Σε πολλές περιπτώσεις, όταν οι αποφάσεις βασίζονται σε μονομερείς σκοπιμότητες, η λήψη τους βασίζεται αποκλειστικά στο θυμικό κι όχι τον λογικό στοχασμό και τη συμπερασματική εξέταση όλων των προκειμένων του συλλογισμού. Τότε αυτές οι συνέπειες έχουν διπλή όψη και σχεδόν ποτέ δεν καταλήγουν στα σκοπούμενα αποτελέσματα. Έτσι και η σπουδή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να εφαρμόσει την προστατευτική του πολιτική και να επιβάλει φόρους, δεν συμβάλλει μόνον στην κρηπίδωση-όπως μονοσήμαντα πιστεύει-των αμερικανικών επιχειρήσεων από τους διεθνείς ανταγωνιστές τους, αλλά συνάμα οδηγεί και στην έξοδο τις αμερικανικές βιομηχανίες που στοχεύουν προς τις εξαγωγές, ιδίως προς την Ευρώπη.

Τούτο συνέβη με την θρυλική εταιρεία κατασκευής μηχανών Harley Davidson, που πρόσφατα ανακοίνωσε ότι σκέπτεται λόγω του εμπορικού πολέμου που ξέσπασε με την ΕΕ, ένεκα των φόρων στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, να μεταφέρει τμήμα της παραγωγής της, που προορίζεται για την Ευρώπη κι αλλού, στη Γηραιά Ήπειρο. Είναι η εταιρεία που παράγει ίσως τη διασημότερη στον κόσμο μηχανή: αυτή που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ποπ κουλτούρας μέσω του κινηματογράφου (την ‘καβάλησαν’ μεταξύ άλλων οι Μάρλον Μπράντο, Τζέιμς Ντιν, Ντένις Χόπερ στον «Ξέγνοιαστο Καβαλάρη»), και της λογοτεχνίας (μέσα από τους μπήτνικ και τους χίππηδες) και την διέσπειραν σαν τρόπο ζωής οι γνωστοί «Χαρλεάδες», με πρότυπο τους Hell’s Angels-παρά τις ναζιστικές ροπές τους και τα διαβόητα έκτροπα στη συναυλία των Ρόλινγκ Στόουνς. Είναι η μηχανή που ο θόρυβός της είναι ίσως ο πιο αναγνωρίσιμος ήχος στον πλανήτη και ίσως η μόνη φασαρία που είναι και ανεκτή, αλλά και αξιοθαύμαστη, αν όχι επίζηλη.

Επιπλέον όμως, η Harley Davidson δεν συμβάλλει μόνον στη διάδοση της αμερικάνικης κουλτούρας στον κόσμο, αλλά εισφέρει και μεγάλο μερίδιο στα κέρδη της αμερικανικής οικονομίας. Με έναν τζίρο έξι δισεκ. δολαρίων τον χρόνο σε όλον τον κόσμο και με κεφαλαιοποίηση ύψους 7,4 δισεκ. δολαρίων στην Ουόλ Στριτ, η εταιρεία θεωρείται ένας από τους πυλώνες της αμερικανικής βιομηχανίας οχημάτων. Και το σημαντικότερο; Η έδρα της εταιρείας εξακολουθεί να βρίσκεται, ab urbe condita θα λέγαμε, από το 1903 στο Μιλγουόκι-την περιοχή δηλ. όπου ήδρευε η άλλοτε ανθούσα αυτοκινητοβιομηχανία και πλέον έχει μετατραπεί στη λεγόμενη Rust Belt (τη Ζώνη της Σκουριάς), μία από τις πιο αποβιομηχανοποιημένες και με μεγάλη ανεργεία περιφέρειες. Δεδομένου ότι το 90% της εταιρείας προέρχεται από την ίδια της την παραγωγή, το ενδεχόμενο να αποδημήσει, έστω και μερικώς, σε άλλη ήπειρο, θα δημιουργήσει τα αντίθετα αποτελέσματα από εκείνα που προσδοκά ο Τραμπ: αύξηση εγχώριας παραγωγής, θέσεις εργασίας και κέρδη από την κατανάλωση (ντόπιων) προϊόντων. Τώρα, ο @realDonaldTrump πασχίζει να πείσει τη διεύθυνση της Harley Davidson να επανεξετάσει την απόφασή της.

