Είναι μάλλον δυσάρεστο για εμάς να διατυπώνουμε μία απαισιόδοξη άποψη για τις αγορές, όταν πλέον η απαισιοδοξία είναι διάχυτη. Δυστυχώς όμως, ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η κίνηση των αγορών μετοχών αφήνει μικρά ανοδικά περιθώρια.

Χρησιμοποιώντας ως οδηγό τον δείκτη S&P 500, το ανοδικό σενάριο εξαντλείται βραχυπρόθεσμα σε μία ακόμη ανοδική ταλάντωση, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο σχηματισμός τιμών με χαρακτηριστικά τριγώνου, όπως αυτός απεικονίζεται με την μπλε διαγράμμιση στο γράφημα 1.

Εναλλακτικά, το κόκκινο σενάριο μας δείχνει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα νεότερο πτωτικό σκέλος, το οποίο κυματικά λαμβάνει χώρα στη θέση 5 από την κορυφή του 2007, μεταθέτοντας χρονικά μία ισχυρότερη ανοδική κίνηση (βλ. γράφημα 2).

Η μακροπρόθεσμη εικόνα ακολουθεί το μοντέλο ανάλυσης που έχουμε υιοθετήσει τα τελευταία χρόνια, πιθανολογώντας ότι από το 2000 ο δείκτης διαμορφώνει έναν μακροχρόνιο τριγωνικό σχηματισμό, ο οποίος θα προετοιμάσει το επόμενο mega bull market.

Τα καλά νέα είναι ότι όσο οι τιμές υποχωρούν τόσο αυξάνεται στατιστικά η μέση αναμενόμενη ετήσια απόδοση, η οποία ανέρχεται πλέον σε ποσοστά άνω του 10%.

Τα άσχημα νέα είναι ότι, σύμφωνα με το εν λόγω μοντέλο ανάλυσης, δεν αναμένεται κάτι καλύτερο από ένα δυνατό bear market rally, πριν ο δείκτης ολοκληρώσει τον σχηματισμό στις αρχές της επόμενης δεκαετίας.

Ο μεσομακροπρόθεσμος επενδυτής πλέον θα πρέπει να στρέφεται περισσότερο στον προσδιορισμό του χρονικού σημείου εισόδου ή αύξησης θέσεων και όχι τόσο στις αποτιμήσεις. Με τον δείκτη στα ίδια περίπου επίπεδα με τον πυθμένα του 2002 - 2003, οι αποτιμήσεις είναι πιο ελκυστικές και απομένει η ολοκλήρωση του πτωτικού κύματος (C), το οποίο ενδεχομένως να οδηγήσει τον δείκτη προς την περιοχή των 600 - 650 μονάδων.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να δηλώσουμε ρητά και ξεκάθαρα ότι χρησιμοποιούμε αυτά τα μοντέλα κίνησης σαν πυξίδα για την πορεία της αγοράς σε βραχυπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση. Από τεχνικής πλευράς, η κύρια συνιστώσα που θα πρέπει να ορίζει την επενδυτική μας στρατηγική είναι το pattern που ακολουθούν οι τιμές και κατά πόσον αυτό επιβεβαιώνεται ή αναιρείται. Οι απόλυτες τιμές και ο χρόνος έχουν δευτερεύοντα ρόλο.

Το θέμα, λοιπόν, δεν είναι να προβλέψουμε σωστά σε ποια τιμή και σε ποια χρονική περίοδο θα καταγραφεί μία κορυφή ή ένας πυθμένας, αλλά με ποιον τρόπο ένας δείκτης κινείται προς συγκεκριμένα επίπεδα τιμών. Αυτό που ορίζει τις πιθανότητες αλλαγής ή συνέχισης της εκάστοτε τάσης είναι ο τρόπος με τον οποίο διοχετεύεται η ρευστότητα στο σύστημα και τα ενδιάμεσα επίπεδα αντίστασης και στήριξης είναι ενδεικτικά του τρόπου συμπεριφοράς των traders.

