Όταν η ιστορία διασταυρώνεται με την καθημερινότητα

Ο Νίκος Μπακόλας υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ΄Ελληνες πεζογράφους του 20ου αιώνα...

  • Real.gr
Όταν η ιστορία διασταυρώνεται με την καθημερινότητα
Ο Νίκος Μπακόλας υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ΄Ελληνες πεζογράφους του 20ου αιώνα, ενώ η καλλιτεχνική του διαίσθηση του επέτρεψε να συλλάβει πράγματα τα οποία σήμερα μπορεί να αποτελούν τον κανόνα, αλλά στην εποχή του δεν περνούσαν από τον νου κανενός.
 
Αυτή ήταν η κοινή διαπίστωση των ομιλητών που έλαβαν μέρος στην εκδήλωση την οποία διοργάνωσε στον Ιανό ο Κέδρος με αφορμή την επανέκδοση της πολυσυζητημένης στον καιρό της «Μεγάλης πλατείας».

Στο πάνελ ανέβηκαν ο διηγηματογράφος Δημήτρης Πετσετίδης, η πεζογράφος και κριτικός Έλενα Χουζούρη και ο κριτικός λογοτεχνίας Αριστοτέλης Σαϊνης.

Τριάντα σχεδόν χρόνια μάς χωρίζουν από τότε που πρωτοκυκλοφόρησε το εμβληματικό μυθιστόρημα του Μπακόλα. Ένα μυθιστόρημα που ανοίγει διάπλατα την αγκαλιά του για να χωρέσει μέσα της το εμείς της γενέθλιας πόλης, όπως τόνισε η Ελ. Χουζούρη:
 
«Το βιβλίο είναι η πόλη και η ιστορία της και δημιουργεί έναν συμβολικό χώρο στο εσωτερικό του οποίου συντελούνται όλες οι συλλογικές διαδικασίες. Η πόλη, όμως, όπως και η Ιστορία, αποτελούν απλώς ένα σκηνικό το οποίο επιδρά έμμεσα στη ζωή των ανθρώπων.

Το μέγα ζητούμενο στο μυθιστόρημα του Μπακόλα είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι και οι συνειδήσεις τους: τι κάνουν και πώς λογαριάζουν την τύχη τους πρόσφυγες, εσωτερικοί μετανάστες, αλλά και γηγενείς αστοί.
 
Παλαιότερες και νεώτερες γενιές κυκλοφορούν σε ένα τοπίο στο οποίο βάζουν φωτιά οι εξεγέρσεις και οι επαναστάσεις που συγκλόνισαν επί αιώνες τη Θεσσαλονίκη: από τους Ζηλωτές του 14ου αιώνα μέχρι τα γεγονότα τα οποία ακολούθησαν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και όλα αυτά χάρη σε μιαν εξαιρετικά ανήσυχη τεχνική, που συνομιλεί με όλη τη νεωτερική λογοτεχνική παράδοση της Θεσσαλονίκης».
Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin
Επηρεασμένος από τον Φώκνερ, τον οποίο έσπευσε και να μεταφράσει, ο Μπακόλας προετοίμασε από τα προηγούμενα βιβλία του τη σύνθεση της «Μεγάλης πλατείας», είπε ο Αρ. Σαϊνης:

«Η Ιστορία ήταν πάντοτε παρούσα στα γραπτά του, αλλά εκείνο το οποίο έγινε με τη ‘’Μεγάλη πλατεία’’ ήταν πως αναδείχθηκε το προσωπικό στοιχείο, η υποκειμενικότητά της.

Ένας σχεδόν αιώνας φιλοξενείται στις σελίδες της: σελίδες όπου οι ατομικές ιστορίες των χαρακτήρων διαπλέκονται στενά, παρά την τυχαία συνάντησή τους, και όπου επίσης η μεγάλη Ιστορία διασταυρώνεται με τη μικροϊστορία και την καθημερινότητα.

Σε μιαν εποχή επανάκαμψης και ανανέωσης του ιστορικού μυθιστορήματος και επιστροφής στις δέλτους της Ιστορίας, όπως η δική μας, η πεζογραφία του Μπακόλα ζητάει επιτακτικά να την ξαναδιαβάσουμε και να την ξανασκεφτούμε: είναι ένας τρόπος για να κατανοήσουμε καλύτερα τόσο τον ίδιο όσο και εκείνους που τον ακολούθησαν».

Ο Μπακόλας δεν έγραψε μόνο μυθιστορήματα, αλλά και διηγήματα. Ρεαλιστής που ήξερε πώς να συνδυάσει τον ρεαλισμό του με όσα διδάχθηκε από το μοντερνισμό, πρόλαβε να μυθοποιήσει από τα πρώτα, νεανικά του κείμενα την Ιστορία.

Σε αυτά τα κείμενα αναφέρθηκε ο Δ. Πετσετίδης, μιλώντας για την παρουσία και τον ρόλο που αναλαμβάνει η μορφή της μητέρας στη δράση τους.

Όπως ανακοίνωσαν οι υπεύθυνοι του Κέδρου κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η έκδοση της «Μεγάλης πλατείας» εξαντλήθηκε στα βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης και πηγαίνει πολύ καλά και στα βιβλιοπωλεία της Αθήνας.

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό σημάδι για έναν συγγραφέα, ο οποίος λείπει εδώ και μια δεκαπενταετία από κοντά μας.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

v