Όμως η εταιρεία ήδη έχει ανακοινώσει πως σκέπτεται σοβαρά το ενδεχόμενο. Καθώς κάθε χρόνο βρίσκει περί τους 40.000 νέους πελάτες στην Ευρώπη, η αύξηση των δασμών από το 6 στο 31%, αυξάνουν κατά 1.880 ευρώ το μέσο κόστος παραγωγής των μηχανών της, σύμφωνα με όσα κατέθεσε η εταιρεία στην Επιτροπή Ασφαλειών και Εμπορικών Ανταλλαγών (SEC). Γεγονός που θα καθιστά απαγορευτική την αγορά των μηχανών της (σήμερα χωρίς τους δασμούς τα μεγάλα μοντέλα στοιχίζουν άνω των 20. 000 ευρώ). Επιπλέον, υπολογίζει πως ο οικονομικός αντίκτυπος μόνον για το 2018 θα κυμανθεί μεταξύ 25 με 38 εκατ. ευρώ), ενώ αν συνυπολογισθούν και οι σκοπούμενοι ευρωπαϊκοί δασμοί, το κόστος για την εταιρεία θα εκτιναχθεί στα 85 εκατ. δολάρια. Κατά συνέπειαν, η μετοίκησή της σε χώρες όπως πχ η Σλοβακία και η Τσεχία, είναι πλέον όχι μόνον αναγκαία, αλλά κι ελκυστική. Άλλωστε, η ίδια εταιρεία ήδη έχει σημεία παραγωγής της στην Ασία, συνεπώς η δημιουργία ακόμη κάποιων στην Ευρώπη δεν θα θεωρείτο ασυνεπές προς τη στρατηγική της.

Αλλά δεν είναι μόνον οι παραδοσιακά ‘φθηνές’ χώρες παραγωγής που ερίζουν για να αποτελέσουν το σημείο παραγωγής σε μία υποτιθέμενη μεταφορά της Harley Davidson. Και η γειτονική Ιταλία, μία χώρα με μεγάλη παράδοση στην μοτοκίνηση και την παραγωγή θρυλικών μηχανών, διεκδικεί να αποτελέσει τη νέα έδρα παραγωγής των θρυλικών μηχανών. Δεν είναι μόνον που διαθέτει την τεχνογνωσία, τα έτοιμα εργοστάσια, και το ειδικευμένο προσωπικό.

Είναι κυρίως που παραδοσιακά, ήδη από τη δεκαετία του ’70 η ιταλική βιομηχανία συνεργάζεται με την Harley. Τότε η αμερικανική εταιρεία είχε συνάψει στρατηγική συνεργασία με το τμήμα μηχανών της Aermacchi, προκειμένου να κατασκευάσει σπορ μηχανές μεσαίου κυβισμού. Κατόπιν μάλιστα αγόρασε και ένα μέρος του μετοχικού κεφαλαίου της ιταλικής εταιρείας.

Η δεύτερη συνεργασία χρονολογείται από το 2008, όταν η Harley αγόρασε έναν θρύλο της ιταλικής βιομηχανίας κατασκευής μηχανών, τη MV Augusta, με κάποια θρυλικά μοντέλα της οποίας ο μεγάλος αναβάτης Τζάκομο Αγκοστίνι κέρδισε μία σειρά από παγκόσμιους τίτλους, γράφοντας ιστορία στο μοτοσπορ.

Με δεδομένο ότι η εταιρεία επείγεται να θέσει σ’ εφαρμογή τα μεγαλεπήβολα σχέδιά της, να λανσάρει στην παγκόσμια αγορά μία εκατοστή νέα μοντέλα-με ναυαρχίδα μία νέα ηλεκτρική μηχανή-είναι επίσης επιτακτική η ανάγκη της να βρει το συντομότερο και έναν στρατηγικό συνέταιρο σε παγκόσμιο επίπεδο. Η προστατευτική πολιτική του Τραμπ όμως ‘φρενάρει’ τα αναπτυξιακά της σχέδια. Και παράλληλα κάνει άλλους να τρίβουν τα χέρια τους, περιμένοντας εκείνες τις αμερικανικές εταιρείες που αντιλαμβάνονται πως η μεγάλη πελατεία τους δεν βρίσκεται μόνον εντός των ΗΠΑ. Ο κυνικός καπιταλιστής, όπως αρέσκεται να αυτοπαρουσιάζεται, Τραμπ αγνόησε τον πρωταρχικό και κύριο κανόνα της καπιταλιστικής αγοράς: το κέρδος δεν αναγνωρίζει πατρίδα και ούτε έχει (και πατριωτικά) συναισθήματα.

Πηγές: Il Sole 24 Ore, El Publico