε αυτήν την περίπτωση, το περιθώριο ανόδου των αγορών από τα τρέχοντα επίπεδά τους δεν θα ξεπερνά το 10% - 15%, δηλαδή περίπου στις τιμές που ήταν πριν από την πτώση του Αυγούστου. Αν αυτό είναι το base case ενδεχόμενο των αγορών, τότε η πτώση που παρατηρήσαμε στις μετοχές στις προηγούμενες συνεδριάσεις μάλλον ήταν ευκαιρία για τοποθετήσεις.

2. Ήπια προσαρμογή (soft patch): Το καλύτερο δυνατό σενάριο για τις αγορές μετοχών, αν και δεν κερδίζει πολλές πιθανότητες μεταξύ των αναλυτών. Προϋποθέτει καλύτερο growth momentum από την αμερικανική οικονομία αλλά και με κάποιον τρόπο σταθεροποίηση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη. Σε αυτό το σενάριο, ωστόσο, αλλάζει το allocation των κλάδων και των επενδύσεων που θα ωφεληθούν, αφού οι τομείς με ανάπτυξη και η ποιότητα θα ξεπεράσουν σε αποδόσεις τους κλάδους χωρίς ανάπτυξη και υψηλό leverage.

3. Ύφεση (double dip - recession): Είτε στην ήπια μορφή της είτε στην περίπτωση της βαθιάς ύφεσης, οι μετοχές και τα λοιπά risky assets θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι και η μείωση της κερδοφορίας των εταιρειών υπολογίζεται στο 20% - 25% ή και πιο πάνω. Η πτώση στις τιμές των τίτλων μπορεί να προσεγγίσει ή και να ξεπεράσει τα παραπάνω επίπεδα αφού οι αγορές θα εισέλθουν και με τη βούλα σε bear market.

* Τα σχετικά γραφήματα που αφορούν στις επενδυτικές συστάσεις της UBS για εναλλακτικές επενδύσεις καθώς και στην πορεία του δείκτη της παγκόσμιας διάθεσης για ρίσκο στις μετοχές δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".


**To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.