Όσον αφορά στο μεσομακροπρόθεσμο μοντέλο κίνησης της εγχώριας αγοράς, είναι παρόμοιο με αυτό που περιγράψαμε για τον S&P 500. Η βραχυπρόθεσμη θέση της εγχώριας αγοράς όμως είναι σαφώς πιο αδύνατη λόγω του τραπεζοκεντρικού χαρακτήρα της. Ενώ λοιπόν ο Γ.Δ. τεστάρει τα χαμηλά του Οκτωβρίου, ο τραπεζικός δείκτης (βλ. γράφημα 4) όχι μόνο κινείται σημαντικά χαμηλότερα του πυθμένα του Οκτωβρίου, αλλά έχει οριοθετήσει στα επίπεδα εκείνα μία ισχυρή αντίσταση, απόρροια της αποτυχίας της ανοδικής κίνησης στις αρχές του έτους.

Συγκεκριμένα, η συμπεριφορά των τραπεζικών τίτλων δεν έχει μεγάλες διαφορές από την πορεία των μετοχών προβληματικών εταιριών κατά την περίοδο 1999 - 2003, καθώς η πτώση διεξάγεται με παρόμοιο τρόπο.

Πάγια θέση μας είναι ότι οι τράπεζες δεν θα είναι οι πρωταγωνιστές του επόμενου ανοδικού κύκλου, πέραν ενός δυνατού τινάγματος παρόμοιου με εκείνο των περιφερειακών μετοχών από την άνοιξη έως το καλοκαίρι του 2003.

Το μόνο που κάνουν οι διοικήσεις των τραπεζών είναι να απειλούν με μηνύσεις τους αναλυτές που διατυπώνουν απαισιόδοξες προβλέψεις, όταν οι τελευταίοι έχουν κάνει το λάθος να διατηρούν μέχρι πρόσφατα παράλογα υψηλές τις τιμές-στόχους!

Τους σκελετούς που κρύβουν στα ντουλάπια τους οι ελληνικές τράπεζες δυστυχώς θα τους μάθουμε όταν θα είναι πια αργά και οι μέτοχοι θα έχουν διαλυθεί και από την ανάγκη για μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου.

Η αποχώρηση των επενδυτικών κεφαλαίων από το "Club Med", με ταυτόχρονες πιέσεις στις αγορές ομολόγων, δυσχεραίνει τη θέση της εγχώριας αγοράς, αφού πλέον η χώρα μας πληρώνει τα λάθη στη δημοσιονομική πολιτική των τελευταίων ετών.

Η ελληνική οικονομία φαίνεται πλέον ανήμπορη να αντιδράσει στο παγκόσμιο κλίμα ύφεσης και τα πακέτα στήριξης που ανακοινώνει η κυβέρνηση μοιάζουν ακάλυπτες επιταγές.

Δυστυχώς, το σύνολο του πολιτικού κόσμου έχει αποδειχτεί ανεπαρκές να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις και επιδίδεται μόνο σε κινήσεις εσωτερικής κατανάλωσης. Ίσως η μόνη πιθανή διέξοδος να είναι υιοθέτηση "διπλού νομίσματος" ώστε η χώρα να αποφύγει να εγκλωβιστεί σε μακροχρόνια ύφεση.

Το "κλείδωμα" του εξωτερικού χρέους σε ιστορικά χαμηλά επιτόκια και το τύπωμα δραχμών για την κάλυψη των εσωτερικών αναγκών θα δημιουργήσαν την ψευδαίσθηση διαφυγής από την ύφεση μιας οικονομίας που πάσχει περισσότερο από την έλλειψη ευελιξίας στις εργασιακές σχέσεις στον δημόσιο τομέα και από την απουσία ουσιαστικού ελέγχου του ανταγωνισμού.

Σε διαφορετική περίπτωση, η προσγείωση στην παγκόσμια πραγματικότητα θα είναι πιο απότομη για εκείνους που τόσα χρόνια στηρίζονται στην κρατική ενίσχυση και σε αυτούς που θεωρούν κεκτημένο δικαίωμα τη συνδιοίκηση προβληματικών κρατικών οργανισμών.

* Τα γραφήματα με την τεχνική εικόνα των εγχώριων τραπεζών και του S&P 500 δημοσιεύονται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

** Ο κ. Σπ. Ε. Βασιλείου και ο κ. Ηλ. Ν. Μπούσιος είναι τεχνικοί αναλυτές του metatrading.gr.