Η σκιά, λένε, είναι η αποτύπωση του στιγμιαίου. Μπορεί, όμως, κάποιος να κλείσει έναν ολόκληρο κόσμο μέσα σε μια στιγμή; Η απάντηση έρχεται από έναν κλάδο του θεάτρου, με «ρίζες» που χάνονται στα βάθη του χρόνου. Όχι μόνο κατάφερε να διαδοθεί, συγκινώντας μικρούς και μεγάλους, αλλά καταγράφεται πλέον και στο πεδίο θεωρητικής έρευνας.

Το θέατρο σκιών, λοιπόν. Αυτό που «άπλωσε» τη δική του... σκιά από τα βάθη της Ανατολής μέχρι την Ευρώπη, χτίζοντας μια σπουδαία πολιτιστική «γέφυρα» ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς που άρχισαν να «συνομιλούν» πάνω στον κόσμο του πανιού. Ένα θεμέλιο αυτής της γέφυρας, μικρό σε γεωγραφικό μέγεθος αλλά σημαντικό σε προσφορά, είναι και ο Καραγκιόζης.

Το αρχείο του ελληνικού θεάτρου σκιών

Σε αυτό το πλαίσιο, το αρχείο - βάση δεδομένων του ελληνικού θεάτρου σκιών του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών στην ισπανική Γρανάδα ήρθε ως ένας χώρος διάσωσης και έρευνας της πλούσιας λαϊκής παράδοσης του ελληνικού Καραγκιόζη. Παρά το σύντομο διάστημα της παρουσίας του, τα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι αξιόλογα.

Το ερευνητικό του πρόγραμμα δεν έχει στόχο να φτιάξει ενός τύπου μουσείο. Επιδίωξή του, σε μία εποχή που μπόλικη «προίκα» του παρελθόντος χάνεται ή λησμονείται, είναι η καταγραφή και τεκμηρίωση έντυπου και οπτικοακουστικού υλικού και η δημιουργία μιας βάσης δεδομένων προκειμένου να διασωθεί και να προβληθεί όλη η ελληνική καλλιτεχνική παράδοση και δημιουργία του Θεάτρου Σκιών.

Η πρωτοβουλία δημιουργίας αυτού του θεσμικού πλαισίου για τον Καραγκιόζη ανήκει στο Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών στη Γρανάδα. Μάλιστα, η λειτουργική βάση του όλου εγχειρήματος βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Κέντρου, με αιχμή του δόρατος την Ερευνητική ομάδα «Estudios de la civilización griega medieval y moderna» του ισπανικού Πανεπιστημίου. Τελεί δε υπό την αιγίδα του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού, (μέσω της Διεύθυνσης Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς).

Ένα έργο σε εξέλιξη

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin Αφότου άρχισε η λειτουργία του ερευνητικού προγράμματος μέχρι σήμερα, έχει καταγραφεί ένα σημαντικό κομμάτι του υπάρχοντος υλικού και συνεχίζεται, σε τρεις γλώσσες -ελληνική, αγγλική και ισπανική- να καταγράφεται οτιδήποτε νέο έρχεται, στον σχετικό διαδικτυακό κόμβο του Κέντρου Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών.

Το βάρος της όλης προσπάθειας κυρίως «σηκώνουν» ο διευθυντής του Κέντρου και εμπνευστής της όλης προσπάθειας, Δρ. Μόσχος Μορφακίδης (Καθηγητής Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδα), η συντονίστρια του προγράμματος Δρ. Παναγιώτα Παπαδοπούλου (στο ίδιο Πανεπιστήμιο) και οι μόνιμοι συνεργάτες: Τάκης Μαζαράκης (Υποναύαρχος εν αποστρατεία, συλλέκτης ), Δημήτρης Φανάρας (Δημόσιος υπάλληλος) Θανάσης Κουτσογιάννης (Φιλόλογος - Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) και Αρετή Μαθιουδάκη (Υποψήφια διδάκτωρ - Πανεπιστήμιο Γρανάδας), ενώ σημαντική είναι η συνεισφορά στη Γραμματειακή υποστήριξη, της María Isabel Cabrera Ramos και στην κατασκευή της ιστοσελίδας, των Alejandro Hernández Segura και Jorge Lemus Pérez.

Με τις κοινωνικές συνθήκες που γέννησαν τον Καραγκιόζη να έχουν μεταβληθεί και να μεταβάλλονται συνεχώς, το ερώτημα που τίθεται εκ των πραγμάτων είναι το αν ή το πώς θα υπάρχει το θέατρο σκιών στο μέλλον. Πάντως, όσο και αν οι καθλε λογής ιμιτασιόν… καραγκιόζηδες πληθαίνουν στην Αγορά, το θέατρο σκιών, ως λαϊκό θέαμα, θα εξακολουθεί να λειτουργεί στους φυσικούς αποδέκτες του το ίδιο ευεργετικά σήμερα όσο και στο παρελθόν, γι΄αυτό και η προσπάθεια των ανθρώπων του Κέντρου αποκτά ιδιαίτερη σημασία.