Το 2ο Τακτικό συνέδριο του ΠΕΔΙΣ (Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου) με θέμα «Αλλάζοντας την Ελλάδα και τον Κόσμο: Ιδέες και Πολιτική» θα πραγματοποιηθεί από 11 -13 Δεκεμβρίου στο Λουτράκι και τελεί υπό την Αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας, Στο πλαίσιο του συνεδρίου όπου χορηγός επικοινωνίας είναι ο όμιλος «Realgroup», καθηγητές αναπτύσσουν τις απόψεις τους πάνω σε θέματα που θα απασχολήσουν την σημαντική αυτή εκδήλωση.
 
Σήμερα την άποψη του για το Ισλαμικό κράτος και τον φασισμό, αναλύει ο Σωτήρης Βανδώρος «Λέκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου»


Ισλαμικό Κράτος και Φασισμός

Παρά τις προφανείς διαφορές τους, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) παρουσιάζει και ουσιώδεις ομοιότητες με τον φασισμό και τον ναζισμό.

(1) Όπως ο φασισμός αντιστρατεύεται το ειρηνόφιλο και προοδευτικό πνεύμα του Διαφωτισμού, τη δημοκρατική ισότητα και τον «υλισμό» φιλελευθερισμού και σοσιαλισμού, έτσι ο ισλαμικός φονταμεταλισμός (ι.φ.) εναντιώνεται στην ηθική διαφθορά, την πολιτισμική παρακμή και την απιστία που αποδίδεται στην επιρροή της χριστιανικής Δύσης. Kαι στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για συνολική άρνηση της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin
(2) Αυτή η αντιπαράθεση κατανοείται με μανιχαϊκούς όρους, δηλαδή ως η πάλη του καλού με το κακό. Βιώνεται ως υπαρξιακή μάχη μέχρις εσχάτων, κάτι που οδηγεί και σε πρακτικές εθνοκάθαρσης και γενοκτονίας.

(3) Ο ναζισμός επιδίωξε την ανάκτηση της βιολογικής καθαρότητας του γερμανικού έθνους και το μετασχηματισμό του κόσμου κατά τα πρότυπα της θεώρησης περί Άριας φυλής. Στον ι.φ. του Ισλαμικού Κράτους η «ισλαμική αναβίωση» συνάπτεται με την εγκαθίδρυση ενός παγκόσμιου Χαλιφάτου. Δηλαδή υπάρχει εξίσου ένα επαναστατικό πρόταγμα παλιγγενεσίας προσανατολισμένο στο μέλλον.

(4) Και στις δυο περιπτώσεις υφίσταται το «όραμα» μιας ολοκληρωτικής κοινωνίας, στην οποία τα άτομα δεν απολαμβάνουν κανένα δικαίωμα ή ελευθερία. Αντιθέτως, κάθε πτυχή του βίου χειραγωγείται κι επιτηρείται αυστηρά, ενώ η μη συμμόρφωση προς τους κανόνες του καθεστώτος επιφέρει αυστηρές ή κι εξοντωτικές ποινές. Η Γκεστάπο στην περίπτωση του ναζισμού, η «αστυνομία ηθών» στον ι.φ. φροντίζουν να επιβάλλονται αντιστοίχως τα «ιδεώδη» του εθνικοσοσιαλισμού και οι νόμοι της σαρία.

(5) Στην περίπτωση του ναζισμού ο αρχηγός-οδηγός θεωρείται προσωποποίηση του πεπρωμένου και της υψηλής αποστολής του λαού του, ο οποίος λαός οφείλει πλήρη αφοσίωση και υποταγή προς εκείνον. Το ίδιο, ο αυτοανακηρυγμένος Χαλίφης Abu Bakr al-Baghdadi, διάδοχος, υποτίθεται, του Μωάμεθ και πηγή αυθεντίας αξιώνει τυφλή πίστη. Αμφότερες οι ηγεσίες περιβάλλονται από ένα σώμα «εκλεκτών», όπως είναι τα SS και ο πυρήνας των υψηλόβαθμων στελεχών του Ισλαμικού Κράτους αντίστοιχα, αλλά αυτή η αντίληψη προεκτείνεται και στα μέλη, ισχυροποιώντας τους δεσμούς ταύτισης μεταξύ τους και υποκινώντας φαντασιώσεις παντοδυναμίας και μεγαλείου.

Παρά την πολύ σχηματική αυτή σύγκριση οδηγούμαστε σ’ ορισμένα συμπεράσματα:

Πρώτον, όπως θα ήταν λάθος να θεωρηθεί ο ναζισμός ως η αυθεντική έκφραση του Δυτικού πολιτισμού, εξίσου λάθος είναι ν’ αναχθεί το Ισλάμ στον ι.φ. Ο τελευταίος είναι μια εξτρεμιστική εκδοχή του - επουδενί χαρακτηρίζει τους μουσουλμάνους συλλήβδην. Επομένως, μια ισλαμοφοβική στάση είναι αδικαιολόγητη.

Δεύτερον, όπως έδειξε η επιτυχία του φασισμού κατά το Μεσοπόλεμο, είναι δυνατόν μια ολοκληρωτική ιδεολογία να βρει, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, ισχυρή απήχηση κινητοποιώντας υπέρ της μεγάλες μάζες. Αυτό συμβαίνει σήμερα σ’ ορισμένες μουσουλμανικές χώρες και θα πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί και με ιδεολογικά και πολιτικά μέσα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο αφενός είναι εξαιρετικά απαιτητικό, αφετέρου αποδίδει αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.

Τρίτον, η υποτίμηση του κινδύνου που αντιπροσώπευε το καθεστώς του Γ’ Ράιχ για την παγκόσμια ειρήνη και η αρχική εκτίμηση ότι θα μπορούσε ν’ ανασχεθεί με διπλωματικά μέσα αποδείχθηκαν καταστροφικές. Εξίσου, σήμερα, θα ήταν σφάλμα είτε από ενοχές που αφορούν το αποικιοκρατικό και ιμπεριαλιστικό παρελθόν της Ευρώπης, είτε στη βάση άλλων υπολογισμών, να μην υποστηρίζεται μια συντονισμένη κι αποφασιστική στρατιωτική δράση εναντίον του Ισλαμικού Κράτους μέχρι την εξάλειψή του.

* Λέκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.